ΕΕ: Οι νέοι στην Ελλάδα αναγκάζονται να γίνουν σερβιτόροι και πωλητές, ενώ έχουν περισσότερες δεξιότητες

Οι νέοι έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, σε ό,τι αφορά την εύρεση εργασίας, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σε αυτή διαπιστώνεται πως ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αναγκάζονται να στραφούν σε θέσεις απασχόλησης κατώτερες των δεξιοτήτων τους, οι οποίες προσφέρουν χαμηλές προοπτικές εξέλιξης.

Στην έκθεση για τις κενές θέσεις εργασίας στην ΕΕ το 2014, η οποία δόθηκε τη Δευτέρα στη δημοσιότητα, οι χώρες κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες με βάσει τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά εργασίας. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη, μαζί με τις υπόλοιπες χώρες που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση και την οικονομική ύφεση, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία.

Σε αυτά τα κράτη διαπιστώνεται ότι οι νέοι εργαζόμενοι «μετρίων δεξιοτήτων» στρέφονται όλο και πιο συχνά σε θέσεις απασχόλησης «στοιχειωδών δεξιοτήτων» με χαμηλές προοπτικές επαγγελματικής σταδιοδρομίας, «π.χ. σερβιτόροι σε εστιατόρια ή πωλητές σε καταστήματα», όπως αναφέρει η έκθεση.

Η δεύτερη ομάδα αφορά κυρίως τις χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης, όπως η Αυστρία, η Σουηδία και η Γερμανία. Σε αυτές, μειώθηκαν οριακά οι προσλήψεις, αλλά διατηρήθηκε η αντιστοιχία μεταξύ των επαγγελματικών και εκπαιδευτικών δεξιοτήτων. Η τρίτη ομάδα περιλαμβάνει χώρες όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία και χαρακτηρίζεται από ελλείψεις στην αγορά εργασίας σε ορισμένα επαγγέλματα υψηλής ειδίκευσης.

Σύμφωνα με την έκθεση, το διάστημα 2008-2012, συρρικνώθηκε ο αριθμός των διαθέσιμων θέσεων εργασίας κατά 19% κατά μέσο όρο στην ΕΕ, ενώ οι προσλήψεις μειώθηκαν κατά 14%. Στην Ελλάδα- όπως και στην Ισπανία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία- η πτώση των προσλήψεων ξεπερνά το 25%, σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.

Οι νέοι (15-29 ετών) με χαμηλά προσόντα και δεξιότητες ήταν αυτοί που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση. Σε αυτή την κατηγορία, οι προσλήψεις μειώθηκαν κατά ένα τρίτο (-31%) στην ΕΕ, από το 2008 έως το πρώτο εξάμηνο του 2013. Η μεγαλύτερη μείωση στις προσλήψεις των νέων σημειώθηκε στην Ελλάδα, την Ισπανία και τη Σλοβενία (-45%) και ακολουθούν η Ιρλανδία και η Σλοβακία (-35%).

Ακόμη, το διάστημα 2008-2012 αυξήθηκαν σημαντικά οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου και μερικής απασχόλησης. Συγκεκριμένα, το 2012 το 58% των προσλήψεων αφορούσε αυτού του τύπου την απασχόληση, κάτι που κατά την Κομισιόν αποδεικνύει ότι τα άτομα που αναζητούν εργασία αναγκάζονται να αποδεχθούν θέσεις μερικής απασχόλησης ή ορισμένου χρόνου. Για την Ελλάδα, το 70% των θέσεων απασχόλησης που απαιτούν στοιχειώδεις δεξιότητες και προσόντα αφορούσαν συμβάσεις ορισμένου χρόνου.

Τα επαγγέλματα με άνοδο

Σε ό,τι αφορά τη ζήτηση εργασίας, διαπιστώνεται αύξηση σε θέσεις υψηλής ειδίκευσης. Για παράδειγμα, παρατηρείται σημαντική αύξηση της απασχόλησης σε επαγγέλματα όπως η πληροφορική και οι πωλήσεις, καθώς και σε επαγγέλματα στον τομέα της υγείας, όπως οι νοσηλευτές.

Αντίθετα, τα επαγγέλματα χαμηλών ή μέτριων δεξιοτήτων (κυρίως χειρωνακτικών) κατέγραψαν σημαντική μείωση της απασχόλησης από το 2011 έως το 2012. Ειδικότερα, σημαντική πτώση της απασχόλησης σημειώθηκε στον κατασκευαστικό κλάδο (-17% κατά μέσο όρο στην ΕΕ) και στη μεταποιητική βιομηχανία (-10%). Η πτώση της απασχόλησης ήταν ακόμη μεγαλύτερη στην Ελλάδα, την Ιρλανδία τη Λιθουανία και την Ισπανία (-50% στον κατασκευαστικό κλάδο και -20% στη μεταποιητική βιομηχανία).

Τέλος, από το 2008 έως το 2014 καταγράφεται μείωση των προσλήψεων σε θέσεις χαμηλών δεξιοτήτων, κατά 4% επί των συνολικών προσλήψεων στην ΕΕ. Αυτή η μείωση είναι περισσότερο αισθητή στις χώρες της Βαλτικής και την Πορτογαλία. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η μείωση αποτελεί ένδειξη της επιδείνωσης των συνθηκών στην αγορά εργασίας, η οποία έχει ως αποτέλεσμα να καλύπτουν θέσεις απασχόλησης χαμηλών δεξιοτήτων οι εργαζόμενοι μέτριων δεξιοτήτων.

Φωτογραφία: Eurokinissi