Mετά από τρεις μέρες αιματηρών συγκρούσεων με τουλάχιστον 75 νεκρούς από την περασμένη Τρίτη, οι μεσολαβητικές προσπάθειες των Ευρωπαίων απέδωσαν και η πολυπόθητη συμφωνία για τον τερματισμό της βίας και την εξεύρευση πολιτικής λύσης στην ουκρανική κρίση, επετεύχθη. Ο πρόεδρος Γιανουκόβιτς ανακοίνωσε τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών πριν τον Δεκέμβριο, την παραχώρηση περισσότερων εξουσιών στο κοινοβούλιο μέσω συνταγματικης αναθεώρησης και το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Η αντιπολίτευση έκανε δεκτή τη συμφωνία, δεν έλειψαν όμως και εκείνοι που είδαν με δυσπιστία ή ακόμα και με αγανάκτηση τη συμφωνία, κάνοντας λόγο για «συμφωνία με το διάβολο».
Στην πλατεία Ανεξαρτησίας επανήλθε η ηρεμία, όμως ο κόσμος παραμένει εκεί για μία ακόμη νύχτα προκειμένου να θρηνήσει αλλά να τιμήσει των νεκρών της εξέγερσης. Οι αστυνομικές δυνάμεις φαίνεται να έχουν απομακρυνθεί από την περιοχή. Μέσα σε λίγες ώρες από την υπογραφή της συμφωνίας η εικόνα έξω από το κτήριο της Βουλής άλλαξε εντυπωσιακά. Στην περιοχή, που απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από την Πλατεία Ανεξαρτησίας, δεν υπήρχε ούτε ένας αστυνομικός.
Στο Σότσι εν τω μεταξύ, η Ουκρανία κέρδισε το πρώτο της χρυσο μετάλλιο στο αγώνισμα του διάθλου γυναικών. Στη συνέντευξη Τύπου, οι Ουκρανές ολυμπιονίκες ζήτησαν να τηρηθεί ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων της εξέγερσης.
Πέρα από τη συμφωνία του Κιέβου, ως νίκη του κινήματος διαμαρτυρίας «μεταφράστηκε» η παύση του «σκληροπυρηνικού» υπουργού Εσωτερικών Βιτάλι Ζαχαρτσένκο -υπέρμαχου της βίαιης καταστολής των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων και ενός από τους πιο μισητούς εκπροσώπους της κυβέρνησης Γιανουκόβιτς. Η παύση του εγκρίθηκε με 332 ψήφους υπέρ σε σύνολο 383 βουλευτών.
Οι Ουκρανοί βουλευτές ψήφισαν επίσης μιά τροποποίηση του ποινικού κώδικα που ανοίγει τον δρόμο για την απελευθέρωση της ηγέτιδας της αντιπολίτευσης Ιουλίας Τιμοσένκο.
Οι εθνικιστές επιμένουν και δεν καταθέτουν τα όπλα - Τελεσίγραφο για παραίτηση Γιανουκόβιτς
Παρά τη συμφωνία όμως μεταξύ προέδρου και αντιπολίτευσης, πολλοί είναι αυτοί που αρνούνται να εγκαταλείψουν τον αγώνα τους. Ο αρχηγός του εθνικιστικού Δεξιού Τομέα Ντιμίτρι Γιάρος ξεκαθάρισε ότι οι υποστηρικτές του δεν θα καταθέσουν τα όπλα τους, ούτε θα φύγουν από τα οδοφράγματα μέχρι να παραιτηθεί ο Γιανουκόβιτς.
Διαδηλωτές στο Κίεβο υποδέχθηκαν με γιουχαΐσματα και σφυρίγματα αποδοκιμασίας τους ηγέτες της αντιπολίτευσης που πήγαν να τους ενημερώσουν για τη συμφωνία με τον Γιανουκόβιτς.
Ο Γιάρος διέκοψε τον Βιτάλι Κλίτσκο -εκ των ηγετών της αντιπολίτευσης- ενώ μιλούσε στο πλήθος στην Πλατεία Ανεξαρτησίας, φωνάζοντας ότι ο Γιανουκόβιτς πρέπει να παραιτηθεί μέχρι τις 10:00 το πρωί του Σαββάτου. «Θα ορμήσουμε με τα όπλα, σας τ' ορκίζομαι» φώναξε υπο τις ζητωκραυγές των διαδηλωτών.
Η ένταση στην πλατεία έφτασε στο αποκορύφωμά της όταν οδηγήθηκαν εκεί τα φέρετρα δύο θυμάτων των ταραχών της Πέμπτης.
Αναφερόμενος στους τρεις ηγέτες της αντιπολίτευσης που στέκονταν πίσω του, ο Γιάρος φώναξε στο πλήθος: «Ο σύντροφός μου σκοτώθηκε και οι ηγέτες μας κάνουν χειραψία με τον δολοφόνο. Είναι ντροπή! Σας δώσαμε την ευκαιρία να γίνετε υπουργοί στο μέλλον, ακόμη και πρόεδροι, όμως εσείς δεν θέλετε να ικανοποιήσετε το μοναδικό μας αίτημα, να φύγει αυτός ο εγκληματίας από την εξουσία». «Εμείς, ο απλός λαός, λέμε στους πολιτικούς ότι δεν υπάρχει περίπτωση να παραμείνει πρόεδρος ο Γιανουκόβιτς για όλο τον χρόνο. Θα πρέπει να φύγει μέχρι αύριο το πρωί», ξεκαθάρισε.
Ο Κλίτσκο δέχτηκε έντονες αποδοκιμασίες των συγκεντρωμένων όταν χαρακτήρισε «πολύ σημαντικές» τις πολιτικές εξελίξεις που σημειώθηκαν εντός της ημέρας, ενώ ζήτησε συγγνώμη από το πλήθος για τη χειραψία με τον Γιανουκόβιτς, λέγοντας στο πλήθος: «Αν προσέβαλα κάποιον, τον ζητώ να με συγχωρέσει».
Ο επικεφαλής των εθνικιστών δεν ήταν ο μόνος που εξέφρασε την οργή του για τη συμφωνία. «Θα πολεμήσω μέχρι θανάτου», δήλωσε ο Βασίλι Στέφινιουκ, ένας 50χρονος βετεράνος του πολέμου του Αφγανιστάν από το Χάρκοβο. «Μας πρόδωσαν. Δεν είμαστε εδώ για τον Κλίτσκο ή τον Γιάτσενιουκ, είμαστε εδώ για να διώξουμε τον Γιανουκόβιτς», τόνισε.
«Δεν θα ακολουθήσουμε τον Κλίτσκο και τους υπόλοιπους. Έσφιξαν το χέρι ενός γκάνγκστερ και χορεύουν με τον διάβολο», είπε ένας άλλος διαδηλωτή.
Με αποδοκιμασίες υποδέχτηκε νωρίτερα το πλήθος και τους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος ενώ έβγαιναν βιαστικά από το κοινοβούλιο, υπό την προστασία της «υπηρεσίας ασφαλείας» που έχουν συγκροτήσει οι ίδιοι οι διαδηλωτές. Οι βουλευτές είχαν μόλις ψηφίσει το πρώτο μέτρο που προβλέπει η συμφωνία εξόδου από την κρίση, την αποκατάσταση του συντάγματος του 2004 που περιορίζει τις εξουσίες του προέδρου, ωστόσο αυτό δεν στάθηκε αρκετό για να ηρεμήσουν τα πνεύματα.
«Είδατε τους γονείς των σκοτωμένων παιδιών που έκλαιγαν; Οφθαλμόν αντί οφθαλμού!» φώναζε ένας 50χρονος που προσπάθησε να χτυπήσει έναν βουλευτή ενώ ένας άλλος άνδρας έδειχνε την πληγή που είχε στο πόδι του από τις συγκρούσεις. Και οι δύο απομακρύνθηκαν διακριτικά από άλλους διαδηλωτές.
«Η ψήφιση αυτού του νόμου μας στοίχισε σχεδόν εκατό ζωές. Είναι πάρα πολύ. Οι γονείς των θυμάτων είναι σοκαρισμένοι, όπως κι εγώ. Οι άνθρωποι έχουν πολεμική διάθεση, δεν είμαι βέβαιος ότι το κτίριο (της Βουλής) θα αντέξει μέχρι αύριο», είπε από την πλευρά του ένας νεαρός φοιτητής.
Αμεση εφαρμογή της συμφωνίας ζητά η Δύση
Στη διεθνή κοινότητα επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η συμφωνία θα τηρηθεί, ωστόσο αρκετοί ηγέτες -συμπεριλαμβανομένου του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών- παραμένουν επιφυλακτικοί έναντι των προθέσεων του προέδρου Γιανουκόβιτς.
Οπώς έγινε γνωστό από τα Ηνωμένα Εθνη, ο Μπαν Κι Μουν τηλεφώνησε ο ίδιος στον Βίκτορ Γιανουκόβιτς και του ζήτησε επίμονα να εφαρμόσει πλήρως και άμεσα τη συμφωνία.
Την υπογραφή της συμφωνίας χαιρέτισε και ο Λευκός Οίκος, τονίζοντας με τη σειρά του την ανάγκη να εφαρμοστεί άμεσα.
«Στηρίζουμε τις προσπάθειες όλων όσων διαπραγματεύτηκαν τη συμφωνία, χαιρετίζουμε το θάρρος των ηγετών της αντιπολίτευσης που αναγνώρισαν ότι ήταν απαραίτητο να κάνουν συμβιβασμούς και προσφέρουμε τη στήριξη των ΗΠΑ στην εφαρμογή της συμφωνίας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Αμερικανού προέδρου, Τζέι Κάρνεϊ, και παράλληλα προειδοποίησε: «Πρέπει οι υπεύθυνοι για τη βία και για τους νεκρούς από την έναρξη της κρίσης να λογοδοτήσουν και είμαστε έτοιμοι να επιβάλουμε επιπλέον κυρώσεις εάν χρειαστεί».
Αποστάσεις τηρεί η Μόσχα
Αποστάσεις από τη μεσολάβηση των Ευρωπαίων για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης τηρεί η Μόσχα.
Ο ρώσος απεσταλμένος του Πούτιν στο Κίεβο, Βλαντίμιρ Λουκίν, δήλωσε με νόημα πως παραμένουν ερωτήματα για τη συμφωνία που συνήφθη. «Το θέμα είναι ότι δεν κατανοούμε ακριβώς ποιος είναι ο ρόλος μας εδώ», παρατήρησε χαρακτηριστικά, για να επαναλάβει την πάγια θεση της Μόσχας: «Το θέμα του διαλόγου μεταξύ των ουκρανικών πλευρών είναι δική τους υπόθεση, εμείς είμαστε μάρτυρες... Θέλουμε να φανούμε χρήσιμοι χωρίς να αναμειγνυόμαστε στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας, χωρίς να αναλαμβάνουμε ευθύνες που δεν είναι απολύτως ξεκάθαρες».
Σε ανακοίνωσή του το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών επισημαίνει ότι η Μόσχα δεν υπέγραψε τη συμφωνία που επετεύχθη με ευρωπαϊκή μεσολάβηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν στηρίζει το συμβιβασμό του Ουκρανού προέδρου με την αντιπολίτευση.
Η συμφωνία υπεγράφη «με την μεσολάβηση της γερμανικής, της πολωνικής και της γαλλικής διπλωματίας», αναφέρεται στην ανακοίνωση. Το γεγονός ότι ο Ρώσος διπλωματικός απεσταλμένος δεν την υπέγραψε, «δεν σημαίνει ότι η Ρωσία δεν υποστηρίζει ένα συμβιβασμό» .
Είχε προηγηθεί η επικοινωνία του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, με την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Άστον για το θέμα της συμφωνίας, κατά την οποία κάλεσε τις Βρυξέλλες να καταδικάσουν τους «ακραίους που ευθύνονται για τη βία».