Οδηγίες για ιδανικές διακοπές με ιστιοπλοϊκό -Το αλφαβητάρι του καλού σκίπερ και του καλού... μούτσου [λίστα]

Η Ελλάδα είναι μαγικός τόπος για καλοκαιρινές διακοπές αφού η ατελείωτη ακτογραμμή της κρύβει παραδείσους για όλα τα γούστα. Μάλιστα δεν είναι λίγοι αυτοί που επιλέγουν την ενοικίαση ιστιοπλοϊκού σκάφους ώστε μαζί με την παρέα τους να τα νερά του Αιγαίου ή του Ιονίου προκειμένου να βρουν τις δικές τους ονειρεμένες παραλίες.Μάλιστα με μία αναζήτηση στο διαδίκτυο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν ένα όμορφο κι ασφαλές σκάφος, με ή χωρίς καπετάνιο (εξαρτάται από τις γνώσεις σας) το οποίο να «κοιμίζει» 6–8 άτομα και να στοιχίζει πολύ λιγότερα από όσο ένα ξενοδοχείο.

Επειδή όμως δεν είμαστε όλοι γεννημένοι καπετάνιοι, καλό θα ήταν πριν αποφασίσουμε να σαλπάρουμε να ξέρουμε και πέντε έξι βασικές πληροφορίες για τη ζωή στο ιστιοπλοϊκό.

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι «υποψήφιοι καπετάνιοι»

• Μην αφήνετε πράγματα έξω από τις βαλίτσες ή τις θέσεις τους. Μην αφήνετε τα σκοινιά μπερδεμένα και πολύ περισσότερο μην τα αφήνετε μπερδεμένα και μέσα στη μέση.
• Ενημερωθείτε για το πού βρίσκονται και πώς λειτουργούν τα σωσίβια, οι πυροσβεστήρες και τα σωστικά μέσα του σκάφους πριν τα χρειαστείτε.
• Τα παιδιά πρέπει να φοράνε πάντα το σωσίβιό τους -ακόμα και στην νηνεμία. Οι μεγάλοι μην θεωρείτε τα σωσίβια υπερβολή. Δεν τα φοράτε για την περίπτωση ναυαγίου! Τα φοράτε για ένα απλό παραπάτημα ή μια απροσεξία που θα σας ρίξει απροετοίμαστους στη θάλασσα.
• Μια παλιά εγγλέζικη ναυτική φράση λέει: «Ένα χέρι για σένα κι ένα για το σκάφος». Δηλαδή ακόμα και όταν κάνετε κάποια δουλειά να την κάνετε με το ένα χέρι και να κρατιέστε με το άλλο.
• Το κεφάλι σας κινδυνεύει από αόρατες και πανταχού παρούσες απειλές. Μη στέκεστε όρθιοι και καμαρωτοί.
• Ποτέ μην εγκαταλείπετε το καταφύγιο σας χωρίς να πάρετε δελτίο καιρού. Ρωτήστε και μάθετε ποια από τα δεκάδες μετεωρολογικά sites που υπάρχουν δίνει πραγματικά έγκυρο δελτίο θαλασσών. Σε καμιά περίπτωση μην βασίζεστε σε απλά δελτία ξηράς ή σε επώνυμα sites που δεν έχετε διασταυρώσει από αξιόπιστες πηγές την εγκυρότητά τους για τις θάλασσες.

Το αλφαβητάρι του καλού σκίπερ και του καλού μούτσου

• Πλώρη/πλωριός = Το μπροστά μέρος του σκάφους / ο μπροστινός.
• Πρύμνη / πρυμνιός = Το πίσω μέρος του σκάφους / ο πισινός.
• Κάβος = Αυτό το ξέρετε! Τα σκοινιά που δένουμε το σκάφος με τη στεριά.
• Σκότες = Τα σκοινιά που ρυθμίζουν (τριμάρουν) τα πανιά δεξιά - αριστερά
• Μαντάρια = Τα σκοινιά που ανεβοκατεβάζουν τα πανιά.
• Άλμπουρο = Κι αυτό το ξέρετε! Το κατάρτι (αυτό το τεράστιο όρθιο πράγμα).
• Μάτσα = Αυτό το τεράστιο οριζόντιο πράγμα που στηρίζεται στο κατάρτι και κινείται απειλητικά πάνω από το κεφάλι σας.
• Μεγίστη ή Μαΐστρα = Το μεσαίο πανί που στηρίζεται στ' άλμπουρο και τη μάτσα.
• Τζένοα ή φλόκος = Το μπροστινό πανί που στηρίζεται μόνο στον πρότονο.
• Κολομπαράς = Καλά που πάει το μυαλό σας! Πρόκειται για να ένα μικρό ψιλόλιγνο πανάκι που βιράρεται (σηκώνεται) από τους πολύ προχωρημένους μεταξύ τζένοας και μεγίστης.
• Μπαλόνι = Όταν μιλάμε για πανιά εννοούμε το πολύχρωμο τεράστιο μπροστινό πανί που στηρίζεται μόνον στη κορυφή του άλμπουρου.
• Μπαλόνια = Όταν μιλάμε για το σκάφος αγκυροβολημένο σε λιμάνι, εννοούμε αυτά τα «φουσκωτά» πράγματα που κρεμάμε δεξιά – αριστερά για να μη χτυπιέται το σκάφος με τα διπλανά.
• Πρότονος = Το μπροστινό σύρμα που στηρίζει το άλμπουρο.
• Ριφ ή Ρίφινγκ = Το σύστημα που διπλώνει τη τζένοα γύρω από τον πρότονο.
• Βιτζιρέλα = Αυτές οι μεγάλες μεταλλικές «κουβαρίστρες» δεξιά κι αριστερά στο κόκπιτ.
• Κόκπιτ ή χαβούζα = Το μέρος του καταστρώματος όπου κάθεται το πλήρωμα κι ο καπετάνιος.
• Μανέλα = Μανιβέλα. Το «χερούλι» με το οποίο γυρνάμε τα βιτζιρέλα.
• Κοτσανέλα και δαγκανάρια = Αν και διαφέρουν μεταξύ τους κάνουν την ίδια δουλειά. Στερεώνουν τα σκοινιά να μην φύγουν.
• Επίτονος = Το πίσω σύρμα που στηρίζει το άλμπουρο.
• Ξάρτια = Τα πλαϊνά (δεξιά και αριστερά) σύρματα που στηρίζουν το άλμπουρο.
• Σπιράγιο = Η «υπερκατασκευή» στη μέση του σκάφους.
• Χατς = Οι «πόρτες» του σπιράγιου.
• Φινιστρίνια = Κι αυτό το ξέρετε! Τα παράθυρα.
• Ρέλια = Θα μπορούσαμε να τα πούμε «προστατευτικά καγκελάκια». Χρησιμοποιούνται και για μπουγαδόσκοινα κάνοντας το σκάφος να μοιάζει με καρνάβαλο. Όμως μην τα πολυεμπιστεύεστε δεν είναι πάντα σίγουρο ότι μπορούν να αντέξουν το βάρος σας αν στηρίζεστε σ' αυτά.
• Στρίτσιο = Το μέρος που αποθηκεύεται η άγκυρα.
• Άγκυρα = Πάει στην ευχή ... δεν μπορεί να μην την ξέρετε! 'Όμως προσοχή! όσο κι αν ακούγεται αυτονόητο, δεν την πετάμε ποτέ στη θάλασσα αν δεν βεβαιωθούμε ότι η άλλη άκρη του σκοινιού της είναι καλά δεμένη πάνω στο σκάφος!
• Βίρα = Βιράρισε – τράβα επάνω – ανέβασε.
• Μάινα = Μαϊνάρισε – κατέβασε – άσε να κατέβει.
• Πάρε = Τράβα μέσα.
• Φέρμα = Φερμάρισε – τέντωσε.
• Κοτσάρισε = Δέσε – στερέωσε.
• Λάσκα = Λασκάρισε – χαλάρωσε – άσε να φεύγει.
• Φούντο = Φουντάρισε – ρίξε την άγκυρα.
• Νέτα = Τέλος – όλα καλά – όλα ταχτοποιημένα.
• Νετάρισε = Τακτοποίησε.
• Όρτσα = Ορτσάρισε – γύρνα την πλώρη στον άνεμο.
• Πόδισε = Γύρνα τη πρύμνη στον άνεμο.