Γιατί απέτυχαν τα exit poll -Οι 55άρηδες «έκλεψαν» στις απαντήσεις τους

Η αστοχία των exit poll αναδείχθηκε στο μεγαλύτερο, ίσως, θέμα του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών. Τα μεγάλα ποσοστά, που ανατράπηκαν από την «ετυμηγορία» της κάλπης προκάλεσαν μεγάλο θόρυβο, με αποτέλεσμα την εβδομάδα που μεσολάβησε οι δημοσκόποι να επανεξετάσουν τα στοιχεία προκειμένου να εντοπίσουν την «παγίδα» στην οποία έπεσαν. Και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, για το λάθος ευθύνεται η γενιά του Πολυτεχνείου.

Οι ειδικοί συμπέραναν, μελετώντας τις απαντήσεις που συνέλεξαν έξω από τα εκλογικά κέντρα, πως οι ψηφοφόροι ηλικίας 55-65 ετών ήταν εκείνοι που ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τις αστοχίες. Οι συγκεκριμένοι, όπως αναφέρει δημοσίευμα της «Καθημερινής», όχι μόνο ήταν περισσότερο πρόθυμοι να μετάσχουν στα exit poll, αλλά επιπλέον πολλοί από αυτούς παραπλάνησαν εσκεμμένα τους ερευνητές. Συγκεκριμένα, δήλωσαν ψευδώς ότι το 2012 είχαν ψηφίσει ΠΑΣΟΚ και ΝΔ και ότι την προηγούμενη Κυριακή «μετακινήθηκαν» για πρώτη φορά στον ΣΥΡΙΖΑ. Και το έκαναν για να δείξουν ότι υπάρχει ρεύμα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ στην πραγματικότητα είχαν ήδη στραφεί στο κόμμα της Κουμουνδούρου από το 2012.

Η περασμένη Κυριακή όμως δεν ήταν η πρώτη φορά που τα exit poll απέτυχαν να δώσουν μία «καθαρή» εικόνα του εκλογικού αποτελέσματος. Την εβδομάδα που πέρασε οι δημοσκόποι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτό οφείλεται στην πολύ μεγάλη ανομοιογένεια που παρατηρείται την τελευταία διετία στην ηλικιακή κατανομή της ψήφου από κόμμα σε κόμμα.

Συγκεκριμένα, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, που στηρίζεται κυρίως στις νεότερες ηλικίες, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνουν πια την κύρια δύναμη τους σε πολίτες άνω των 65 ετών που αποφεύγουν να μετάσχουν στα exit poll. Κατά συνέπεια, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εμφανίζεται από το 2012 πλασματικά ενισχυμένος στη συγκεκριμένη διαδικασία. Κάτι που συνέβη ακόμη πιο εμφατικά την Κυριακή, λόγω των παραπλανητικών απαντήσεων που έδιναν κυρίως οι 55άρηδες.

Αυτός ήταν και ο λόγος που προέκυψε ο θρίαμβος της Ρένας Δούρου στα exit poll, ο οποίος όμως δεν επαληθεύτηκε από τα εκλογικά αποτελέσματα. Με τους ερευνητές να μην βρίσκουν στο δείγμα τους το αποτέλεσμα του 2012- στην ερώτηση «τι είχατε ψηφίσει στις τελευταίες εθνικές εκλογές»- αναγκάστηκαν να κάνουν μία πολιτική στάθμιση. Δηλαδή, εκτίμησαν εντελώς λάθος όπως αποδείχθηκε, τις λεγόμενες μετακινήσεις ψηφοφόρων από κόμμα σε κόμμα και έκαναν τελικά μία αυθαίρετη πρόβλεψη της ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ.
Αναζητώντας τον τρόπο να αντιμετωπιστεί αυτή η «παγίδα», προκειμένου να μην επαναληφθεί τη δεύτερη Κυριακή η αποτυχία των exit poll, οι δημοσκόποι αποφάσισαν να κάνουν διαφορετική στάθμιση, με βάση την ηλικία.

Αν αποδειχθεί για παράδειγμα ότι στα exit poll λάβουν και πάλι μέρος λιγότεροι πολίτες άνω των 65 ετών, θα αυξήσουν τη βαρύτητα των συνομηλίκων τους που θα μετάσχουν, ενώ το αντίθετο θα κάνουν αν πλεονάζουν για παράδειγμα οι κάτω των 24 από αυτούς που θα έπρεπε να βρουν στο δείγμα τους

Αν για παράδειγμα βρουν ότι το 20% του δείγματος προέρχεται από τις ηλικίες 55-65, όπως έγινε την προηγούμενη Κυριακή, θα καταλάβουν ότι η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα υπερεκπροσωπείται στο exit poll, με δεδομένο ότι από την ελληνική στατιστική υπηρεσία γνωρίζουν ότι η συγκεκριμένη ομάδα αποτελεί μόλις το 15% του εκλογικού σώματος.

Ο κίνδυνος στη μέθοδο είναι η αποχή, δεν ξέρουν ποιες ηλικιακές ομάδες θα απέχουν περισσότερο κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε παραπλάνηση. Πάντως, σύμφωνα με τους δημοσκόπους, έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου στις 7 μ.μ. της Κυριακής να υπάρχει μία αξιόπιστη πρόβλεψη του αποτελέσματος.

Φωτογραφία: Eurokinissi