Εκπληκτική χαρακτηρίζει την πορεία ανάκαμψης της Ελλάδας το πρακτορείο Reuters, σε σημερινό του άρθρο, τονίζοντας ότι η χώρα μόλις σε δύο χρόνια κατάφερε να βρεθεί από την χρεοκοπία στην επιστροφή στις αγορές.Ο αρθρογράφος, Hugo Dixon, αναφέρει στο κείμενό του ότι η χώρα πριν δύο χρόνια έμοιαζε να βρίσκεται στα πρόθυρα άτακτης χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ. Τώρα, είναι στα πρόθυρα εξόδου στις αγορές, με την έκδοση πενταετούς ομολόγου 2 δισ. ευρώ.
Το κείμενο του πρακτορείο υπογραμμίζει, βέβαι, πως η πραγματική οικονομία μόλις τώρα άρχισε να κάνει στροφή και ότι υπάρχουν ακόμη πολιτικά ρίσκα, ωστόσο, η ανάκαμψη είναι εντυπωσιακή.
«Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου, η οποία έφθασε στο 30% ύστερα από την αναδιάρθρωση χρέους πριν από δύο χρόνια, βρίσκεται τώρα στο 6,2%» γράφει ο Dixon και συνεχίζει τονίζοντας ότι δύο από τις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες (Περαιώς και Alpha Bank) έχουν συγκεντρώσει 3 δισ. ευρώ τις προηγούμενες εβδομάδες για να ενισχύσουν τους ισολογισμούς τους μετά τα stress tests, ενώ και η Eurobank σχεδιάζει να ακολουθήσει με 3 δισ. ευρώ αυτό τον μήνα.
Η αλλαγή της διάθεσης στις αγορές οφείλεται κυρίως σε εξωτερικούς παράγοντες. Στην υπόσχεση της ΕΚΤ να κάνει «οτιδήποτε χρειαστεί» για να σώσει το ευρώ, πριν από δύο χρόνια, και στο πιο πρόσφατο τέλος της «ερωτικής σχέσης» των επενδυτών με τις αναδυόμενες αγορές, που σημαίνει ότι η ρευστότητα που έχει συσσωρευτεί στην παγκόσμια οικονομία, αναζητά ευκαιρίες σε άλλες περιοχές, όπως η Ελλάδα.
Πολύ ικανή η κεντροδεξιά κυβέρνηση Σαμαρά
Στο άρθρο του πρακτορείου σημειώνεται ακόμη ότι η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά έχει εκπλήξει τους παρατηρητές στο εξωτερικό και εσωτερικό με την ικανότητα να συνεχίσει τις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησαν οι προκάτοχοί του.
Οι πιο σημαντικές επιτυχίες, υπήρξαν οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, που έχουν αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας, και η επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Το χρέος παραμένει υψηλό
Από την άλλη πλευρά ο Dixon επισημαίνει ότι το χρέος παραμένει αρκετά υψηλό, καθώς διατηρείται στο 180% του ΑΕΠ, αλλά δεν είναι τόσο μεγάλο βάρος, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του το κατέχουν άλλες κυβερνήσεις της ευρωζώνης.
Και όχι μόνο αυτά τα δύο δάνεια φέρουν πολύ χαμηλό επιτόκιο, λίγο πάνω από το 2%, αλλά η Αθήνα δεν χρειάζεται να αρχίσει να τα ξεπληρώνει μέχρι το 2022 και από τότε έχει άλλα 20 χρόνια να ολοκληρώσει το έργο.
Σύμφωνα με τον Dixon δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι επενδυτές φαίνονται πρόθυμοι να αγοράσουν τα πενταετή ελληνικά ομολόγα. Εξάλλου, θα πάρουν τα λεφτά τους προτού η Αθήνα αποπληρώσει τους πιστωτές του επίσημου τομέα. Ακόμη, το επιτόκιο, το οποίο πιθανώς θα είναι κάπου κοντά στο 5%, είναι πιο ελκυστικό από ό,τι προσφέρεται σε ομόλογα σκληρού νομίσματος άλλων χωρών.
Η επάνοδος της Ελλάδας στις αγορές σημαίνει ακόμη ότι πιθανώς δεν αντιμετωπίζει πλέον χρηματοδοτικό κενό, το οποίο οι τελευταίες επίσημες προβλέψεις των πιστωτών, το τοποθετούσαν στα 15 δισ. ευρώ για τα δύο επόμενα χρόνια.
Το άρθρο επισημαίνει ότι η βελτίωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας έχει μειώσει αυτό το ποσό. Ακόμη πιο σημαντικό, η κυβέρνηση έχει διάφορους τρόπους να καλύψει το κενό χωρίς να δανειστεί από τους εταίρους της στην ευρωζώνη. Όχι μόνο μπορεί να εκδώσει ομόλογα: οι δύο μεγάλες τράπεζες που άντλησαν κεφάλαια έχουν χρησιμοποιήσει κάποια από αυτά για να αποπληρώσουν 1,6-1,7 δισ. ευρώ των κεφαλαίων που διοχέτευσε η κυβέρνηση.
Το ενδιαφέρον των επενδυτών στις ελληνικές τράπεζες προσφέρει δύο επιπλέον πηγές χρηματοδότησης.
Πρώτον, η κυβέρνηση θα μπορούσε και θα πρέπει ταχύτατα να ιδιωτικοποιήσει τη συμμετοχή της στις τέσσερις μεγάλες τράπεζες. Ισως να μην πάρει πίσω όλο το ποσό των 26,3 δισ. ευρώ που επένδυσε αλλά οι συμμετοχές της έχουν τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία 24,5 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι θα ανακτήσει το μεγαλύτερο ποσό. Πρόσφατα έχει περάσει μια νομοθεσία η οποία της επιτρέπει να πουλήσει τις μετοχές με discount, εάν χρειαστεί.
Δεύτερον, το ελληνικό ταμείο διάσωσης των τραπεζών έχει ακόμη 11 δισ. ευρώ στα ταμεία του. Δεδομένης της ικανότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων να έχουν πρόσβαση στην αγορά, το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού δεν θα χρειαστεί. Η Αθήνα θα πρέπει να περιμένει μέχρι τον Οκτώβριο για τα αποτελέσματα των πανευρωπαϊκών stress tests για να ελέγξει ότι δεν υπάρχουν εκπλήξεις. Αλλά μετά από αυτό, το μεγαλύτερο μέρος του ρευστού θα μπορούσε να αποδεσμευτεί είτε για να χρηματοδοτήσει το κράτος ή –πιο πιθανό- για την αποπληρωμή των πιστωτών της.
Το ταμείο διάσωσης θα πρέπει να κρατήσει κάποια μετρητά για να χρηματοδοτήσει μια bad bank στο πρότυπο της Ισπανίας και της Ιρλανδίας. Αν και οι ελληνικές τράπεζες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί, ακόμη επιβαρύνονται από μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Εάν αυτά αποσπαστούν σε μια ξεχωριστή οντότητα, οι τράπεζες θα είναι ελεύθερες να επικεντρωθούν στο δανεισμό σε υγιή τμήματα της οικονομίας και στη χρηματοδότηση της ανάπτυξης.
Δεν πρέπει να υποστηρίζει κανείς ότι η Ελλάδα έχει ξεφύγει τον κίνδυνο. Το ένα τέταρτο του εργατικού δυναμικού είναι ακόμη άνεργο. Για να μειωθεί αυτό σε αποδεκτά επίπεδα, η κυβέρνηση θα πρέπει να συνεχίσει τη μεταρρυθμιστική της ατζέντα και η οικονομία θα πρέπει να αναπτύσσεται για πολλά χρόνια.
Το μεγαλύτερο ρίσκο είναι η πολιτική. Μόλις την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση κλονίστηκε όταν είδε το φως της δημοσιότητας ένα video με βοηθό του πρωθυπουργού να μιλάει στον εκπρόσωπο της Χρυσής Αυγής. Ο βοηθός του πρωθυπουργού, ο οποίος έχει παραιτηθεί, δήλωσε ότι δύο υπουργοί της κυβέρνησης είχαν πει σε έναν δικαστή να συλλάβει την ηγεσία της Χρυσής Αυγής. Οι υπουργοί το έχουν αρνηθεί. Δεν φαίνεται ότι θα καταρρεύσει η κυβέρνηση. Αλλά εάν συμβεί, μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν λιγότερο φιλική για τους επενδυτές.
Επομένως, καταλήγει ο Hugo Dixon, η επικείμενη έκδοση ομολόγου είναι ένα σημαντικό ορόσημο για την ανάκαμψη της Ελλάδας.
Φωτογραφία Eurokinissi