Ερωτική αυτοκτονία στη Λυρική – Εικόνες φιλμ νουάρ λίγο πριν την πρεμιέρα του Βέρθερου [φωτο]

Ατμόσφαιρα καθαρόαιμου φιλμ νουάρ, ένας σπαρακτικός αδιέξοδος έρωτας και λυρικές φωνές που προκαλούν μόνο δέος, θα κατακτήσουν την Αθήνα από τις 11 Απριλίου οπότε και σηκώνει αυλαία στο θέατρο Ολυμπια της Λυρικής Σκηνής η όπερα «Βέρθερος» του Ζυλ Μασνέ που στηρίζεται στο γνωστό έργο του Γκαίτε.

Οι πρώτες εικόνες που βλέπουμε από την τεχνική δοκιμή φανερώνουν πως πρόκειται για μια ιδιαίτερη παράσταση, που κυριολεκτικά αρπάζει το κοινό από την πρώτη στιγμή χάρη στο επιβλητικό σκηνικό και βέβαια τους φωτισμούς. Ψυχρό μπλε, γκρι και το καμμένο κόκκινο του σούρουπου: Οι αποχρώσεις του αδιέξοδου έρωτα του Βέρθερου για την Σαρλότ. Η σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου και η συμμετοχή κορυφαίων Ελλήνων μονωδών, αλλά και του Ζαν-Φρανσουά Μπορράς που μόλις ερμήνευσε τον ρόλο στη Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης.

Το έργο, το οποίο γράφτηκε περίπου έναν αιώνα μετά το επιστολικό μυθιστόρημα του Γκαίτε στο οποίο βασίζεται και περιγράφει την ιστορία του αδιέξοδου έρωτα ανάμεσα στον νεαρό Βέρθερο και την Σαρλότ. Όταν αντιλαμβάνεται ότι δεν έχει καμία ελπίδα, ο Βέρθερος αυτοκτονεί. Η Σαρλότ, που έχει αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης, σπεύδει κοντά του και τον προλαβαίνει λίγο πριν εκείνος ξεψυχήσει. Όπως και ο Φάουστ του Γκαίτε (που ως λυρικό έργο έγινε κυρίως γνωστός από την εκδοχή του Γκουνό) έτσι και ο Βέρθερος κατέκτησε το χώρο της όπερας έχοντας μελοποιηθεί από Γάλλο συνθέτη, τον σπουδαίο Ζυλ Μασνέ.

Η όπερα του Μασνέ, η οποία σκιαγραφεί με δεξιοτεχνικό τρόπο τον ποιητικό χαρακτήρα του ιδεαλιστή Βέρθερου και της παγιδευμένης στις κοινωνικές επιταγές Σαρλότ, γνώρισε τεράστια επιτυχία τον καιρό που γράφτηκε, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και επηρέασε από τα ήθη ως τη μόδα της εποχής. Ο οπερατικός Βέρθερος ακολουθεί τους δικούς του κανόνες, παίρνοντας ουσιαστικές αποστάσεις από το πρωτότυπο. Διατηρεί τη σύγκρουση με τον περίγυρο και τις κοινωνικές συμβάσεις, αλλά αφήνει κατά μέρος τις φιλοσοφικές αναζητήσεις. Η ιστορία του ήρωα του Γκαίτε, ενέπνευσε στον Γάλλο συνθέτη μουσική μεγάλου λυρισμού και σπάνιας τρυφερότητας από την οποία δεν λείπουν έντονα δραματικά ξεσπάσματα.

Η μελωδική έμπνευση του Μασνέ στον Βέρθερο είναι ιδιαίτερα πλούσια. Μέσα από αυτήν διεισδύει στην ψυχολογία των βασικών του χαρακτήρων, πλάθοντας ανάγλυφες προσωπικότητες. Όσο προχωρά η όπερα, όσο από την αθωότητα και τις απλές χαρές της οικογενειακής και κοινωνικής ζωής, το έργο εστιάζει στη συναισθηματική ζωή των δύο βασικών χαρακτήρων, τόσο η μουσική περνά από την περιγραφή της εξωτερικής, δημόσιας εικόνας τους στην απόδοση του περίπλοκου, σκοτεινού εσωτερικού τους κόσμου.

Τον ομώνυμο πρωταγωνιστικό ρόλο θα ερμηνεύσει, στην πρώτη διανομή, ο διακεκριμένος Γάλλος τενόρος Ζαν-Φρανσουά Μπορράς, ο οποίος μόλις πριν λίγες μέρες τον ερμήνευσε με μεγάλη επιτυχία στη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης (στην παραγωγή όπου πρωταγωνιστεί επίσης ο Γιόνας Κάουφμαν). Ο Μπορράς έχει τραγουδήσει μεταξύ άλλων στην Όπερα του Παρισιού, της Ρώμης, του Σάο Πάολο και τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, ενώ έχει συνεργαστεί με κορυφαίους μαέστρους, όπως ο Ρικάρντο Μούτι. Στον ρόλο της Σαρλότ η διακεκριμένη μεσόφωνος Ειρήνη Καράγιαννη. Την πρώτη διανομή συμπληρώνουν οι μονωδοί Βασιλική Καραγιάννη, Διονύσης Σούρμπης, Δημήτρης Κασιούμης κ.α.
Στην δεύτερη διανομή στον ρόλο του Βέρθερου ο Γιάννης Χριστόπουλος και της Σαρλότ η Μαίρη-Έλεν Νέζη. Μαζί τους οι μονωδοί Μίνα Πολυχρόνου, Κύρος Πατσαλίδης, Τάσος Αποστόλου κ.α.