Η «σωτηρία» της Ευρώπης την οποία αποφάσισαν χθες ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα Καγγελάριος Αγκελα Μερκελ δεν είναι βέβαιο βολεύει εξίσου όλα τα κράτη μέλη της ευρωζώνης.
Προφανώς είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των υγιών οικονομιών ή τουλάχιστον αυτών οι οποίες θα ανακάμψουν μέσα στον προκαθορισμένο, από τους ισχυρούς, χρόνο.
Συν και πλην για την Ελλάδα
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, οι χθεσινές αποφάσεις έχουν ορισμένα δυσδιάκριτα οφέλη (συν) και ορισμένα προφανή μειονεκτήματα (πλην).
Στα συν μπορούμε να συνυπολογίσουμε αρχικά την διαφαινόμενη κοινή φορολογική πολιτική η οποία μακροπρόθεσμα θα μας επιτρέψει να μην έχουμε ανταγωνισμό τουλάχιστον στη... γειτονιά μας.
Επίσης, τη φορολόγηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών την οποία μετ' επιτάσεως ζητούσε εδώ και αρκετό καιρό και ο Ελληνας πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου.
Και τέλος, η παραδοχή ότι απαιτείται να υπάρχει ένα ισχυρό ευρωπαϊκό ταμείο το οποίο θα στηρίζει τις πιο αδύναμες οικονομίες της ευρωζώνης.
Στον αντίποδα, στα αρνητικά, συγκαταλέγεται προφανώς η παραπομπή στις καλένδες της θέσπισης του ευρωομολόγου, η θέσπιση του συνταγματικού κανόνα των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και η ενιαία οικονομική διακυβέρνηση.
Ειδικότερα, αυτό το τελευταίο πλήττει συνολικά όλες τις οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου καθώς είναι προφανές ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με βάση τις κατευθύνσεις των ισχυρών οικονομιών του... βορρά.
Το παρόν και το μέλλον της ευρωζώνης
Αν και οι αποφάσεις που ελήφθησαν χθες στο Παρίσι αφορούν στο μέλλον και όχι στο παρόν με την έννοια ότι δεν απαντούν αμέσως στην κρίση του χρέους, είναι σαφές ότι η επόμενη ημέρα της Ευρώπης θα κινείται στους ρυθμούς της Γερμανίας.
Το κατά πόσον θα καταφέρουν όλες οι χώρες που συγκροτούν σήμερα τη ζώνη του Ευρώ να προσαρμοστούν στα όσα συναποφάσισαν οι ηγέτες των δύο ισχυρότερων οικονομιών μένει να αποδειχθεί.
Οπως επίσης να διευκρινιστεί τι θα συμβεί αν και εφόσον ορισμένα κράτη μέλη δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ακολουθήσουν.
Η αντίδραση Βενιζέλου
Να προλάβει τη... φωτιά που άναψαν Σαρκοζί και Μέρκελ, για τη πρόβλεψη συνταγματικού δημοσιονομικού κανόνα σε όλα τα κράτη- μέλη της Ευρωζώνης, επιχείρησε ο υπουργός Οικονομικών και Συνταγματολόγος Ευάγγελος Βενιζέλος, χωρίς να κρύβει την απογοήτευση της ελληνικής πλευράς για το ότι Γαλλία και Γερμανία έβαλαν στον "πάγο" το ενδεχόμενο έκδοσης ευρωομολόγου, παρά τις έντονες συζητήσεις που έχουν ξεκινήσει επ' αυτού σε όλη την Ευρώπη.
Ετσι, στη σκιά των συζητήσεων που γίνονται στη Γαλλία αλλά και στην Ιταλία, για την εισαγωγή κανόνα στο Σύνταγμα που θα απαγορεύει επί της ουσίας τα ελλείμματα, "επιβάλλοντας" στις κυβερνήσεις να επιτυγχάνουν ισοσκελισμένους Προϋπολογισμούς, από το υπουργείο Οικονομικών απάντησαν στο ενδεχόμενο έξωθεν σχετικών πιέσεων με δύο επιχειρήματα:
1. Η συνταγματική κατοχύρωση του δημοσιονομικού κανόνα, ούτως ή άλλως, κατ' αποτέλεσμα, υφίσταται ήδη, καθώς σύμφωνα με το άρθρο 28 του ελληνικού Συντάγματος, οι σχετικοί κανόνες του πρωτογενούς Ευρωπαϊκού Δικαίου υπερισχύουν της εθνικής νομοθεσίας. Αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι με δεδομένο πώς το Σύμφωνο Σταθερότητας απαγορεύει με συγκεκριμένες κυρώσεις τα Ελλείμματα και βάζει "οροφή" χρέους, δεν χρειάζεται πρόσθετη πρόβλεψη στο ελληνικό Σύνταγμα.
2. Όλο το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής, στοχεύει στην αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας της χώρας μας, στο πλαίσιο της Ευρωζώνης. Αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι πέρα από το... διαδικαστικό, δηλαδή τη ρητή συνταγματική πρόβλεψη, η Ελλάδα ούτως ή άλλως έχει δεσμευθεί με το Μεσοπρόθεσμο και το Μνημόνιο, αφενός να μειώσει το έλλειμμά της στα όρια του 1% έως το 2015 αφετέρου να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα από το 2012 κιόλας.
Στα θετικά της συνάντησης Σαρκοζί- Μέρκελ θα πρέπει να καταχωρηθεί η προαναγγελία κοινής φορολογικής αντιμετώπισης των επιχειρήσεων, κάτι που βέβαια δεν μπορεί να γίνει άμεσα, αλλά όταν και εάν αποφασιστεί η ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση, δηλαδή σε βάθος τουλάχιστον δύο ετών. Κι αυτό γιατί είναι προφανές, ότι θα εκλείψει η φορολογικός ανταγωνισμός που υφίσταται αυτή τη στιγμή η Ελλάδα από όμορες χώρες, κυρίως τη Βουλγαρία, επιτρέποντας από τώρα κιόλας, αποτελεσματικότερους διαπραγματευτικούς χειρισμούς για τη προσέλκυση επενδυτών στο πλαίσιο και του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων...