Οι κάλπες άνοιξαν στο Αφγανιστάν από το πρωί του Σαββάτου, στην πρώτη δημοκρατική μεταβίβαση εξουσίας της χώρας από το 2001. Υπό το φόβο βίας και νοθείας, οι Αφγανοί καλούνται να επιλέξουν το διάδοχο του Χαμίντ Καρζάι στην προεδρία, τον άνθρωπο δηλαδή που θα κληθεί να οδηγήσει το Αφγανιστάν σε μια νέα και αβέβαιη εποχή με την απομάκρυνση των στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στο τέλος του χρόνου.
Οκτώ είναι οι υποψήφιοι για να διαδεχθούν τον Καρζάι στην προεδρία, τον μοναδικό άνθρωπο που έχει κυβερνήσει τη χώρα αυτή των περίπου 28 εκατομμυρίων ανθρώπων μετά την πτώση του καθεστώτος των Ταλιμπάν το 2001. Βάσει του συντάγματος ο απερχόμενος πρόεδρος δεν μπορεί να διεκδικήσει μια τρίτη θητεία.
Τρεις πρώην υπουργοί είναι οι επικρατέστεροι για να κερδίσουν: ο Ζαλμάι Ράσουλ, που θεωρείται η επιλογή του Καρζάι για την προεδρία, ο Άσραφ Γάνι, γνωστός οικονομολόγος που έχει εργαστεί στην Παγκόσμια Τράπεζα και ο Αμπντουλά Αμπντουλά, αντίπαλος του Καρζάι στις προεδρικές εκλογές του 2009.
Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών θα γίνουν γνωστά στις 24 Απριλίου, ενώ ένας δεύτερος γύρος ενδέχεται να διεξαχθεί στις 28 Μαΐου. Όμως θα χρειαστούν μήνες, ίσως ως τον Οκτώβριο, για να ανακηρυχθεί ο νικητής.
Οι Ταλιμπάν, που αντιτίθενται στις εκλογές αυτές, έχουν ανακοινώσει ότι θα επιτεθούν εναντίον των εκλογικών κέντρων και του προσωπικού που έχει αναλάβει τη διοργάνωση των εκλογών, που είναι διπλές καθώς παράλληλα με τις προεδρικές διεξάγονται και τοπικές εκλογές για την ανανέωση των περιφερειακών συμβουλίων.
Περισσότεροι από 350.000 Αφγανοί στρατιώτες και αστυνομικοί έχουν παραταχθεί σε όλη τη χώρα, και κυρίως στην Καμπούλ, για να αποτρέψουν τυχόν επιθέσεις. Εξάλλου η πρωτεύουσα έχει αποκλειστεί από την υπόλοιπη χώρα με μεγάλα οδοφράγματα και πολλά σημεία ελέγχου.
Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας οι Ταλιμπάν εξαπέλυσαν μια σειρά επιθέσεων, όμως δεν κατάφεραν να την ακυρώσουν και οι υποψήφιοι κατάφεραν να διοργανώσουν μεγάλες πολιτικές συγκεντρώσεις σε όλη τη χώρα.
Εκτός από τη βία δύο ακόμη απειλές βαρύνουν τις προεδρικές εκλογές: η νοθεία και η αποχή, δύο φαινόμενα που ήταν ιδιαίτερα εκτεταμένα στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές το 2009.
Έπειτα από μια σειρά επιθέσεων πολλές ξένες αποστολές που ήταν αρμόδιες για την εποπτεία της διεξαγωγής των εκλογών αποφάσισαν να φύγουν από το Αφγανιστάν περιπλέκοντας τον έλεγχο για νοθεία.
Οι αφγανικές αρχές από την πλευρά τους έχουν διαβεβαιώσει ότι περισσότεροι από 300.000 Αφγανοί παρατηρητές (ανεξάρτητοι και εκπρόσωποι των υποψηφίων) θα εποπτεύσουν τις εκλογές, ενώ παρουσίασαν και μια νέα σειρά μέτρων για την αποφυγή της νοθείας.
Όμως «είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς εκλογές χωρίς νοθεία», όπως εκτίμησε σε μια πρόσφατη έκθεσή της η Μαρτίν φαν Μπίζλερτ, μια ειδικός του Δικτύου Αναλυτών για το Αφγανιστάν με έδρα την Καμπούλ.
Σύμφωνα με την ίδια, από τις προεδρικές του 2004, τις πρώτες εκλογές που διεξήχθησαν μετά την εκδίωξη των Ταλιμπάν, έχουν διανεμηθεί στη χώρα εκλογικά έγγραφα για 21 εκατομμύρια ανθρώπους, την ώρα που στην πραγματικότητα στο Αφγανιστάν υπάρχουν 13,5 ψηφοφόροι. Το γεγονός αυτός, όπως και η απόφαση να δημιουργηθούν εκλογικά κέντρα στις πιο ασταθείς περιοχές της χώρας «ενθαρρύνει τη νοθεία, επεσήμανε η φαν Μπίζλερτ.
Παράλληλα τίθεται το ζήτημα της αποχής. Στις εκλογές του 2009 μόνο το 30% των ψηφοφόρων πήγε στις κάλπες. Φέτος οι απειλές των Ταλιμπάν ενδέχεται να αποθαρρύνουν για μία ακόμη φορά τους ψηφοφόρους, κυρίως στις πιο απομακρυσμένες περιοχές του Αφγανιστάν.