Το δρόμο της μεγάλης φυγής δεν ακολουθούν μόνο οι Ελληνες νέοι που εγκαταλείπουν τη χώρα αναζητώντας μια θέση εργασίας σε Ανατολή και Δύση. Εισιτήριο άνευ επιστροφής εκδίδουν μαζικά και οι οικονομικοί μετανάστες, οι οποίοι μένοντας χωρίς δουλειά, προτιμούν τη λύση του επαναπατρισμού παρά την αβεβαιότητα της ελληνικής αγοράς εργασίας.
Το συμπέρασμα στηρίζεται πλέον σε επίσημες στατιστικές και είναι απολύτως μετρήσιμο: Η Ελληνική Στατιστική Αρχή καταγράφει ραγδαία συρρίκνωση πληθυσμού, η Τράπεζα της Ελλάδος εκροή καταθέσεων και το ΙΚΑ μείωση στον αριθμό των ασφαλισμένων.
Τρεις στατιστικές είναι αποκαλυπτικές:
1. Μέσα σε μόλις ένα χρόνο, οι υπήκοοι χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης που ζουν στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 164.959 άτομα. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ήταν 817.860 το 2011 και περιορίστηκαν σε 650.825 άτομα το 2012. Το μεγαλύτερο κύμα φυγής πηγάζει από τους πολίτες αλβανικής καταγωγής. Με βάση την κατάταξη που ακολουθεί η ΕΛΣΤΑΤ, στο γκρουπ των χωρών όπου συμπεριλαμβάνεται και η Αλβανία, ο πληθυσμός μειώθηκε κατά 133.787 άτομα μέσα σε μόλις ένα χρόνο (2011-2012). Το κύμα φυγής εκτιμάται ότι συνεχίστηκε και το 2013, ωστόσο δεν υπάρχουν νεότερα διαθέσιμα στοιχεία.
2. Το υπόλοιπο των καταθέσεων που έχουν αποταμιεύσει στις ελληνικές τράπεζες οι κάτοικοι χωρών εκτός Ζώνης Ευρώ μειώθηκε κατά 30 δισ. ευρώ το διάστημα Ιουνίου 2010 - Ιουνίου 2014, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Καθημερινή». Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η εκροή δεν έχει σταματήσει, καθώς μόνο το τελευταίο 12μηνο (Ιούνιος 2013 - Ιούνιος 2014) αποσύρθηκαν περίπου 3,5 δισ. ευρώ.
Η «φυγή» που αποτυπώνουν η ΕΛΣΤΑΤ και η Τράπεζα της Ελλάδος οφείλεται στην κατάρρευση της εγχώριας αγοράς εργασίας.
3. Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΙΚΑ, δείχνουν ότι μέσα στην 5ετία της ύφεσης (2009-2013) χάθηκε το 33% των θέσεων εργασίας που κατείχαν αλλοδαποί.
Ειδικότερα:
- Οι αλλοδαποί που εμφανίζονται στις αναλυτικές περιοδικές δηλώσεις του ΙΚΑ περιορίστηκαν τον Δεκέμβριο του 2013 σε 159.676 άτομα (99.826 άνδρες και 59.850 γυναίκες). Τον Δεκέμβριο του 2009 ήταν 237.470 άτομα (160.901 άνδρες και 76.569 γυναίκες). Δηλαδή, μέσα στην 4ετία χάθηκαν 77.794 θέσεις μισθωτής εργασίας. Η απώλεια τόσων μισθών δικαιολογεί και τη φυγή περισσότερων των 133 χιλιάδων ανθρώπων. Η μεγαλύτερη μείωση εντοπίζεται στους εργαζομένους αλβανικής καταγωγής. Στο τέλος του 2009 ήταν 121.902 άτομα και στο τέλος του 2013 περιορίστηκαν σε 85.893 άτομα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο τέλος του 2013 οι Ελληνες αντιπροσώπευαν το 90,15% του συνολικού αριθμού των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ έναντι 87,17% στο τέλος του 2009.
- Η ραγδαία μείωση των θέσεων εργασίας για αλλοδαπούς εν πολλοίς αποδίδεται στην κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας. Και αυτό το συμπέρασμα είναι πλέον μετρήσιμο: Ο αριθμός των ασφαλισμένων αλλοδαπών στα οικοδομοτεχνικά επαγγέλματα μειώθηκε κατά 69,42% το διάστημα 2009-2013 (περίπου όσο και η οικοδομική δραστηριότητα). Το ΙΚΑ ασφάλιζε περίπου 116.893 εργαζόμενους στον κλάδο της οικοδομής το 2009 και από αυτούς, το 45% ή 52.621 άτομα ήταν αλλοδαποί. Το 2013 είχε απομείνει μόνο το 1/3 των ασφαλισμένων στον χώρο της οικοδομής και οι θέσεις των αλλοδαπών περιορίστηκαν από 52.621 σε μόλις 16.089 άτομα. Δραματική μείωση καταγράφεται και στον αριθμό των επιχειρήσεων του κλάδου της οικοδομής. Οι «εργοδότες» ήταν 43.808 στο τέλος του 2009 και μειώθηκαν σε μόλις 16.046 στο τέλος του 2013.
Το 2013, το ΙΚΑ κατέγραψε αύξηση στον συνολικό αριθμό των ασφαλισμένων οι οποίοι έφτασαν σε 1.621.259 σε σχέση με 1.541.423 άτομα που ήταν καταγεγραμμένα στις ΑΠΔ στο τέλος του 2011 και 1.434.850 άτομα στο τέλος του 2012.
Αυτή η αύξηση –δεδομένου ότι η ανεργία δεν έχει περιοριστεί τους τελευταίους μήνες, απλώς σταμάτησε να αυξάνεται– οφείλεται, όπως αναφέρει η «Καθημερινή», εν πολλοίς στο γεγονός ότι οι επιχειρήσεις υπό τον φόβο της επιβολής του προστίμου της ανασφάλιστης εργασίας (ανέρχεται σε 10.550 ευρώ) ρισκάρουν ολοένα και λιγότερο να συλληφθούν από τους ελεγκτές με «μαύρο» εργαζόμενο.
Στην αύξηση των ασφαλισμένων βοήθησαν και τα μαζικά προγράμματα του ΟΑΕΔ, που έστω και για λίγους μήνες πρόσφεραν θέση εργασίας και ασφάλιση σε μερικές δεκάδες χιλιάδες πολίτες. Ο φόβος του προστίμου έφερε αύξηση και στον αριθμό των ασφαλισμένων αλλοδαπών. Από 172.832 το 2011 ο αριθμός τους μειώθηκε δραματικά το 2012, στα 133.720 άτομα, για να ανακάμψει το 2013 στα 159.676 άτομα.