Οι άσβεστες φλόγες του Βαρανάσι: Η εντυπωσιακή πόλη της φωτιάς στις όχθες του Γάγγη [εικόνες]

Στην μακρινή Ινδία, υπάρχει μία πόλη που βρίσκεται τυλιγμένη στις φλόγες καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου και μάλιστα θεωρείται απολύτως φυσικό αλλά και ιερό για τους Ινδούς.

Σύμφωνα με την ινδική παράδοση, αν οι στάχτες του αποθανόντος απλωθούν στα νερά του Γάγγη στις όχθες του Βαρανάσι, τότε θα ,σπάσει» τον κύκλο των μετενσαρκώσεων.

Ο φωτογράφος Πιτ Μακ Μπράιντ ακολούθησε το ρεύμα του Γάγγη φτάνοντας μέχρι τις όχθες της παλαιότερης πόλης της Ινδίας και περιγράφει την εμπειρία του.

«Κατεβαίνοντας με την ξύλινη βάρκα στις όχθες με τις φωτιές, στο Βαρανάσι, περάσαμε μέσα σε ένα λαβύρινθο από νεκρικές φωτιές, καπνούς και πορτοκαλί φλόγες που φώτιζαν τη νύχτα.

Οταν έφτασα στο διάσημο υπαίθριο χώρο αποτέφρωσης στο Βαρανάσι, ο οποίος λειτουργεί ασταμάτητα, καίγοντας εκατοντάδες πτώματα την ημέρα σε κοινή θέα, διαπίστωσα πόσο σωματικά απόμακροι είμαστε οι περισσότεροι από εμάς από τους νεκρούς μας.

Στη Δύση, οι νεκροί είναι συνήθως κρυμμένοι και η κηδεία ή η αποτέφρωση ωραιοποιείται, ανάλογα με τις πεποιθήσεις της οικογένειας. Κάποιοι θα υποστηρίξουν ότι είναι πολιτισμένη, καθαρότερη, ή ίσως απλά συναισθηματικά ευκολότερη διαδικασία. Ή μήπως είναι ο διακριτικός τρόπος του σύγχρονου κόσμου να κρυφτεί από το αναπόφευκτο;

Οι πρακτικές κηδείας ποικίλλουν σε όλο τον κόσμο. Από αυτά που έχω δει, λίγες είναι τόσο άμεσες όσο το τελετουργικό των Ινδουιστών στις όχθες του ποταμού Γάγγη. Οι Ινδοί πιστεύουν ότι αν οι στάχτες του νεκρού της ριχτούν στα νερά του Γάγγη στο Βαρανάσι, η ψυχή τους θα μεταφερθεί στον ουρανό και θα ξεφύγει από τον κύκλο της συνεχούς αναγέννησης. Σε έναν πολιτισμό που πιστεύει στη μετενσάρκωση, η έννοια αυτή (το «σπάσιμο» του κύκλου) ονομάζεται moksha. Οσο ιερότερος ο τόπος, τόσο καλύτερες είναι οι πιθανότητες να πετύχετε τη moksha και να αποφύγετε την επιστροφή στη Γη ως αγελάδα ή γρύλος στην επόμενη ζωή σας.

Επειδή πολλοί πιστεύουν ότι το Βαρανάσι κατοικείται εδώ και 5.000 χρόνια (γεγονός που το καθιστά την αρχαιότερη πόλη της Ινδίας και ίσως και του κόσμου), θεωρείται ότι είναι η πιο ιερή από τις πόλεις στις όχθες του ποταμού Γάγγη. Οι άνθρωποι έρχονται από όλη τη χώρα για να προσευχηθούν, να συλλέξουν ιερό νερό, να πλυθούν και να αποχαιρετίσουν τους νεκρούς τους. Μερικοί μάλιστα έρχονται ακόμη και για να πεθάνουν. Χάρη στον μεταφραστή μας, τον ινδουιστή μοναχό Μαντχάβ, μας δόθηκε πρόσβαση να παρακολουθήσουμε αυτή την ιερή τελετουργία.

Ενας ήλιος κόκκινος σαν αίμα κόκκινο ανέβαινε κατά μήκος του ποταμού καθώς έκαιγε η φωτιά. Ο καπνός και η τέφρα ήταν παντού και οι εργαζόμενοι καθάριζαν την τέφρα και τα οστά και τα έριχναν στο ποτάμι.

Καθώς φωτογράφιζα, ένα παιδί με πλησίασε και με ρώτησε "Θέλετε να δείτε θεία μου;" Τον κοίταξα μπερδεμένος. Εξήγησε ότι η οικογένειά του είχε έρθει για την αποτέφρωση της θείας του. Κοίταξα προς τις φωτιές και είδα τους συγγενείς του αγοριού γύρω από ένα σώμα σκεπασμένο με λουλούδια. Το αγόρι με υπερηφάνεια απαριθμούσε τα έλαια, τα βότανα, τα λουλούδια, και τα κοσμήματα που έφεραν για να πάρει μαζί της η θεία του στο ταξίδι της. Προτίμησα να παρακολουθήσω από μακριά και του είπα ότι λυπάμαιγια την απώλεια του.

"Σας ευχαριστώ, αλλά δεν χρειάζεταινα λυπάστε" μου απάντησε. "Είχε μια καλή ζωή με πολύ αγάπη και είναι ευλογημένη για να φτάσει τη moksha."

Καθώς έβλεπα την οικογένεια δίπλα στη νεκρική πυρά, σκέφτηκα ότι υπήρχε κάτι όμορφο στη διαδικασία που εκτυλίσσεται μπροστά μου, με τόση απλότητα και πληρότητα.

Όπως στα περισσότερα πράγματα στην Ινδία, όμως, υπάρχει μια παράλληλη ιστορία. Η ζήτηση για το ξύλο, ιδιαίτερα το σκληρό ξύλο, καταστρέφει τα δάση των Ιμαλαΐων. Η καύση ενός σώματος μπορεί να απαιτήσει έως και 1.100 κιλά κορμών. Ετσι περίπου 50 έως 60.000.000 δέντρα καταναλώνονται ετησίως μόνο στην Ινδία. Παρόλο που έχουν κατασκευαστεί κρεματόρια με ηλεκτρικό ή φυσικό αέριο εξαρτώνται από αναξιόπιστες πηγές ενέργειας και έτσι οι περισσότεροι προτιμούν ακόμα τις παραδοσιακές μεθόδους. Ωστόσο δεν μπορούν όλες οι οικογένειες να αντέξουν οικονομικά το κόστος της τελετής. Ακόμη και το πιο φθηνό ξύλο είναι πέρα από την προσιτότητα για πολλές οικογένειες φτωχών. Ετσι πολλά σώματα ρίχνονται στο Γάγγη μερικώς ή και καθόλου αποτεφρωμένα και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις περίπου 100.000 σώματα ρίχνονται στο Γάγγη κάθε χρόνο.»