Η Μπόκο Χαράμ έχει έρθει και πάλι στο προσκήνιο τον τελευταίο μήνα, μετά την απαγωγή των 300 μαθητριών από ένοπλους εξτρεμιστές μέσα από το ίδιο τους το σχολείο. Ωστόσο η οργάνωση μετράει χρόνια εγκλημάτων και εκβιασμών.
Μόλις πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με το Ρόιτερς, ένοπλοι άνδρες στο εθνικό πάρκο του Καμερούν, κοντά στα σύνορα με τη Νιγηρία, απήγαγαν μια οικογένεια Γάλλων τουριστών, τους γονείς τα 4 παιδιά και τον θείο τους. Δύο μήνες αργότερα, οι απαγωγείς των ομήρων τους απελευθέρωσαν μαζί με 16 άλλους με αντάλλαγμα 3.150.000 δολάρια. Η συναλλαγή έγινε από διαπραγματευτές της Γαλλίας και του Καμερούν, αλλά δεν διέρρευσε ποτέ ποιος έδωσε τα χρήματα.
Τα χρήματα αυτά πήγαν στο ταμείο της Μπόκο Χαράμ, της εξτρεμιστικής οργάνωσης που τρομοκρατεί την Δυτική Αφρική και πλέον βρίσκεται στο κέντρο της επικαιρότητας με την απαγωγή των μαθητριών.
Ωστόσο, πολύ πριν από το τελευταίο κύμα των επιθέσεων, η οργάνωση έχει στο ιστορικό της αμέτρητες βίαιες πράξεις στην υπηρεσία της αποστολής της να επιβάλει το νόμο της Σαρία, συνδυάζοντας τη δράση της με επικερδείς εγκληματικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες.
Εκτός από τις απαγωγές, η Μπόκο Χαράμ έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση μέσω κλοπών καθώς και μέσω της συνεργασίας τους με διεθνή καρτέλ ναρκωτικών, αλλά και με τη λειτουργία ψεύτικων φιλανθρωπικών οργανώσεων.
«Αυτό που είναι σίγουρο για τη Μπόκο Χαράμ, είναι ότι η οργάνωση χρηματοδοτείται πολύ καλά. Χωρίς ένα ισχυρό ταμείο, θα είχε διαλυθεί εδώ και πολύ καιρό» αναφέρει μια έκθεση από την Διεθνή Κοινοπραξία για την ανάλυση και καταπολέμηση της τρομοκρατίας (START) με έδρα το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ
Περίπου πριν από μια δεκαετία, όταν πρωτοιδρύθηκε η Μπόκο Χαράμ, προσέλκυσε την πλειοψηφία των κεφαλαίων της από τους ανθρώπους στις γειτονικές κοινότητες που υποστήριξαν το στόχο της επιβολής του ισλαμικού νόμου και της απαλλαγής της Νιγηρίας από δυτικές επιρροές, σύμφωνα με την έκθεση START, αλλά αυτό το μέσο συλλογής κεφαλαίων ήταν εγγενώς περιορισμένο σε μια χώρα στην οποία το 54% των ανθρώπων που έχουν ταξινομηθεί ως «εξαιρετικά φτωχοί» από την Παγκόσμια Τράπεζα.
Πλέον, η Μπόκο Χαράμ έχει διευρύνει τη χρηματοδότηση της αντλώντας από ξένους δωρητές, και άλλες επιχειρήσεις, όπως πλαστές φιλανθρωπικές οργανώσεις, εκβιασμούς και συνεργασία με παγκόσμια καρτέλ ναρκωτικών, σύμφωνα με την έκθεση της START.
Η πιο πρόσφατη επιδρομή και απαγωγή των μαθητριών που σχεδιάζουν να πουλήσουν στη μαύρη αγορά ως «συζύγους» είναι απλώς η απόφυση μιας συνεκτικής στρατηγικής για την εξεύρεση πόρων για την επέκταση της οργάνωσης με οποιοδήποτε μέσο.
Ο όρος Μπόκο Χαράμ μεταφράζεται ως «Η δυτική εκπαίδευση είναι απαγορευμένη» στην τοπική γλώσσα Χάουσα της κυρίως μουσουλμανικής περιοχής στη βόρεια Νιγηρία, απ' όπου ξεκίνησε η ομάδα.
Από την ίδρυση της στις αρχές της δεκαετίας του 2000, έχει προβεί σε βίαιες επιθέσεις σε όλη τη χώρα. Από το 2009, όταν το ιδρυτικό μέλος και ηγέτης της ομάδας σκοτώθηκε και αντικαταστάθηκε από τον δεύτερο στην ιεραρχία του, οι επιθέσεις έχουν αυξηθεί και έχουν γίνει πολύ πιο βίαιες και έντονες σύμφωνα με την έκθεση START. Πέρυσι, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ έχει ορίσει επισήμως την ομάδα ως μια «ξένη τρομοκρατική οργάνωση».
Η διαρκής επέκταση της Μπόκο Χαράμ απαιτεί όλο και πιο μεγάλες πηγές χρηματοδότησης, αναγκάζοντας την οργάνωση να αναζητήσει πιο ευρηματικούς και αποτελεσματικούς τρόπους.
«Ισως λιγότερο εξελιγμένη από άλλες τακτικές, η απαγωγή έχει γίνει μία από τις πρωτογενείς πηγές χρηματοδότησης της οργάνωσης», εξηγεί ο Τζέικομπ Τζεν, αναλυτής στο ίδρυμα Τζέιμςτάουν της Αφρικής και της Ευρασίας σε πρόσφατη έκθεση.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, η ομάδα λαμβάνει σταθερή υποστήριξη από το εξωτερικό, ακόμη και από την Αλ Κάιντα στο Ισλαμικό Μαγκρέμπ, ενώ χρησιμοποιώντας τις συνδέσεις με αυτή την τρομοκρατική ομάδα εξασφαλίζει περαιτέρω δωρεές και όπλα από υποστηρικτές του Ηνωμένου Βασιλείου και της Σαουδικής Αραβίας.
Ενας ανώνυμος αξιωματούχος των ΗΠΑ, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στην Daily Beast, πώς υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η Μπόκο Χαράμ «είχε λάβει στρατηγική κατεύθυνση από τον Οσάμα μπιν Λάντεν»
Η Μπόκο Χαράμ κρύβει τις πηγές χρηματοδότησής της με ένα έξυπνα αποκεντρωμένο δίκτυο διανομής. Ο όμιλος απασχολεί ένα ισλαμικό μοντέλο μεταφοράς χρημάτων που ονομάζεται «hawala» και βασίζεται σε ένα σύστημα τιμής και ένα παγκόσμιο δίκτυο πρακτόρων που δεν αφήνει κανένα ίχνος.
«Τα ίδια στοιχεία κάνουν τη hawala ελκυστική και για "νόμιμους" πελάτες. Αποτελεσματικότητα, ανωνυμία και εξαφανισμένα ίχνη, κάνουν το σύστημα ιδανικό για τη μεταφορά παράνομων κεφαλαίων» αναφέρει μια έκθεση από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.
Αλλες πηγές χρηματοδότησης περιλαμβάνουν ψεύτικα φιλανθρωπικά ιδρύματα και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, ενώ ορισμένοι ανέφεραν ότι η ομάδα λαμβάνει τακτική πληρωμή από τους τοπικούς ηγέτες στο βόρειο τμήμα της Νιγηρίας για την προστασία της γης τους.
Επίσης, μια έκθεση του 2012 από το Διαπανεπιστημιακό Κέντρο Σπουδών για την Τρομοκρατία, ισχυρίζεται ότι οι τρομοκρατικές ομάδες της Νιγηρίας χρηματοδοτούνται και από καρτέλ ναρκωτικών στη Λατινική Αμερική.
Η Λορέτα Ναπολεόνη, Ιταλίδα δημοσιογράφος και ειδικός σε θέματα της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, εξηγεί ότι αυτό άρχισε να συμβαίνει όταν το Patriot Act το 2001 έκανε δύσκολη τη μεταφορά των ναρκωτικών μέσω των ΗΠΑ στην Ευρώπη: «Κανείς δεν θέλει να παραδεχτεί ότι η κοκαΐνη φτάνει στην Ευρώπη μέσω της Δυτικής Αφρικής. Αυτό το είδος της επιχείρησης αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας των καρτέλ με τους εξτρεμιστές»
Πέρα από τα ναρκωτικά, η Μπόκο Χαράμ εμπλέκεται και με άλλες εγκληματικές ομάδες στην Αφρική, όπως τη λαθροθηρία ρινόκερων και ελεφάντων, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση από το Born Free USA, μια οργάνωση για την προστασία της άγριας ζωής.
Χρησιμοποιώντας αυτά τα εκτεταμένα δίκτυα, τα μέλη της Μπόκο Χαράμ μπορούν να περάσουν λαθραία από ζάχαρη και αλεύρι, μέχρι όπλα και ανθρώπους από τα διεθνή σύνορα. Αυτό, μαζί με τα λύτρα από τις απαγωγές και τις δωρεές από το εξωτερικό, είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που συντηρούν την οργάνωση