Στις αρχές Μαρτίου ο Μπαράκ Ομπάμα σημείωσε ένα νέο ρεκόρ της θητείας του. Συμπλήρωσε 90 λεπτά με ένα ακουστικό στο χέρι, μιλώντας με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ηταν η μεγαλύτερης διάρκειας τηλεφωνική κλήση που έχει κάνει σε άλλο παγκόσμιο ηγέτη. Το θέμα της Κριμαίας, όμως, έχει αναγκάσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ να «φάει» αρκετές ώρες στο ακουστικό τις τελευταίες εβδομάδες.
Η συγκεκριμένη κλήση στον Πούτιν, ήταν μία από τις τέσσερις που έχει κάνει ο Ομπάμα τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Το ίδιο διάστημα, από τη στιγμή δηλαδή που άρχισε να κλιμακώνεται η κρίση στην Ουκρανία, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει τηλεφωνήσει στην Ανγκελα Μέρκελ τέσσερις φορές, στον Ντέιβιντ Κάμερον τρεις, στον Φρανσουά Ολάντ δύο, ενώ έχει μιλήσει ακόμη με τους ηγέτες των: Κίνα, Καναδά, Εσθονία, Ιταλία, Ιαπωνία, Καζακστάν, Λιθουανία, Λετονία, Κύπρος, Πολωνία και Ισπανία!
Με αυτά τα δεδομένα, η καθημερινότητα του Ομπάμα, τον τελευταίο καιρό, είναι πάνω από ένα τηλέφωνο, το οποίο παραμένει το μοναδικό μέσο επικοινωνίας που χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί πρόεδρο όταν θέλουν να μιλήσουν με άλλους ηγέτες, παρά την πρόοδο της τεχνολογίας.
«Είναι άμεσο, εύκολο, ασφαλές και αρκετά προσωπικό» εξηγεί ένας πρώην αξιωματούχους της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, μιλώντας στο Yahoo News. Αν και ένα τηλεφώνημα, όμως, είναι ο πιο απλός τρόπος επικοινωνίας, όταν πρόκειται για κλήση του Ομπάμα τα πράγματα περιπλέκονται.
Πριν τηλεφωνήσει σε έναν άλλο ηγέτη, ένας συνεργάτης του φέρνει ένα ειδικά προετοιμασμένο φάκελο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας. Αυτό περιλαμβάνει ένα προφίλ των μυστικών υπηρεσιών για το πρόσωπο που θα βρεθεί στην άλλη άκρη της γραμμής, με εξαιρετικά προσωπικές πληροφορίες για το χαρακτήρα, την υγεία και τους αγαπημένους του. Είναι ψύχραιμοι; Ή το αντίθετο; Τους αρέσει να κάνουν αστεία; Στοιχεία σαν και αυτά περιλαμβάνονται στο φάκελο. Παράλληλα, όπως εξηγεί ένας αξιωματούχος, στα στοιχεία είναι τυχόν πολιτικές πιέσεις που δέχεται το συγκεκριμένο πρόσωπο, αν κάποιος στενός συγγενής έχει σοβαρό πρόσωπο υγείας, αλλά και ζητήματα της προσωπικής ζωής.
Ο Λευκός Οίκος έχει τηλέφωνο από το 1877, όταν το απέκτησε ο τότε πρόεδρος Ράδερφορντ Χέιζ και το αριθμός ήταν «1». Το χρησιμοποίησε για πρώτη φορά στις 29 Ιουνίου του 1877 και εντυπωσιάστηκε. «Αυτό είναι υπέροχο», είπε κάποια στιγμή για την εφεύρεση και συμπλήρωσε απευθυνόμενος στο συνομιλητή του «Παρακαλώ μιλήστε λίγο πιο αργά».
Χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια για να μπει στο Οβάλ Γραφείο το τηλέφωνο, κάτι που έγινε το Μάρτιο του 1929, επί προεδρίας Χέρμπερτ Χούβερ. Από τότε έγινε βασικό εργαλείο διπλωματίας, αν και το περίφημο «κόκκινο τηλέφωνο» που συνέδεε την Ουάσιγκτον με τη Μόσχα, ξεπήδησε από τη φαντασία του Χόλιγουντ.
Ουσιαστικά η «γραμμή» δεν ήταν ποτέ τηλεφωνική, ούτε χρησιμοποιήθηκαν ποτέ κόκκινες συσκευές. Η σύνδεση που ξεκίνησε ως τηλετυπική ανάμεσα στο Πεντάγωνο και το Κρεμλίνο το 1963, το 1988 αντικαταστάθηκε με φαξ και από το 2008 η επικοινωνία γίνεται με e-mail μεταξύ υπολογιστών ασφαλείας.
Στην περιβόητη κλήση-ρεκόρ της 1,5 ώρας με τον Πούτιν, κάποια στιγμή ο Ομπάμα στεκόταν όρθιος, με τα χέρια στη μέση, σύμφωνα με τη φωτογραφία που έδωσε στη δημοσιότητα ο Λευκός Οίκος. Δεν είναι πάντα έτσι στα τηλεφωνήματά του. Αλλες φορές χαλαρώνει στα «μπράτσα» των πολυθρόνων ή των καναπέδων που υπάρχουν γύρω του, ενώ δεν κάνει τηλεφωνήματα μόνο από το Οβάλ Γραφείο. Το μόνο βέβαιο είναι δεν χρησιμοποιεί την ανοιχτή ακρόαση- το θεωρεί λιγότερο άμεσο τρόπο επικοινωνίας- ενώ βέβαια υπάρχει το κατάλληλο τηλέφωνο στην προεδρική λιμουζίνα, αλλά και το Air Force One. Το μόνο πρόβλημα με το τελευταίο είναι πως υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην επικοινωνία, με αποτέλεσμα ο πρόεδρος και ο ηγέτης που είναι στην άλλη άκρη της γραμμής να μιλάνε ταυτόχρονα στην αρχή της κλήσης, μέχρι να βρουν το ρυθμό τους.
Εννοείται πως τηλεφωνήματα γίνονται και από την Αίθουσα Επιχειρήσεων του Λευκού Οίκου. Ενας αξιωματούχος της ασφάλειας βρίσκεται στο ίδιο δωμάτιο με τον Πρόεδρο, περιμένοντας τη σύνδεση της γραμμής, κάνοντας την αντίστροφη μέτρηση όταν ο άλλος ηγέτης ετοιμάζεται. Οταν ο συνομιλητής είναι έτοιμος, τότε ο αξιωματούχος λέει το κλασικό από τις ταινίες «Παρακαλώ, περιμένετε τον πρόεδρο» και του παραδίδει το τηλέφωνο.
Ισως το πιο ιστορικό τηλεφώνημα της προεδρία του Ομπάμα να ήταν εκείνο που έκανε στις 27 Σεπτεμβρίου του 2013 στον Ιρανό πρόεδρο Χασάν Ρουχανί, καθώς ήταν η πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία των ηγετών των δύο χωρών από το 1979. «Καλή σας μέρα», του είπε στο τέλος στα αγγλικά ο Ρουχανί, για να τον αποχαιρετίσει στα Φαρσί ο Ομπάμα λέγοντας «khodahafez».