Το εθνόσημο, ή το έμβλημα ενός μεγάλου συλλόγου στη φανέλα, μπορεί να βαρύνει σημαντικά τους ώμους ενός ποδοσφαιριστή. Το όνομα όμως που είναι γραμμένο στην πλάτη, είναι ικανό να καταστρέψει μία καριέρα. Το ξέρουν καλά οι γιοι σπουδαίων ποδοσφαιριστών, που προσπάθησαν να ακολουθήσουν τα βήματα των πατεράδων τους.
Ο Ενζο Αλαν Ζιντάν Φερνάντεζ στα 18 του μαθαίνει ήδη πώς είναι αυτή η αίσθηση των τεράστιων προσδοκιών. Από τα τέσσερα ονόματά του, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη εξήγηση για το ποιο τον βαραίνει περισσότερο. Αυτές τις ημέρες ο γιος του Ζινεντίν Ζιντάν κλήθηκε για πρώτη φορά στην εθνική ομάδα κάτω των 19 ετών της Γαλλίας. «Ολοι είμαστε γιοι κάποιου, ας μην τον φορτώνουμε με μεγαλύτερη πίεση», ζήτησε ο μάνατζερ της ομάδας. Αλλά ποιος μπορεί να μην κάνει τη σύγκριση;
Γνωστός από τότε που αντίκρισε για πρώτη φορά το φως, ο Ενζο Φερνάντεζ δεν καταφέρνει να ξεφύγει από τη σκιά του πατέρα του ακόμη κι αν έχει επιλέξει να παίζει με το επίθετο της μητέρας του. Κουβαλά τα γονίδια του «Ζιζού», του ανθρώπου που χαρακτηρίστηκε ο μεγαλύτερος ποδοσφαιριστής της γενιάς του, έχοντας σηκώσει τρόπαια με την Γιουβέντους και την Ρεάλ Μαδρίτης, ενώ αναδείχθηκε πρωταθλητής κόσμου και Ευρώπης με τους «τρικολόρ».
Ο μικρός είναι στο μικροσκόπιο από τότε που γεννήθηκε. Τα πρώτα σουτ που έκανε με τον πατέρα του στην αυλή του σπιτιού τους τα έχουν δει εκατομμύρια άνθρωποι στο διαδίκτυο. Το ταλέντο που έδειξε στα 12 του παίζοντας κόντρα στην Μπαρτσελόνα έκανε τους οπαδούς της Ρεάλ να παραληρούν πιστεύοντας ότι το DNA «μίλησε». Και όταν στα 16 του ο Ζοζέ Μουρίνιο τον κάλεσε στην πρώτη ομάδα των Μαδριλένων, το θέμα έγινε πρωτοσέλιδο.
Είναι τέτοια η πίεση, που όλοι προσπαθούν να τον προστατεύσουν. Οπως ο Ντιντιέ Ντεσάμπ, που την περασμένη εβδομάδα αρνήθηκε να ανοίξει συζήτηση για το αν θα τον καλέσει στην εθνική ομάδα ανδρών της Γαλλίας. «Αφήστε τον ήσυχο, μόνο αυτό χρειάζεται. Το όνομά του είναι αρκετά βαρύ. Δεν θα ζήσει την ιστορία του πατέρα του και νομίζω ότι ο Ζιζού θα συμφωνήσει μαζί μου. Εκείνος έζησε τη ζωή του και ο Ενζο θα ζήσει τη δική του», είπε ο ομοσπονδιακός των «τρικολόρ».
Η «κατάρα» της κληρονομιάς
Αν αναζητά τρόπο για να αντέξει, ο μικρός θα μπορούσε να ακούσει την ιστορία του Τζόρντι Κρόιφ, του Πολ Νταγκλίς ή των γιων του Πελέ.
Ο Τζορντί Κρόιφ πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του στην Μπαρτσελόνα και την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και είχε συνειδητοποιήσει τι σήμαινε να είσαι... απλά καλός. «Υπάρχουν δύο τύποι ποδοσφαιριστών», λέει στην Guardian. «Οι θρύλοι και οι θνητοί. Ο πατέρας μου είναι θρύλος, εγώ θνητός. Οι παίκτες σαν εκείνον έρχονται, πράττουν και παραμένουν. Εγώ είμαι μέρος της πλειονότητας: ερχόμαστε, πράττουμε και πεθαίνουμε».
Ο γιος Κρόιφ πήρε το τρόπαιο στην Πρέμιερ Λιγκ και έπαιξε για την εθνική ομάδα της Ολλανδίας. Για τις περισσότερες οικογένειες αυτός θα ήταν ένας καλός απολογισμός. Οταν όμως ο πατέρας σου είναι «ο Πυθαγόρας με ποδοσφαιρικά παπούτσια», τότε το πράγμα αλλάζει. Ο ίδιος έχει αποδεχθεί απόλυτα την πραγματικότητα. «Ηταν κυρίως όνειρο των ΜΜΕ να έχω γονίδια ίδια με του πατέρα μου. Δυστυχώς για εμένα, δεν ήταν έτσι», λέει ο διευθυντής της Μακάμπι Τελ Αβίβ, που την περασμένη σεζόν κέρδισε τον πρώτο τίτλο της μετά από μία δεκαετία.
Οπως εκείνος, έτσι και ο Πολ Νταλγκλίς έφυγε στο εξωτερικό για να γευθεί την επιτυχία. Πέρασε από διάφορες ομάδες, αλλά κατέληξε στις ΗΠΑ, όπου τώρα ασχολείται με την προπονητική. «Δεν μπορούσα να πάω κάπου χωρίς να ακούσω ότι δεν είμαι όσο καλός όσο ο πατέρας μου», είπε ο γιος του θρυλικού Κένι Νταλγκλίς, αναφερόμενος στην εποχή που ζούσε στην Αγγλία. «Μεγαλώνοντας με ένα τέτοιο επίθετο, ποτέ δεν σε κρίνουν για αυτό που κάνεις, αλλά σε συγκρίνουν πάντα με τα όσα πέτυχε ο πατέρας σου. Στις ΗΠΑ, όπου δεν ξέρουν τόσο πολύ τα κατορθώματά του, μπόρεσα να κριθώ για αυτό που είμαι. Και ήταν η καλύτερη απόφαση που πήρα ποτέ».
Οι διάδοχοι του Πελέ
Παρηγοριά στην προπονητική αναζήτησε και ο μεγαλύτερος γιος του Πελέ, ο Εντίνιο. Ο πρώην τερματοφύλακας της Σάντος πλήρωσε τη φήμη με άλλο τρόπο. Είχε μία αξιοπρεπή καριέρα, μέχρι τη στιγμή που κατηγορήθηκε για φόνο και συνελήφθη για συμμετοχή σε εμπόριο ναρκωτικών. Πλέον είναι αρκετά σοφός για να παραδεχθεί πως τόσο ο ίδιος όσο και ο πατέρας του έκαναν λάθη. «Δεν διαλέγουμε τους γονείς μας. Μπορεί να μην ήταν ο ιδανικός πατέρας για εμένα στην παιδική μου ηλικία, αλλά επανόρθωσε όταν στάθηκε δίπλα μου σε αυτή την ιστορία».
Εχοντας μάθει ο ίδιος πλέον τις παγίδες που μπορεί να κρύβει το όνομα του ανθρώπου που κατά πολλούς είναι ο κορυφαίος όλων των εποχών, ο Εντίνιο προσπαθεί να προφυλάξει το μικρότερο αδερφό του, ο οποίος εννοείται βέβαια πως παίζει ποδόσφαιρο. Προς το παρόν ο μικρός αποφεύγει τις... κακοτοπιές και αρνείται να φορέσει τη φανέλα με το 10, όπως ο πατέρας του. «Ισως μία ημέρα να τη φορέσω. Ομως θα μου προσθέσει ευθύνες και θα πρέπει να είμαι έτοιμος να το διαχειριστώ. Συγκρίσεις θα γίνουν, αλλά πρέπει να τις μπλοκάρω. Ο Πελέ ήταν ο Πελέ κι εγώ είμαι εγώ», λέει.
Υπάρχουν και οι Φορλάν
Κι αν όλα αυτά ακούγονται δυσοίωνα για τον Ενζο Φερνάντεζ Ζιντάν, υπάρχει και το αντίθετο παράδειγμα. Η ιστορία της οικογένειας των Φορλάν, με τρεις γενιές της να οδηγούν την Ουρουγουάη στην κατάκτηση τροπαίων. Οταν ο Ντιέγκο Φορλάν «σήκωσε» το Copa America το 2011, επανέλαβε εκείνο που είχαν καταφέρει ο πατέρας του, Πάμπλο Φορλάν και ο παππούς του, Χουάν Κάρλος Κοράσο. Ισως κάτι ανάλογο να καταφέρει και ο μικρός διάδοχος του «Ζιζού».