Τα 26 δισ. ευρώ που θα δοθούν σε παραγωγικούς τομείς της οικονομίας και μπορούν, δυνητικά, να αποτελέσουν έναν ισχυρό μοχλό βελτίωσης της οικονομίας, επιθυμεί να απορροφήσει το ταχύτερο δυνατό το υπουργείο Ανάπτυξης.
Οπως αναφέρει ο υπουργός Ανάπτυξης, Κωστής Χατζηδάκης: «Η ολοκλήρωση των διαδικασιών για το νέο ΕΣΠΑ από πλευράς Ε.Ε. δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ταχεία έγκριση των επιμέρους επιχειρησιακών προγραμμάτων, τα οποία βρίσκονται ήδη υπό συζήτηση με τις Βρυξέλλες και πρόκειται να υποβληθούν επίσημα έως τα μέσα του καλοκαιριού». Στόχος είναι «να ξεκινήσουν το ταχύτερο δυνατόν οι προκηρύξεις των νέων δράσεων και να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχει το χρηματοδοτικό κενό που παρατηρείται συνήθως μεταξύ δύο προγραμματικών περιόδων».
Να σημειωθεί πως τα 26 δισ. του νέου ΕΣΠΑ προέρχονται κατά μεγάλο μέρος από κοινοτικούς πόρους (20,8 δισ. Ευρώ) και άλλα 5,2 δισ. ευρώ από εθνική συμμετοχή. Στο συνολικό ποσό των 26 δισ. ευρώ περιλαμβάνονται επιπλέον 2 δισ. ευρώ, που η ελληνική πλευρά προσδοκά ότι θα διεκδικήσει το 2016, αξιοποιώντας τη ρήτρα αναθεώρησης.
Πού θα δοθεί προτεραιότητα
Έμφαση θα δοθεί στις δράσεις για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων, οι οποίες θα είναι εμπροσθοβαρείς, δηλαδή θα επιδιωχθεί να ξεκινήσουν άμεσα, προκειμένου να ενισχυθούν οι ομάδες πληθυσμού που αντιμετωπίζουν τώρα τα μεγαλύτερα προβλήματα. Συνολικά, το Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» έχει προϋπολογισμό 2,1 δισ. ευρώ και φθάνει μαζί με τους εθνικούς πόρους τα 2,6 δισ. ευρώ. Η νέα προγραμματική περίοδος προβλέπει, επίσης, τη διάθεση 281 εκατ. ευρώ (351,2 εκατ. ευρώ μαζί με τους εθνικούς πόρους) για το Ταμείο Απόρων. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Ανάπτυξης, μέσα στη χρονιά θα προκηρυχθούν δράσεις για:
- Απασχόληση-εκπαίδευση-κατάρτιση νέων.
- Ενίσχυση ευπαθών κοινωνικών ομάδων (μακροχρόνια άνεργοι, ΑΜΕΑ, κ.ά.).
- Αντιμετώπιση της φτώχειας.
- Υποστήριξη ανέργων για δημιουργία επιχειρήσεων.
- Επιταγές (vouchers) για πρόσληψη νέων ανέργων.
- Απασχόληση ανέργων σε δράσεις κοινωφελούς εργασίας.
- Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών με τη συνέχιση του Προγράμματος «Εξοικονομώ».
Τα περισσότερα χρήματα, που υπολογίζονται σε 4,5 δισ. ευρώ, θα διατεθούν για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, δίνοντας έμφαση σε εννέα τομείς προτεραιότητας. Πρόκειται για τον τουρισμό, τον αγροδιατροφικό τομέα, τα logistics, την περιβαλλοντική βιομηχανία, τα υλικά και τις κατασκευές, τα φάρμακα και την υγεία, την παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας, τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, καθώς και τις δημιουργικές βιομηχανίες και τον πολιτισμό.
Ακολουθεί το Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», με συνολικό προϋπολογισμό 4,2 δισ. ευρώ, το οποίο προβλέπει την ολοκλήρωση του διευρωπαϊκού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου, του μετρό Αθήνας και Θεσσαλονίκης, λιμενικά έργα, έργα διαχείρισης αποβλήτων, καθώς και την ολοκλήρωση των έργων που εκκρεμούν από το προηγούμενο ΕΣΠΑ.
Στα κονδύλια για τις υποδομές προστίθενται, επίσης, οι πόροι του Ταμείου «Συνδέοντας την Ευρώπη», που προβλέπει συνολικά 682 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι δεκατρείς Περιφέρειες της χώρας θα λάβουν και θα διαχειριστούν συνολικά 9,3 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 6,7 δισ. ευρώ είναι οι πόροι των Περιφερειακών Προγραμμάτων, 1,6 δισ. ευρώ οι πόροι του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και 940 εκατ. ευρώ τα χρήματα του Ταμείου Συνοχής.
Η ρήτρα αναθεώρησης
Οσο για τη ρήτρα αναθεώρησης αποτελεί ουσιαστικά μία «υποσχετική» που εξασφάλισε η ελληνική πλευρά, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, προκειμένου να αντισταθμιστεί το γεγονός ότι οι κατανομές των πόρων έγιναν με στοιχεία της τριετίας 2007-2009, στα οποία δεν είχαν ενσωματωθεί οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στη χώρα. Η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Ελληνικού Προγράμματος στην εκπνοή της προηγούμενης εβδομάδας δίνει τη δυνατότητα για την έγκαιρη έναρξη του ΕΣΠΑ εντός του 2014, που αποτελεί τυπικά και το χρόνο έναρξης της νέας προγραμματικής περιόδου (2014-2020).