Οι χιμπατζήδες Μπονόμπο, είναι γνωστοί για την καλοσύνη τους απέναντι σε αγνώστους αλλά και σε άλλα είδη, γεγονός που βοηθάει τους ερευνητές να λύσουν το μυστήριο μίας ιδιαίτερης ανθρώπινης ιδιότητας: του αλτρουϊσμού.
Είναι σκληρή ειρωνεία, το γεγονός ότι τα μπονόμπο που μας βοηθούν να κατανοήσουμε την ανθρώπινη φύση μας, είναι τα ορφανά μαϊμουδάκια, των οποίων οι μητέρες σκοτώθηκαν από ανθρώπους.
Τα μικρά μπονόμπο, που έμειναν ορφανά από παράνομους κυνηγούς στην κεντρική Αφρική, είναι τα θέματα της μελέτης των εξελικτικών ανθρωπολόγων Μπράιαν Χέιρ και Τζίγκσι Ταν, από το Πανεπιστήμιο Ντιούκ στο Ντάρχαμ της Βόρειας Καρολίνα.
Δουλεύοντας με τους διασωθέντες πιθήκους στο Ασυλο Lola Ya Bonobo στην Κινσάσα, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (ΛΔΚ), ο Χέιρ και ο Ταν εντόπισαν μια κοινωνική πλευρά στα μπονόμπο που μέχρι πρόεινως θεωρούνταν αποκλειστικά ανθρώπινη.
Σε αντίθεση με άλλα πρωτεύοντα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων και άλλων στενών εν ζωή συγγενών μας, οι τρυφεροί χιμπατζήδες μπονόμπο φαίνεται να ανέχονται τους ξένους και να μοιράζονται την τροφή και το χώρο τους με άλλα άγνωστα μπονόμπο, ενώ λειτουργούν μαζί τους ως αγέλη, εμφανίζοντας ακόμη και μεταδοτικό χασμουρητό.
Αυτά τα ευρήματα μπορεί να βοηθήσουν στην επίλυση του μακροχρόνιου εξελικτικού παζλ που εξηγεί γιατί οι άνθρωποι φέρονται ειρηνικά σε άτομα εκτός του οικογενειακού τους περιβάλλοντος.
«Σίγουρα ο πολιτισμός και η εκπαίδευση παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του ανθρώπινου αλτρουισμού, αλλά η διαπίστωση αυτή με τα μπονόμπο μας λέει ότι ακόμη και η πιο ακραία μορφή της ανθρώπινης ανοχής και ο αλτρουισμός προέρχεται εν μέρει από τα γονίδια μας»
Οι ερευνητές στο άσυλο έκαναν διάφορα κοινωνικά πειράματα με τα μπονόμπο προκειμένου να βεβαιωθούν ότι ισχύει αυτό. Στα πλαίσια της έρευνας τοποθέτησαν 14 μπονόμπο σε ένα κλουβί με τροφή που πλαισιωνόταν από δύο άλλα κλουβιά, χωρίς τροφή, ένα από τα οποία περιείχε μία ομάδα γνωστή στα 14 μπονόμπο και το άλλο μία εντελώς άγνωστη. Οι μπονόμπο με τα τρόφιμα είχαν τη δυνατότητα να τα φάνε όλα μόνοι τους ή να επιλέξουν να τα μοιραστούν.
Εκπληκτοι οι ερευνητές παρατήρησαν ότι 9 στα 14 ζώα που έλαβαν μέρος στο πείραμα επέλεξαν να μοιραστούν τα τρόφιμα τους πρώτα με τα ξένα μπονόμπο.
Σε ένα άλλο πείραμα, οι Χέιρ και Ταν ανακάλυψαν ότι οι μπονόμπο έχουν επίσης μια ανθρωπόμορφη συνήθεια του κολλητικού χασμουρητού, ενώ μέχρι πρότεινος θεωρούνταν ότι το μόνο πρωτεύον θηλαστικό που έχει τέτοια ενσυναίσθηση είναι ο άνθρωπος.
Ωστόσο δυστυχώς ο ανθρώπινος αλτρουισμός μας προφανώς δεν επεκτείνεται στους πρωτεύοντες συγγενείς μας, αφού υπολογίζεται ότι λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, λιγότερα από 20.000 μπονόμπο έχουν απομείνει στη Λεκάνη του Κονγκό.