Μια πρόσφατη έκθεση για το πρόβλημα της γυναικείας κακοποίησης έκρυβε μια μεγάλη έκπληξη: οι προηγμένες και προοδευτικές σκανδιναβικές χώρες όπου η ισότητα των δυο φύλων, θεωρητικά, έχει γίνει πράξη εδώ και χρόνια, παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά ενδοοικογενειακής βίας.
Σύμφωνα με την έρευνα που δημοσίευσε πρόσφατα η Υπηρεσία της ΕΕ για τα Βασικά Δικαιώματα (European Union Agency for Fundamental Rights) και η οποία έγινε μέσα από συνεντεύξεις γυναικών και αρμόδιων υπηρεσιών στις 28 χώρες της Ενωσης, 13 εκατομμύρια γυναίκες δηλώνουν ότι έχουν υποστεί κάποιου είδους σωματική βία ή σεξουαλική παρενόχληση.
Πρώτη η Δανία στη βία
Το θλιβερό πανευρωπαϊκό ρεκόρ κατέχει η Δανία όπου το 52% των γυναικών δηλώνει ότι έχει πέσει θύμα κάποιας μορφής βίας. Δίπλα της στην κορυφή βρίσκονται η Φινλανδία και η Λετονία, χώρες στις οποίες οι γυναίκες ηλικίας 15 χρονών και άνω δηλώνουν σε ποσοστό 30% - 39% ή και ακόμα μεγαλύτερο ότι έχουν υποστεί βία από τους συντρόφους τους. Η έκθεση καταρρακώνει και τη φήμη της Σουηδίας ως χώρας στην οποία βασιλεύει η ισότητα, καθώς εντάσσεται στην αμέσως επόμενη κατηγορία όπου το 20% - 29% των γυναικών παραδέχονται ότι έχουν υποστεί κακοποίηση. Στην ίδια κατηγορία απαντώνται και οι άλλες δυο βαλτικές δημοκρατίες, η Εσθονία και η Λιθουανία, καθώς και οι περισσότερες χώρες της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης. Η Ελλάδα βρίσκεται σχετικά χαμηλά στην κλίμακα (στην κατηγορία 10% - 19%).
Η παράξενη πρωτιά της Δανίας
Οταν οργανώνουμε καμπάνιες για τη βία μέσα στις σχέσεις και ζητάμε να κάνουμε ενημερωτικές επισκέψεις σε δημόσια σχολεία, η διεύθυνση μας απαντά συχνά ότι δεν υπάρχει λόγος γιατί δεν συμβαίνουν τέτοια πράγματα στο δικό τους σχολείο».Πώς εξηγείται, όμως, η πρωτιά της Δανίας στο θέμα της γυναικείας κακοποίησης και μάλιστα πολύ πάνω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο που βρίσκεται στο 33%; Οι ειδικοί δίνουν διάφορες εξηγήσεις, όπως ένας υποστηρικτικός κοινωνικός ιστός που ενθαρρύνει τις γυναίκες να καταγγέλλουν την εναντίον τους βία, την άφιξη πολλών μεταναστών από χώρες της Ασίας και της Αφρικής όπου η θέση της γυναίκας είναι πολύ διαφορετική, αλλά και μια «υπερβολικά προοδευτική» εκπαίδευσης που δεν αφήνει διακριτά όρια σε διάφορες συμπεριφορές.
«Σε μια εκβιομηχανισμένη και προοδευτική κοινωνία όπως αυτή της Δανίας, οι έφηβοι αποκτούν ελευθερίες από πολύ μικρή ηλικία, αλλά αρκετές φορές πρόκειται για μια κακώς εννοούμενη ελευθερία χωρίς κανένα έλεγχο», σχολιάζει ο Μόρτεν Κλέουμ, διευθυντής της Υπηρεσίας της ΕΕ για τα Βασικά Δικαιώματα. «Βλέπεις κοριτσάκια 8, 9 και 10 χρονών να κυκλοφορούν μόνα τους στην πόλη χωρίς να έχουν γνώση των κινδύνων ούτε του πώς να προστατευθούν».
«Τα νούμερα είναι ανησυχητικά και οι αρχές συχνά αποστρέφουν το βλέμμα» λέει η Μπίργκιτ Σέντερμπερ, πρόεδρος των Κέντρων Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών της Δανίας. «
Η Δανία, όμως, από την άλλη πλευρά, διαθέτει ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα υποστήριξης στην Ευρώπη απέναντι στις κακοποιημένες γυναίκες. Το κράτος παρέχει δωρεάν στέγαση σε ειδικούς ξενώνες, ψυχολογική υποστήριξη, καθώς και μηνιαίο βοήθημα ύψους 1.400 ευρώ σε γυναίκες που δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητες. Χάρη σε αυτό το δίκτυο προστασίας, οι γυναίκες ξεφεύγουν ευκολότερα από ένα βίαιο σύζυγο ή ερωτικό σύντροφο. Οπως δείχνουν τα στοιχεία των κέντρων υποδοχής στη Δανία, μόνο το 10% των γυναικών επιστρέφει σε ένα άντρα που τις κακοποιεί. Πριν από κάποια χρόνια, το ποσοστό αυτό ήταν 50%.