Η φράση «καθαρισμός σκηνής εγκλήματος» φέρνει στο μυαλό σκηνές από αστυνομικές σειρές όπως το CSI, το Dexter ή το Law and Order. Ωστόσο, σύμφωνα με τους εργαζόμενους στον συγκεκριμένο κλάδο, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική από αυτή που βλέπουμε στο γυαλί.
Οπως αναφέρει η Aftermath Services, η ομάδα που αναλαμβάνει να καθαρίσει τις σκηνές εγκλήματος στις ΗΠΑ: «η πιο συχνή παρανόηση είναι όταν οι άνθρωποι σκέφτονται το CSI. Εμείς όμως δεν εξιχνιάζουμε εγκλήματα, απλώς καθαρίζουμε την περιοχή.»
Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες ομάδες καθαρισμού σκηνών εγκλήματος (ή «ομάδα αποκατάστασης βιολογικού κινδύνου» όπως ονομάζεται) ασχολείται τελικά περισσότερο με θανάτους από ατυχήματα ή αυτοκτονίες παρά με εγκλήματα.
Τι συμβαίνει λοιπόν, όταν φύγει η αστυνομία, το παραϊατρικό προσωπικό, οι ερευνητές και οι ιατροδικαστές;
Ο καθαρισμός των στοιχείων ενός βίαιου θανάτου, είναι συνήθως ευθύνη της οικογένειας του θύματος ή του ιδιοκτήτη του ακινήτου όπου διαδραματίστηκε το μοιραίο συμβάν.
Ακόμα και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2000, υπήρχαν πολύ λίγες εταιρείες καθαρισμού που έκαναν αυτή τη δουλειά και συνήθως τον καθαρισμό αναλάμβανε η ίδια η οικογένεια του θύματος.
Οπως εξηγούν οι εργαζόμενοι στην Aftermath Services, ο καθαρισμός του χώρου έπειτα από ένα έγκλημα ή μία αυτοκτονία είναι συχνά μια τρομακτική αποστολή και απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και σημαντική κατάρτιση. Η εργασία μπορεί να είναι επικίνδυνη, εξαντλητική και σίγουρα δεν είναι για λιπόψυχους, ή ανθρώπους που «ανακατεύονται» εύκολα.
Οι τεχνικοί καθαρισμού σε σκηνές εγκλήματος δεν λειτουργούν τακτικές ώρες γραφείου. Συχνά βρίσκονται σε 12ωρες βάρδιες αρκετές βραδιές την εβδομάδα και ένα ή δύο Σαββατοκύριακα το μήνα.
Η δουλειά τους είναι συχνά σποραδική ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, οπότε το κανονικό ωράριο δεν είναι αποτελεσματικό και αποδοτικό για την υποστήριξη των τοπικών αρχών επιβολής του νόμου. Ουσιαστικά θα πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμοι σε κάθε κλήση.
Το έργο περιλαμβάνει τον καθαρισμό από όλα τα ίχνη του συμβάντος, ακόμη και τα σημάδια σε τοίχους και έπιπλα, ή οτιδήποτε άλλο δεν έχουν πάρει οι ερευνητές.
Απαραίτητος είναι και ο προστατευτικός εξοπλισμός που φοριέται για την πρόληψη της έκθεσης σε μολύνσεις και ιούς όπως το HIV. Επίσης χρησιμοποιούν ειδικές χημικές ουσίες, αφού τα καθαριστικά οικιακής χρήσης αδυνατούν να αποστειρώσουν πλήρως την περιοχή και να αφαιρέσουν επαρκώς τα επίμονα παθογόνα σωματίδια.
Μια συχνή περίπτωση με την οποία έρχονται αντιμέτωπα τα συνεργεία καθαρισμού είναι όταν τα θύματα βρίσκονται σε εργαστήρια κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης. Υπάρχουν πάντα δυνητικά τοξικές χημικές ουσίες στη σκηνή του εγκλήματος και ο καθαρισμός απαιτεί ιδιαίτερη εκπαίδευση.
Ολες οι ουσίες που βρίσκονται σε μια σκηνή του εγκλήματος αντιμετωπίζονται ως δυνητικά επικίνδυνες, επειδή θα μπορούσαν να έχουν αλλαγμένες καρτέλες με σκοπό να εξαπατήσουν τις αρχές. Πολλοί καθαριστές σε σκηνές του εγκλήματος, αρνούνται να καθαρίσουν εργαστήρια μεθαμφεταμίνης, λόγω του μεγάλου κινδύνου που εγκυμονεί η έκθεση στα συγκεκριμένα χημικά.
Ωστόσο η πιο επικίνδυνη κατάσταση για έναν εμπειρογνώμονα στον χώρο του καθαρισμού σκηνών είναι μια επίθεση βιο-τρομοκρατίας, όπως η επίθεση με αέριο σαρίν στο μετρό του Τόκιο. Σε αυτή την περίπτωση είναι απαραίτητο να φορούν βαρύ προστατευτικό εξοπλισμό, όπως κοστούμι Hazmat , αναπνευστήρες με διπλό φίλτρο και μπότες χημικής διαρροής. Όλες οι διαδικασίες πρέπει να ακολουθούνται σχολαστικά, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος να μολύνουν άλλους με το να είναι απρόσεκτοι.
Ανεξάρτητα από τον τύπο της σκηνής του εγκλήματος, το τελικό βήμα του καθαρισμού είναι η απόρριψη των άχρηστων υλικών. Τα δυνητικά επικίνδυνα ή βιο - επικίνδυνα απόβλητα δεν μπορούν προφανώς να πεταχτούν σε κανονική χωματερή με σκουπίδια κι έτσι μεταφέρονται σε συγκεκριμένα σημεία.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους ίδιους τους εργαζόμενους στην Aftermath Services, το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι οι σωματικοί κίνδυνοι της δουλειάς: «Μετά από 17 χρόνια καθαρισμού σε σκηνές εγκλήματος, το πιο δύσκολο μέρος της δουλειάς δεν είναι ο καθαρισμός αλλά το συναισθηματικό αντίκτυπο του να αντιμετωπίζεις τέτοιες καταστροφικές καταστάσεις κάθε μέρα»