Το μυστικό της Αμφίπολης είναι έτοιμοι να αποκρυπτογραφήσουν οι αρχαιολόγοι, με την περιοχή πέριξ του τύμβου να θυμίζει μεγάλο εργοτάξιο, ενώ χιλιάδες επισκέπτες συρρέουν, ρωτούν και διαδίδουν σενάρια. Την ίδια ώρα, οι κάτοικοι κάνουν επιχειρηματικά σχέδια για την επόμενη μέρα της ανακάλυψης.
Ακριβώς απέναντι από τον λόφο του Καστά, εκεί που η ανασκαφική ομάδα εργάζεται με πυρετώδεις ρυθμούς και χειρουργική ακρίβεια, σε άλλο λόφο, οι 700 κάτοικοι της Νέας Αμφίπολης, χωριό χτισμένο πάνω στην αρχαία ομώνυμη πόλη - ναυτική βάση του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ορμητήριό του στην προς Ανατολάς εκστρατεία του, έχουν αποφανθεί: Αλέξανδρος! Μάλιστα, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Καθημερινή», ήδη οι κάτοικοι κάνουν επιχειρηματικά σχέδια, επωφελούμενοι της ανακάλυψης.
Στη Μεσολακιά, ένα χωριουδάκι στις παρυφές του λόφου με την ανασκαφή, ο πρόεδρος της κοινότητας Σάκης Ζουρνατζής είπε στην εφημερίδα: «Μέχρι τώρα έχουν περάσει πάνω από 2.000 άτομα, γίνεται χαμός, τόσο κόσμο δεν έχουμε ματαδεί». Κάποιοι σχεδιάζουν ήδη στο μυαλό τους μαγαζιά με τουριστικά είδη, άλλοι να ανοίξουν καφενεία και μερικοί «πόσα θα πάρουν» από τις απαλλοτριώσεις χωραφιών πέριξ του τύμβου. «Μπορεί να είναι το μεγάλο λαχείο για μας...», τόνισε γεμάτος χαρά ο πρόεδρος.
Στο '50 και το '60 οι κάτοικοι της Νέας Αμφίπολης έβγαζαν το μεροκάματο πωλώντας τα αρχαία που έβρισκαν
Κάτω από μια πελώρια ακακία στη Νέα Αμφίπολη, πλάι στο αρχαιολογικό της μουσείο, γεμάτο με τα κατά καιρούς ευρήματα -νόμιμων ή παράνομων ανασκαφών- η συζήτηση των απεσταλμένων της «Καθημερινής» με τέσσερις ντόπιους «αρχαιολόγους» είναι ενδεικτική. «Ολοι εδώ στην Αμφίπολη είμαστε λίγο πολύ αρχαιολόγοι, μερικοί περισσότερο...». Αν γνωρίζεις ότι η Αμφίπολη θεωρείτο (-αι) το Ελ Ντοράντο των αρχαιοκαπήλων, καταλαβαίνεις τι σημαίνουν τα λεγόμενα του συνομιλητή μας. «Δεν είναι συνηθισμένη τούμπα. «Αν προσέξεις εδώ στο χωριό έχουμε όλοι καμπούρα, είναι από το συνεχές σκύψιμο για να σκάβουμε...», λέει με χιούμορ ένας άλλος της παρέας. «Στις δεκαετίες του '50 και του '60 γινόταν συχνά στο χωριό μας παζάρι με αρχαιότητες. Έρχονταν Έλληνες και ξένοι και αγόραζαν, εξασφαλίζαμε ένα καλό μεροκάματο». Όταν ρωτήθηκε από την εφημερίδα γιατί δεν τα έδιναν στο κράτος για να πάρουν νόμιμα εύρετρα, απαντάει αφοπλιστικά ότι «οι τιμές είναι εξευτελιστικές...»!
Η πρώτη επιχείρηση στήθηκε μπροστά από το Λιοντάρι
Σε μια απόσταση λίγων χιλιομέτρων, ο περίφημος Λέων απολαμβάνει ημέρες δόξας. Η πρώτη εμπορική «επιχείρηση» στήθηκε ήδη κάτω από το αγριωπό βλέμμα του λιονταριού, με τον Ανέστη Παυλίδη από το Στρυμονικό να πουλάει φιστίκια στους επισκέπτες.