Τα ποντίκια δεν ήταν ένοχα τελικά για την επιδημία της Βουβωνικής Πανώλης που σκότωσε εκατομμύρια ευρωπαίους κατά τον μεσαίωνα. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει μια νεότερη μελέτη που δημοσιεύθηκε από τον Βρετανό αρχαιολόγο Barney Sloane.
Μετά από έρευνες δέκα ετών, ο Sloane που έχει δουλέψει για το Μουσείο του Λονδίνου σε διάφορες μεσαιωνικές ανασκαφές, υποστηρίζει στο βιβλίο του "The Black Death in London", ότι η φονική επιδημία που θέρισε το Λονδίνο το 1348 – 1349 δεν οφείλεται στα ποντίκια ούτε στους ψύλλους, παρότι ο κόσμος πιστεύει το αντίθετο.
«Δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνηγορούν σε κάτι τέτοιο», λέει ο Sloane στην εφημερίδα «Γκάρντιαν» και σημειώνει ότι «θα έπρεπε να βρίσκαμε σωρούς από εκατοντάδες νεκρά ποντίκια σε μέρη κοντά σε νερά, αλλά δεν συμβαίνει αυτό. Και τα στοιχεία δείχνουν ότι η επιδημία εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα για να αποδοθεί στα ποντίκια. Θα πρέπει να συνέβη με διάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο – τα ποντίκια δεν θα προλάβαιναν να την εξαπλώσουν τοσο γρήγορα».
Σε υγρά μέρη όπως οι όχθες του Τάμεση, όπου οι Λονδέζοι πετούσαν τα σκουπίδια τους και τα ποντίκια θα έπρεπε να μαζεύονταν κατά χιλιάδες, βρέθηκαν ελάχιστοι σκελετοί ποντικιών παρότι το έδαφος εκεί συντηρεί άριστα τα οργανικά κατάλοιπα.
Επιπλέον, οι ερευνητές υποστηρίζαν παλιότερα ότι η επιδημία του 1347-48 σκότωσε περίπου το μισό πληθυσμό του Λονδίνου, αλλά ο Sloan λέει ότι τα θύματα ήταν πολύ περισσότερα. Μια δεκαετία αργότερα, σημειώνει χαρακτηριστικά, οι έμποροι του Λονδίνου ζητούσαν μείωση των φόρων με τη δικαιολόγια ότι το ένα τρίτο των σπιτιών του Λονδίνου ήταν κενά, χωρίς ενοίκους, οι οποίοι είχαν πεθάνει στην επιδημία.
Βέβαια, κανείς δεν ξέρει με σιγουριά τον αριθμό των νεκρών αφού τα αρχεία έχουν καταστραφεί, ενώ στα τρία νεκροταφεία που στήθηκαν τότε δεν καταγράφηκαν τα ονόματα των νεκρών που τάφηκαν εκεί. Ωστόσο, ο Sloane βρήκε μια αξιόλογη πηγή πληροφόρησης από τις χιλιάδες διαθήκες που έγιναν εκείνο τον καιρό. Καθώς η επιδημία σκορπούσε το θάνατο, φτάνοντας στο ζενίθ της τον Απρίλιο του 1349, ο αριθμός των διαθηκών εκτοξεύτηκε καθώς ακόμα και οι πιο εύποροι Λονδρέζοι συνειδητοποιούσαν ότι ο θάνατός τους είναι αναπόφεκυτος. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε μια εβδομάδα γράφονταν τόσες διαθήκες όσες αντιστοιχούσαν σε μια χρονιά, σε κανονικές συνθήκες.
Επιπλέον, η πανούκλα «θέριζε» πλούσιους και φτωχούς χωρίς διακρίσεις και με την ίδια απίστευτη ταχύτητα. Χαρακτηριστική περίπτωση, η Johanna Ely, η οποία κάνοντας τη διαθήκη της στις 5 Φεβρουαρίου 1349 , και ενώ είχε ήδη χάσει τον άνδρα της λίγο νωρίτερα, χώρισε την περιουσία της στα δύο της παιδιά. Τους άφησε γη, φτάνοντας στο σημείο να τους μοιράσει τα κρεβάτια, ακόμα και τα μαγειρικά σκεύη της. Πέθανε μετά από 72 ώρες. Ο επίσης εύπορος Λονδρέζος, Richard de Shordych, άφησε χρήματα και περιουσία στον γιό του, Benedict, όταν πέθανε τον Μάρτιο του 1349. Ο γιός του έζησε μόνο 14 μέρες περισσότερο.
Ο Μαύρος Θάνατος δεν έκανε διακρίσεις ούτε στους γαλαζοαίματους. Η κόρη του βασιλιά της Αγγλίας, Έντουαρντ του 3ου, Τζόαν, ταξίδεψε στην τότε Ισπανία για να παντρευτεί τον Πέδρο, διάδοχο του θρόνου της Καστίλης. Δεν πρόλαβε όμως, αφού πέθανε από πανώλη μέσα σε δέκα μέρες αφότου έφτασε εκεί.
Ο John of Reading, καλόγερος στο Γουεστμινστερ, άφησε μία από τις λίγες μαρτυρίες. Περιγράφει θανάτους που συνέβαιναν σε ασύλληπτη ταχύτητα, αλλάζοντας τα ήθη: »Ήταν θάνατος χωρίς λύπη, γάμος χωρίς χαρά". Στο Ρότσεστερ, ένας άλλος μάρτυρας έγραφε ότι δεν μπορούσαν πλέον να βρουν νεκροθάφτες, με αποτέλεσμα άντρες και γυναίκες να μεταφέρουν στους ώμους τα σώματα των δικών τους στην εκκλησία και μετά να τους ρίχνουν σε ομαδικούς τάφους, από τους οποίους η αναδυόμενη μυρωδιά ήταν τόσο αποπνικτική που κανείς άλλος δεν παιρνούσε μπροστά από τις εκκλησίες».
Ο Sloane εκτιμά ότι οι κάτοικοι γύρω από το Aldersgate, έβλεπαν ένα πτώμα να μεταφέρεται κάθε πέντε λεπτά, στο ζενίθ της πανούκλας.
Λόγω της θανατηφόρας ταχύτητας της επιδημίας, καθώς και ότι δεν υπήρχε διαφορά στους θανάτους ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς, ο Sloane υποστηρίζει ότι η μετάδοση γινόταν από άνθρωπο σε άνθρωπο οι οποίοι ζούσαν κοντά ο ένας στον άλλον. Επιπλέον, η επιδημία (που θέρισε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη και διαδιδόταν κυρίως κατά μήκος των εμπορικών οδών) συνέχισε να σκοτώνει όλο και περισσότερους λονδρέζους τον χειμώνα, πράγμα που αθωώνει ίσως και τους ψύλλους που δεν θα μπορούσαν να επιζήσουν στο κρύο.