Την ερχόμενη Κυριακή οι πολίτες της Ευρώπης αναμένεται να προσέλθουν στις κάλπες για να ψηφίσουν για τη νέα σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κάτι που θα καθορίσει και το ποιος θα είναι ο διάδοχος του Ζοζέ Μπαρόζο στα ηνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.Εντός του 2014 λήγουν οι θητείες και άλλων Ευρωπαίων αξιωματούχων κάτι που αναμένεται να τροφοδοτήσει συνεχόμενες παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις οι οποίες θα καθοριστούν και από την σύνθεση της νέας Ευρωβουλής.Ωστόσο, η θέση του Πορτογάλου πολιτικού δεν είναι το μόνο πόστο εξουσίας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς που δημιουργεί μια «κούρσα» υποψηφιοτήτων.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν φαν Ρομπάι, έπειτα από δυο θητείες σε αυτήν τη θέση θα αποσυρθεί όταν λήξει η θητεία του, δηλαδή στα τέλη Νοεμβρίου. Η βαρόνη Κάθριν Άστον, ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, επειδή είναι ταυτόχρονα (ex officio) και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα αποχωρήσει με τη λήξη της θητείας του «κολλεγίου» των επιτρόπων- δηλαδή στα τέλη Νοεμβρίου.
Στη «δεξαμενή» των ηγετικών πόστων που συνυπολογίζονται κατά τη διαπραγμάτευση των προηγουμένων -προκειμένου να υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στις πολιτικές οικογένειες, αλλά επίσης ανάμεσα στον βορρά και τον νότο της Ευρώπης- είναι και κάποιες θέσεις ή αρμοδιότητες, όπως:
Το συμπέρασμα είναι ότι, επειδή η στελέχωση των ευρωπαϊκών αξιωμάτων συμπίπτει χρονικά στο εύρος ενός εξαμήνου, από την επομένη των ευρωεκλογών θα ξεκινήσει μια τεράστια και σύνθετη διαπραγμάτευση για το ποιος/ποια θα πάει πού, αναλαμβάνοντας τι.
Το σκληρό «πόκερ» για τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η διαδικασία της επιλογής του διαδόχου του Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο είναι αρκετά πολύκλοκη και ακολουθεί ένα μακρύ «δρομολόγιο» το οποίο είναι το ακόλουθο:
Οι 28 ηγέτες των κρατών- μελών της ΕΕ, «κατ΄αντανάκλαση» των αποτελεσμάτων της Ευρωβουλής, επιλέγουν τον/τη διάδοχο του Ζοζέ Μπαρόζο. Αν θεωρηθεί ως ευθύγραμμη η διαδικασία της Συνθήκης, οι 28 επιλέγουν τον υποψήφιο της Ομάδας που κέρδισε τις περισσότερες έδρες στην ευρωβουλή, με απόφαση που λαμβάνεται με τη διαδικασία της ειδικής πλειοψηφίας- κατά την οποία, η πρόταση θα πρέπει να εγκριθεί από το 55% των κρατών- μελών, δηλαδή από 16 ηγέτες, εφόσον αυτοί απηχούν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ. Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που λαμβάνει τη σχετική απόφαση με απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή με 376 ψήφους.
Αυτά, κατά τας Γραφάς. Στην πράξη, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν φαν Ρομπάι συγκαλεί τη μεθεπόμενη των ευρωεκλογών Σύνοδο Κορυφής- για να αξιολογήσει μαζί με τους ηγέτες τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, να διαβουλευθούν όλοι μαζί για τον/τη διάδοχο του Μπαρόζο και να αποτυπωθούν οι συγκλίσεις και τα προβλήματα.
Στη διάρκεια αυτής της συνόδου, μπορεί η «ειδική πλειοψηφία» (που απαιτείται για τη λήψη της σχετικής απόφασης) να μην συνοδεύσει κάποια από τις πέντε κατατεθειμένες υποψηφιότητες και αντίθετα να στηρίξει μια έκτη υποψηφιότητα, το λεγόμενο αουτσάιντερ.
Τα «προβλήματα» επιλογής του πρόεδρου της Κομισιόν
Η διαδικασία επιλογής του/της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μπορεί, επομένως, να σκοντάψει στα ακόλουθα προβλήματα:
Οι ευρωεκλογές, λοιπόν, θα δώσουν ένα σημαντικό πρόκριμα στην επιλογή του διαδόχου του Ζοζέ Μπαρόζο, αλλά η επιλογή του νέου προέδρου της Επιτροπής δεν τελειώνει το βράδυ της Κυριακής, θα περάσει μέσα από μια δύσκολη διαπραγμάτευση.