Ενας δισεκατομμυριούχος που βρέθηκε με χειροπέδες, είναι ο άνθρωπος στον οποίο οι ΗΠΑ βασίζουν τις ελπίδες τους ψάχνοντας τα «όπλα» για να χτυπήσουν το στενό κύκλο του Βλαντιμίρ Πούτιν, με απώτερο στόχο να επιβάλλουν νέες αυστηρότερες κυρώσεις.
Πρόκειται για τον Ουκρανό Ντμίτρι Φίρτας, που έκανε περιουσία ως μεσάζοντας στο «σκοτεινό» εμπόριο φυσικού αερίου, ανάμεσα στη χώρα του και τη Ρωσία. Ο συγκεκριμένος συνελήφθη στη Βιέννη στις αρχές του μήνα, με αμερικανικό ένταλμα για δωροδοκία και άλλες κατηγορίες. Σύμφωνα με το Bloomberg, οι ΗΠΑ ελπίζουν ότι αυτός θα τους δώσει ένα θησαυρό πληροφοριών για τις συμφωνίες της Gazprom, όπου στο Λευκό Οίκο βλέπουν το ενδεχόμενο διαφθοράς. Αυτό αναφέρει ο Μίχαηλ Κορτσέμκιν, πρώην αναλυτής του σοβιετικού υπουργείου Φυσικού Αερίου.
Ο 48χρονος Φίρτας έφτιαξε την περιουσία του ως μεσάζοντας στην πώληση του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ουκρανία, μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές αγορές για την Gazprom. Ο ίδιος και ένας συνεργάτης κατείχαν τη μισή RosUkrEnergo, η οποία είχε ιδρυθεί το 2004 και ήταν ο αποκλειστικός εισαγωγέας αερίου από το 2006 έως το 2009.
Η Gazprom είχε τον έλεγχο της άλλης μισής RosUkrEnergo, για την οποία η υπηρεσία ασφαλείας της Ουκρανίας ανέφερε το 2005 ότι μπορεί να ελέγχεται έμμεσα από τον Σέμιον Μογκίλεβιτς. Εναν ύποπτο για οργανωμένο έγκλημα, που βρίσκεται στη λίστα του FBI για τους πλέον καταζητούμενους.
Ο Φίρτας έχει αρνηθεί τη σχέση με τον Μογκίλεβιτς επανειλημμένα, αλλά ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Κίεβο, Γουίλιαμ Τέιλορ, έχει αποκαλύψει πως ο ίδιος ο 48χρονος του είχε πει ότι χρειαζόταν την άδεια του καταζητούμενου για να μπει στην προσοδοφόρα επιχείρηση φυσικού αερίου με την Gazprom, σύμφωνα με απόρρητο έγγραφο προς τη CIA.
Για χρόνια η Gazprom πουλούσε στην Ουκρανία αέριο σε χαμηλότερη τιμή από ότι στις δυτικές χώρες. Οι συμφωνίες της RosUkrEnergo επέτρεπαν στην εταιρεία να πουλά αυτό το φτηνό αέριο σε υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη.
Ο Φίρτας- η αξία του υπολογίζεται σε 2,3 δισ. δολάρια- συνελήφθη στις 14 Μαρτίου για δωροδοκία και εγκληματική συνωμοσία. Σύμφωνα με το FBI, οι κατηγορίες είναι αποτέλεσμα χρόνιων ερευνών και δεν σχετίζονται με τις πολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία. Ο 48χρονος πλήρωσε μία εγγύηση ρεκόρ, των 125 εκατ. ευρώ, για να βγει από τη φυλακή.
Αναλυτές εκτιμούν πως οι κατηγορίες είναι σχεδιασμένες ώστε ο Φιρτας να εκδοθεί στις ΗΠΑ και να πειστεί να κάνει συμφωνία δίνοντας πληροφορίες για την Gazprom και τους ανθρώπους του στενού κύκλου του Πούτιν.
«Ο Φίρτας ήταν βαθιά μπλεγμένος στις συμφωνίες που έκανε η Gazprom στην Ουκρανία. Αν κάνει συμφωνία με το FΒΙ και αρχίσει να καταθέτει, αυτό μπορεί να επιφέρει σοβαρές συνέπειες για τα στελέχη αλλά και την ίδια την εταιρεία», λέει ο Κορτσεμκιν.
Οποιαδήποτε αποκάλυψη που δείχνει πως οι διαχειριστές της Gazprom προκαλούν απώλειες στους Αμερικανούς επενδυτές, μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις, τεράστια πρόστιμα και μηνύσεις. Ο προστατευόμενος του Πούτιν, ο πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ ήταν πρόεδρός της το διάστημα 2002-2008. Θα μπορούσε και εκείνος να βρεθεί στο στόχαστρο
Δύο άλλοι εκατομμυριούχοι κοντά στον Πούτιν, ο πρώην σύμβουλος της Gazprom Αλισερ Ουσμάνοφ και ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς, είναι επίσης υποψήφιοι για κυρώσεις. Το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας των 14 δισ. του Αμπράμοβιτς ήρθε από την πώληση της Sibneft- μίας πετρελαϊκής εταιρείας- στην Gazprom. Την είχε αγοράσει για 100 εκατ. το 1996 και την πούλησε για 13 δισ. δέκα χρόνια αργότερα.
Αν το σχετικό νομοσχέδιο των ΗΠΑ περάσει από το Κογκρέσο και υπογραφεί από τον Μπαράκ Ομπάμα, ο πρόεδρος θα είναι εξουσιοδοτημένος να επιβάλει κυρώσεις σε Ρώσους αξιωματούχους, τους συνεργάτες τους ή τα μέλη των οικογενειών τους που εμπλέκονται σε «απαλλοτρίωση ιδιωτικών ή δημόσιων περιουσιακών στοιχείων για προσωπικό κέρδος, διαφθορά σε σχέση με κρατικά συμβόλαια ή την εξόρυξη φυσικών πόρων, δωροδοκία, ή τη διευκόλυνση ή τη μεταφορά των εσόδων της δωροδοκίας σε ξένες δικαιοδοσίες».