Σοκ και αποτροπιασμό προκαλεί η φωτογραφία που δημοσίευσε η Κτηνιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και απεικονίζει τον εκβρασμό κητωδών στις νοτιοανατολικές ακτές της Κρήτης. Σύμφωνα με περιβαλλοντικές οργανώσεις, για το περιστατικό είναι πιθανό να ευθύνονται στρατιωτικές ασκήσεις του Πολεμικού Ναυτικού του ΝΑΤΟ.
Ερευνητικό Κέντρο Διάσωσης και Περίθαλψης Κητωδών ΑΡΙΩΝ, ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ, η Greenpeace, το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος, το Δίκτυο Μεσόγειος SOS, η Εταιρεία Μελέτης και Προστασίας της Μεσογειακής Φώκιας MOm, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και η WWF Ελλάς.Σχετικό κείμενο δημοσίευσαν από κοινού ο Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ANIMA, το
Οπως αναφέρουν στην ανακοίνωση «από την Τρίτη 1 Απριλίου μέχρι και την Κυριακή 6 Απριλίου καταγράφηκαν από τις λιμενικές αρχές και κατοίκους τουλάχιστον οκτώ περιστατικά εκβρασμού κητωδών του είδους «ζιφιός» (Ziphius cavirostris sp.) κατά μήκος των ακτών της νοτιοανατολικής Κρήτης (περιοχές Καλικοβρέχτη Ιεράπετρας, Καστρί Βιάνου και Καλοί Λιμένες).
Συνολικά εκτιμάται ότι εκβράστηκαν πέντε έως δέκα ζιφιοί, ως ζεύγη ή τριάδες σε μια απόσταση περίπου 70 χιλιομέτρων ακτογραμμής. Τα χαρακτηριστικά διάρκειας και γεωγραφικής εξάπλωσης του φαινομένου το κατατάσσουν στους «ατυπικούς μαζικούς εκβρασμούς» ζιφιών, οι οποίοι συνδέονται με την χρήση στρατιωτικών σόναρ στη διάρκεια ασκήσεων στην περιοχή του εκβρασμού.
Από τους ζιφιούς που εκβράστηκαν τρεις πέθαναν ενώ οι υπόλοιποι οδηγήθηκαν προς τα ανοικτά με την προσπάθεια των τοπικών λιμενικών αρχών αλλά και πολλών εθελοντών που βρέθηκαν στην περιοχή. Είναι αβέβαιο αν τα ζώα αυτά θα μπορέσουν να επιβιώσουν, λόγω των βλαβών που μπορεί να προκληθούν από την εκτεταμένη χρήση των στρατιωτικών σόναρ στην φυσιολογία των εσωτερικών οργάνων τους. Επιπλέον, είναι πολύ πιθανό ότι πολύ μεγαλύτερος αριθμός ζιφιών πλήττονται ή και πεθαίνουν στα ανοικτά χωρίς να εκβραστούν και να γίνουν αντιληπτοί.
Στην ευρύτερη περιοχή της Κρήτης και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και ταυτόχρονα με τον μαζικό εκβρασμό, διεξαγόταν τριμερής πολεμική άσκηση του Πολεμικού Ναυτικού χωρών μελών του ΝΑΤΟ (Ελλάδος, Ισραήλ και των ΗΠΑ), και συγκεκριμένα, από τις 26 Μαρτίου μέχρι και τις 10 Απριλίου του 2014 πραγματοποίησαν ανθυποβρυχιακές ναυτικές ασκήσεις με τη χρήση στρατιωτικών σόναρ. Όπως έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά με περιστατικά τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς, η χρήση στρατιωτικού σόναρ προκαλεί μαζικούς εκβρασμούς και θανάτους ζιφιών και αποτελεί σημαντικότατη απειλή για τους πληθυσμούς τους.»
(Εικόνα: Κτηνιατρική Σχολή ΑΠΘ)