Αναβάθμιση του ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας και απευθείας εκλογή του από το λαό, πρότεινε ο υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου κατά την ομιλία του στην Εθνική Συνδιάσκεψη της ΟΝΝΕΔ, στα Καμένα Βούρλα, όταν αναφέρθηκε στον χάρτη αναθεώρησης του Συντάγματος.
Οι προτάσεις του κ. Αθανασίου περιλαμβάνουν, μεταξύ των άλλων, τα χρονικά όρια στις θητείες των πολιτικών προσώπων, τη θεσμοθέτηση «υποχρεωτικής» τετραετούς θητείας της εκάστοτε κυβέρνησης, αλλαγές στον νόμο περί ευθύνης υπουργών, έτσι ώστε να έχουν την ίδια ποινική μεταχείριση με τους πολίτες, αλλαγές στις διατάξεις περί βουλευτικής ασυλίας, ώστε η βουλή να γνωμοδοτεί μόνο για δραστηριότητες που αφορούν στα καθήκοντά τους, ενίσχυση, με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου για το πόθεν έσχες, αλλαγές στον τρόπο χρηματοδότησης των κομμάτων με στόχο τη διαφάνεια, αλλαγές στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, κ.λπ.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης τόνισε: «Αν σε μία δημοκρατική χώρα προέχει η εφαρμογή του Συντάγματος, η αναθεώρησή του, αναμφίβολα, είναι η κορυφαία πράξη του αναγκαίου θεσμικού εκσυγχρονισμού της. Το νέο Σύνταγμα πρέπει να ορά το αύριο και όχι να οριοθετείται στις ανάγκες του σήμερα και, βέβαια, πρέπει να αυτονομεί το Κράτος από την κομματική εκάστοτε Κυβέρνηση. Κι αυτό γίνεται πιο επιτακτικό σήμερα, ενόψει της ανάγκης αντιμετώπισης της βαθιάς πολιτικής και οικονομικής κρίσης που διέρχεται η χώρα, η οποία χρειάζεται: απρόσκοπτη πραγματοποίηση επενδύσεων, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και θεσμικό εκσυγχρονισμό».
Στο πλαίσιο αυτό πρότεινε οκτώ μεταρρυθμίσεις:
1.Εκλογή από τον λαό και ενίσχυση του ρυθμιστικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας
«Το ελληνικό πολιτικό σύστημα πρέπει να γίνει λιγότερο πρωθυπουργοκεντρικό. Συστήματα όπου υπάρχει ισχυρός θεσμικός πόλος, ικανός να ελέγξει την εκλεγμένη κυβέρνηση λειτουργούν καλύτερα. Αυτός ο πολιτικός πόλος πρέπει να είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος πρέπει να έχει πραγματικές αρμοδιότητες και οφείλει να έχει ισχυρότερη πολιτική νομιμοποίηση η οποία προέρχεται από την εκλογή του από τον λαό.
»Κάποιοι θεωρούν ότι έτσι όμως αλλάζει το πολίτευμα και γίνεται προεδρική δημοκρατία. Βρίσκω αυτή την άποψη λανθασμένη. Είναι διαφορετικό πράγμα να προσδίδεις επιτέλους κρίσιμες αρμοδιότητες στον πρώτο τη τάξει πολιτικό άρχοντα της χώρας, ώστε να δημιουργείς ισορροπίες στο πολιτικό οικοσύστημα μιας χώρας και άλλο να τον καθιστάς κυρίαρχο του πολιτικού συστήματος. Αν ζητούσαμε το δεύτερο θα ομιλούσαμε για προεδρική δημοκρατία. Αυτό που ζητούμε είναι η πεμπτουσία της Προεδρευόμενης Δημοκρατίας, που είναι το πολίτευμα μας» υποστήριξε ο κ. Αθανασίου.
2. Χρονικά όρια στις θητείες των πολιτικών προσώπων
«Τα χρονικά όρια στις θητείες των πολιτικών προσώπων μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για την ανανέωση του πολιτικού συστήματος και κίνητρο για συμμετοχή ανθρώπων με όρεξη για προσφορά που το μέτρο των φιλοδοξιών τους και τη δυνατότητα τους να τις κυνηγήσουν, θα το ορίζουν οι ικανότητες τους και όχι κατεστημένες καταστάσεις και πρόσωπα» τόνισε ο υπουργός.
3. Ασυμβίβαστα, υπουργοί, λειτουργία κυβέρνησης
«Οι υπουργοί, και αν όχι όλοι τουλάχιστον κάποιοι που καταλαμβάνουν κρίσιμες θέσεις σε μια κυβέρνηση, όπως ο υπουργός Οικονομικών θα πρέπει να μην είναι βουλευτές. Και αν ακόμα είναι βουλευτές ,πριν την τοποθέτηση τους σε υπουργικό θώκο θα πρέπει να παραιτούνται της βουλευτικής τους ιδιότητας» επεσήμανε.
4. Εξάντληση θητείας κυβέρνησης
«Οι κυβερνήσεις εκλέγονται για να κυβερνούν τέσσερα χρόνια, νομιμοποιούνται πλήρως για το χρονικό διάστημα αυτό και υποχρεούνται να εξαντλήσουν τις θητείες τους και κρίνονται για το έργο τους τότε. Μόνο πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις μπορούν να στοιχειοθετήσουν εξαίρεση στον κανόνα αυτόν και αυτό πρέπει να διασφαλισθεί συνταγματικά αλλά το κυριότερο να γίνει συνείδηση όλων» υποστήριξε ο κ. Αθανασίου.
5. Ασυλία βουλευτών-μελών κυβέρνησης
«Είναι σαφές ότι η ασυλία δεν είναι θέσφατο και οφείλει να καλύπτει μόνο εκείνες τις δραστηριότητες που αφορούν και συνδέονται με την ενάσκηση των καθηκόντων του βουλευτή. Μόνο για τυχόν διατήρηση αυτού του είδους ασυλίας οφείλει να γνωμοδοτεί το Κοινοβούλιο και όχι για την ασυλία για τα υπόλοιπα αδικήματα. Επίσης, και οι διατάξεις για την ευθύνη των Υπουργών πρέπει να αλλάξουν, ώστε και οι υπουργοί να έχουν την ίδια ποινική μεταχείριση με τους πολίτες» ανέφερε ο υπουργός στα Καμμένα Βούρλα.
6. Πόθεν έσχες των πολιτικών προσώπων
«Ο νέος νόμος για το Πόθεν Έσχες που ψηφίστηκε πρόσφατα είναι μια σημαντική κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Θεωρούμε ότι με τις αλλαγές που θα ισχύσουν από 1.1.2015 ισχυροποιήσαμε το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, το αυστηροποιήσαμε και το κάναμε πιο λειτουργικό. Επιπλέον, διευρύνθηκε ο κύκλος των υποχρεούμενων σε υποβολή. Αν προχωρήσουμε σε Συνταγματική Αναθεώρηση πρέπει να εξετάσουμε την περαιτέρω ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου, ενδεχομένως σε συνάρτηση με τις δυνατότητες που μας δίνει η τεχνολογία» τόνισε.
7. Κόμματα, διαφάνεια, χρηματοδότηση, νόμος κομμάτων
«Η δημοκρατική και διαφανής λειτουργία των κομμάτων πρέπει να εξασφαλίζεται και νομοθετικά αλλά και να ενθαρρύνεται από τα ίδια τα κόμματα. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο για την χρηματοδότηση του. Το λεγόμενο "πολιτικό χρήμα". Η κυβέρνηση μας έχει αναλάβει σχετική πρωτοβουλία. Στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Συντάγματος πρέπει να γίνουν ακόμα πιο γενναία βήματα. Οι πολιτικοί και τα κόμματα πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχονται αποτελεσματικά και να λογοδοτούν για τις πηγές χρηματοδότησης τους διότι έτσι οικοδομείται ένα πολιτικό σύστημα χωρίς σκιές και χωρίς εξαρτήσεις» υποστήριξε ο κ. Αθανασίου.
8. Ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης
«Η διασφάλιση της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας του κάθε δικαστή αποτελεί το απαραίτητο προαπαιτούμενο για τη σωστή άσκηση του έργου του. Το έργο που ασκεί ασκεί, που πρέπει να ασκεί με αμεροληψία, ως τρίτος μακριά από συμφέροντα, εξαρτήσεις και προκαταλήψεις, που καθορίζουν τη σκέψη του ή επηρεάζουν την κρίση του. Η Δικαιοσύνη στη χώρα μας είναι θεσμικά ανεξάρτητη. Δεν είναι δυνατόν να νοηθεί Κράτος Δικαίου και απονομής στοιχειώδους δικαιοσύνης, χωρίς την ανεξαρτησία της και αυτή είναι η πρώτη η πιο βασική αρχή του Κράτους Δικαίου.
»Για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης απαιτούνται ωστόσο δυο σημαντικές αλλαγές που αφορούν στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης καθώς και στον εξορθολογισμό του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων» κατέληξε ο κ. Αθανασίου.