Εκρηκτική γίνεται η κατάσταση στην αγορά με τα λουκέτα να πληθαίνουν δραματικά και να εμφανίζουν μια στις τέσσερεις επιχειρήσεις του κέντρου της Αθήνας, να κατεβάζει ρολά. Η κατάσταση είναι ακόμη πιο ζοφερή σε άλλες εμπορικές περιοχές όπου το ποσοστό εκτοξεύεται στο 30% (Πατησίων).
Αυτά προκύπτουν από τα στοιχεία έρευνας που πραγματοποιεί η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου και από την οποία συμπεραίνεται ότι σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του περσινού Αυγούστου, σε όλους ανεξαιρέτως τους εμπορικούς δρόμους η κατάσταση είναι δυσμενέστερη αφού αυξάνονται οι «κενοί» επαγγελματικοί χώροι και τα «λουκέτα».
Στα βασικά συμπεράσματα της έρευνας αναφέρεται ότι σε όλες τις περιοχές μπορούν να καταγραφούν μια σειρά από κοινά χαρακτηριστικά.
Πρώτη βασική διαπίστωση είναι ότι δεν κλείνουν μόνο τα μικρά μαγαζιά. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν και μεγάλες επιχειρήσεις που διακόπτουν την δραστηριότητά τους. Επίσης, σε όλες τις περιπτώσεις καταγράφεται ως κοινό γνώρισμα μια τοπική συγκέντρωση των κλειστών επιχειρήσεων. Εκεί που κλείνει μια επιχείρηση κλείνουν και άλλες. Επιπλέον, οι στοές, ιδίως στο κέντρο της Αθήνας περιλαμβάνουν όχι μόνο κλειστές επιχειρήσεις αλλά επαγγελματικούς χώρους, οι οποίοι παραμένουν αναξιοποίητοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Η κατάσταση στις περιοχές της περιφέρειας είναι περισσότερη αισιόδοξη από την κατάσταση στα μεγάλα αστικά κέντρα, κυρίως σε σχέση με την Αθήνα, αφού ο ρυθμός αύξησης των κλειστών επιχειρήσεων είναι χαμηλός και σε πολλές περιπτώσεις ένας σημαντικός αριθμός των λουκέτων της περιόδου του Αυγούστου έχουν ήδη αντικατασταθεί από νέες επιχειρήσεις.
Θα πρέπει να επισημανθεί μία μεγάλη διαφορά της κατάστασης στην περιφέρεια από αυτή του κέντρου της Αθήνας. Τα λουκέτα στην περιοχή της Αθήνας ως ποσοστό είναι πολύ υψηλότερα, σε γνωστούς και βασικούς εμπορικούς δρόμους, όπως για παράδειγμα η Ερμού, η Σταδίου κτλ.. Σε πόλεις της περιφέρειας οι κεντρικοί εμπορικοί δρόμοι αντιστέκονται, αλλά - όπως σημειώνει η ΕΣΕΕ - αυτό δεν σημαίνει ότι στο σύνολο των εμπορικών δρόμων της εκάστοτε πόλης, η αναλογία είναι μικρότερη σε σύγκριση με την Αθήνα. Η παραπάνω διαπίστωση οφείλεται στις ιδιαιτερότητες που έχει η εμπορική επιχειρηματικότητα σε πόλεις της περιφέρειας η οποία στηρίζεται κυρίως στον οικογενειακό χαρακτήρα των επιχειρήσεων.
Η ΕΣΕΕ αναφέρει ότι αυτό το γεγονός, ενισχύει το επιχείρημα, ότι η μικρή επιχείρηση μπορεί να πλήττεται αλλά ταυτόχρονα μπορεί να αποτελέσει και το όχημα της ανάπτυξης για την επόμενη μέρα και ότι η Μμε εμπορική επιχείρηση δεν είναι το πρόβλημα αλλά η λύση στο πρόβλημα.
Αναλυτικά αναφέρονται στην έρευνα τα εξής:
· Η κατάσταση του κέντρου της Αθήνας εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, αφού το ποσοστό των κλειστών επιχειρήσεων αυξήθηκε στο 24% από 17% που ήταν τον Αύγουστο του 2010.
· Κρισιμότερη παρουσιάζεται η κατάσταση στην οδό Σταδίου, όπου καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό, περίπου 34%.
· Ακολουθεί η οδός Ακαδημίας με το 26% των καταστημάτων να είναι κλειστά, ενώ στην Ερμού η αναλογία φτάνει στο 25%.
· Παρ όλα αυτά, από τις ποιοτικές διαφορές του κάθε εμπορικού δρόμου προκύπτουν κάποια επιπλέον συμπεράσματα. Η οδός Πατησίων εμφανίζει ένα ποσοστό της τάξης του 26%, σχετικά μικρότερο προς το αντίστοιχο του συνόλου της Αθήνας, με κύριο χαρακτηριστικό τη συνύπαρξη παραδοσιακών και σύγχρονων δραστηριοτήτων. Παρ όλα αυτά, η Πατησιών λόγω του μεγάλου μήκους του εμπορικού δρόμου, παρουσιάζει διαφορετική εικόνα ανά εμπορικό τετράγωνο, με το ποσοστό να αυξάνεται ορισμένες φορές έως και το 30%.
· Στην Ν. Ιωνία και συγκεκριμένα στην Λεωφόρο Ηρακλείου η οποία εξυπηρετεί τρεις κατά σειρά περιοχές (Ν. Ηράκλειο, Ν. Ιωνία, Πευκάκια) η εικόνα εμφανίζεται σε πρώτη ανάγνωση καλύτερη από το Κέντρο της Αθήνας με το ποσοστό να φτάνει στο 18% αλλά έχει επιδεινωθεί σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2010. Παρόμοια είναι η κατάσταση στην περιοχή του Αμαρουσίου, όπου ενώ παρουσιάζεται οριακή αύξηση σε σύγκριση με την καταγραφή του Αυγούστου, παραμένει από τις περιοχές με την χαμηλότερη συγκέντρωση κλειστών επιχειρήσεων.
· Στην περιοχή της Κηφισιάς, στο σύνολο πέντε εμπορικών δρόμων που εξετάστηκαν, το ποσοστό φτάνει περίπου το 24% ενώ πριν από έξι μήνες ήταν στο 12%.
· Ο εμπορικός δρόμος της Θησέως στην περιοχή της Καλλιθέας εμφανίζει ποσοστό της τάξης του 18%, ενώ τον Αύγουστο ήταν 13,5%.
· Το Χαλάνδρι παρουσιάζει μια υψηλή συγκέντρωση «λουκέτων» στο σύνολο των κεντρικών εμπορικών δρόμων (Παπανδρέου, Αγία Παρασκευή και Χαιμαντά) με ένα ποσοστό της τάξης του 22%, ενώ τον Αύγουστο το ποσοστό δεν ξεπερνούσε το 17,0%
· Ο Πειραιάς παρουσιάζει αντίστοιχη εικόνα με όλες τις άλλες περιοχές, αφού το 21% των καταστημάτων στους κεντρικούς δρόμους είναι κλειστά.
· Το κέντρο της Θεσσαλονίκης και πιο συγκεκριμένα οι υπό εξέταση εμπορικοί δρόμοι μπορεί να εμφανίζουν μια πιο ενθαρρυντική εικόνα σε σύγκριση με την Αθήνα, παρόλα αυτά, το ποσοστό των κλειστών επιχειρήσεων σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του Αυγούστου, έχει αυξηθεί στο 20% από 10,1%. Πιο συγκεκριμένα, στους εμπορικούς δρόμους Μητροπόλεως και Αγίας Σοφίας, εμφανίζονται τα χαμηλότερα ποσοστά κλεισιμάτων που μόλις φτάνουν το 9% και 8% αντίστοιχα.
· Οι εμπορικός δρόμοι Εγνατία, Βενιζέλου και Βασιλίσσης Όλγας φαίνεται να έχουν πληγεί περισσότερο, αφού το 19%, 18% και 18,5% αντίστοιχα, των επιχειρήσεων έχουν βάλει λουκέτο. Ενώ κρισιμότερη είναι η κατάσταση στην οδό Κασσάνδρου όπου 1 στις 3 επιχειρήσεις έχει κλείσει. Η Τσιμισκή, αν και παρουσιάζει χαμηλά ποσοστά κλειστών επιχειρήσεων σε σύγκριση με άλλους εμπορικούς δρόμους (περίπου 11,0%), σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του Αυγούστου (8,0%), σημειώνει μιας σαφής επιδείνωση.
· Η εικόνα στην περιοχή της Λάρισας είναι ελαφρώς καλύτερη από άλλες περιοχές αφού το ποσοστό των κλειστών επιχειρήσεων σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του Αυγούστου 2010 έχει σημειώσει αύξηση στο 14,9% από 11,5%.
· Κρίσιμη παρουσιάζεται η κατάσταση στην περιοχή της Λάρισας στους εμπορικούς δρόμους Ασκληπιού, Μανδηλαρά, Παναγούλη και Παπαναστασίου όπου συγκεντρώνονται τα περισσότερα καταστήματα και η αναλογία κλειστών/ανοιχτών καταστημάτων είναι 12,0% έως 19,7%.
· Στο Ηράκλειο της Κρήτης, το ποσοστό των κλειστών επιχειρήσεων σημείωσε αύξηση, φτάνοντας το 15% από 12,3% τον Αύγουστο του 2010. Το σύνολο των εμπορικών δρόμων που εξετάστηκαν σημείωσε επιδείνωση, με τις οδούς Εθνικής Αντιστάσεως και 62 Μαρτύρων να παρουσιάζουν ποσοστό κλειστών επιχειρήσεων 23,7% και 16,2% αντίστοιχα.
· Στην πόλη της Καβάλας στο σύνολο των εμπορικών δρόμων που εξετάστηκαν, τα κλειστά καταστήματα καλύπτουν το 14,7% των συνολικών καταστημάτων. Η κατάσταση σε κάθε εμπορικό δρόμο δεν είναι ίδια, ενώ σε αντιστοιχία με την περίπτωση της Βέροιας, οι μεγαλύτεροι -σε έκταση και συγκέντρωση επιχειρήσεων - δρόμοι σημειώνουν μεγαλύτερα ποσοστά κλειστών επιχειρήσεων. Για παράδειγμα στον πολυπληθέστερο σε καταστήματα εμπορικό δρόμο της Καβάλας (Ομονοίας) τα κλεισίματα φτάνουν στο 17,28%, στην Κοζάνη (Ι. Τράντη), τα κλειστά καταστήματα φτάνουν στο 25,2%, στην Βέροια (Κεντρικής) το 18,7% και στην Έδεσσα (Εγνατία) το 24,5%. Και στις τέσσερις περιοχές, επιβεβαιώνεται η παραπάνω διαπίστωση, αφού οι τέσσερις εμπορικοί δρόμοι με την υψηλότερη συγκέντρωση επιχειρήσεων παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ποσοστό λουκέτων.
· Το κέντρο της Κοζάνης σύμφωνα με τα αποτελέσματα της καταγραφής εμφανίζει υψηλή συγκέντρωση κλειστών επιχειρήσεων αναλογικά με το πλήθος των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες στους εν λόγω εμπορικούς δρόμους. Αναλυτικά, στο σύνολο των υπό εξέταση εμπορικών δρόμων σχεδόν το 18,8% των επιχειρήσεων είναι κλειστές ενώ ορισμένοι μεγάλοι σε έκταση εμπορικοί δρόμοι εμφανίζουν ποσοστό κλεισιμάτων από 22% έως 30%. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι γενικά ο νομός Κοζάνης έχει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση επιχειρήσεων σε σύγκριση με τους άλλους νομούς της Δυτικής Μακεδονίας.
· Στην Έδεσσα στο σύνολο των υπό εξέταση εμπορικών δρόμων τα κλειστά καταστήματα προσεγγίζουν το 18,0%.
· Και στην περίπτωση της Έδεσσας, η συγκέντρωση των κλειστών επιχειρήσεων παρουσιάζει αυξητικές τάσεις σε συγκεκριμένους εμπορικούς δρόμους όπως για παράδειγμα στην οδό Εγνατία, (24,5%), Παύλου Μελά (18,2%), Ηρώων Πολυτεχνείου (22,2%).
· Στην Βέροια, το ποσοστό των κλειστών καταστημάτων είναι από τα χαμηλότερα και φτάνει το 12,4%.
· Στην Τρίπολη το ποσοστό κλειστών καταστημάτων στους κεντρικούς δρόμους του εμπορικού κέντρου φτάνει το 20%, ενώ σε λιγότερο κεντρικούς δρόμους φτάνει ακόμα και το 40%.
Επιπτώσεις
Οι επιπτώσεις από το κλείσιμο των επιχειρήσεων είναι πολλαπλές και η ΕΣΕΕ ως κυριότερη αναφέρει την αύξηση της ανεργίας στους απασχολούμενους ενώ σημειώνει ότι, το κλείσιμο των επιχειρήσεων επιδεινώνει την τάση συρρίκνωσης των εργοδοτών και των αυτοαπασχολουμένων με την ταυτόχρονη αύξηση της μισθωτής απασχόλησης η οποία πλέον συγκεντρώνεται σε μεγάλες επιχειρήσεις.
Τονίζεται ότι από προηγούμενη έρευνα της ΕΣΕΕ προέκυψε ότι θα χαθούν συνολικά περί τις 100.000 θέσεις στο εμπόριο ενώ μια δεύτερη επίπτωση είναι η απώλεια εισοδήματος για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων.
Μια τρίτη επίπτωση εκτιμάται ότι αφορά τον αρνητικό αντίκτυπο στην κατοικία από την ερήμωση της γειτονιάς καθώς η κατοικία επηρεάζεται και ενδεχομένως χάνει την αξία της [ανταλλακτική αλλά και γαιοπροσόδου (ενοίκια)] ενώ ενδεχομένως αυξάνεται και ο κίνδυνος να βαθύνει ο κοινωνικός αποκλεισμός αφού, σύμφωνα με τα παραπάνω, θα μειωθεί η ζήτηση σε περιοχές μακριά από εμπορικά κέντρα εξυπηρέτησης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ