Ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου, τα ζαχαροπλαστεία κάνουν χρυσές δουλειές και οι σοκολάτες πωλούνται περισσότερο από κάθε άλλη μέρα του χρόνου. Ωστόσο, πίσω από την πιο τρυφερή ένδειξη αγάπης, όπως η προσφορά μίας σοκολάτας, κρύβεται μία μάλλον ζοφερή ιστορία.
Η σοκολάτα παράγεται από τους κόκκους κακάο, που καλλιεργείται κυρίως στα τροπικά κλίματα της Δυτικής Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής. Οι χώρες της Δυτικής Αφρικής προμηθεύουν περισσότερο από το 70% της παγκόσμιας αγοράς του κακάο, το οποίο συλλέγεται και πωλείται σε μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο.
Οπως αναφέρει το CNN, τα τελευταία χρόνια, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν εκθέσει την ευρέως διαδεδομένη παιδική εργασία, και σε ορισμένες περιπτώσεις δουλεία, στις φυτείες κακάο της Δυτικής Αφρικής.
Από τότε, η βιομηχανία του κακάο έχει γίνει όλο και πιο μυστικοπαθής, γεγονός που καθιστά δύσκολη την πρόσβαση για τους δημοσιογράφους στις φυτείες, όπου εξακολουθούν να σημειώνονται παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για παράδειγμα: το 2004, ένας δημοσιογράφος απήχθη και αγνοείται μέχρι σήμερα, ενώ άλλοι τρεις δημοσιογράφοι από μια καθημερινή εφημερίδα συνελήφθησαν από τις κυβερνητικές αρχές στην Ακτή του Ελεφαντοστού, μετά τη δημοσίευση ενός άρθρου για την κυβερνητική διαφθορά, σε σχέση με τη βιομηχανία του κακάο .
Στη Δυτική Αφρική , το κακάο είναι ένα γεωργικό προϊόν που καλλιεργείται σχεδόν κατά κανόνα για εξαγωγή. Καθώς η βιομηχανία σοκολάτας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, έχει αυξηθεί και η ζήτηση για φθηνό κακάο. Σήμερα, οι παραγωγοί κακάο βγάζουν μόλις και μετά βίας τα προς το ζην πουλώντας τους καρπούς και συχνά καταφεύγοντας στη χρήση της παιδικής εργασίας, προκειμένου να διατηρούν τις τιμές τους ανταγωνιστικές .
Τα παιδιά της Δυτικής Αφρικής ζουν σε καθεστώς μεγάλης φτώχειας και τα περισσότερα αρχίσουν να εργάζονται σε νεαρή ηλικία για να βοηθήσουν την οικογένειά τους. Μερικά παιδιά καταλήγουν στις φυτείες κακάο, επειδή χρειάζονται δουλειά και τους λένε ότι η αμοιβή είναι καλή. Άλλα παιδιά «πωλούνται» από τους συγγενείς τους στους διακινητές ή στους ιδιοκτήτες γεωργικών εκτάσεων και έχει, επίσης, τεκμηριωθεί ότι οι διακινητές, συχνά, απαγάγουν τα νεαρά αγόρια από μικρά χωριά στις γειτονικές αφρικανικές χώρες, όπως η Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι.
Από τη στιγμή που έρχονται στις φυτείες κακάο , τα παιδιά δεν μπορούν να δουν τις οικογένειές τους για χρόνια και σε ορισμένες περιπτώσεις, ποτέ ξανά. Όταν ένα παιδί παραδίδεται στο αγρόκτημα από ένα μέλος της οικογένειας έναντι πληρωμής, εκτείθεται σε ένα επικίνδυνο περιβάλλον εργασίας και στερείται ακόμη και της βασικής εκπαίδευσης .
Τα περισσότερα από τα παιδιά είναι μεταξύ των ηλικιών 12-16, ενώ πολλά παιδιά βρίσκονται από την ηλικία των επτά στις καλλιέργειες.
Η εργάσιμη ημέρα ενός παιδιού αρχίζει με την ανατολή και τελειώνει το βράδυ . Τα παιδιά ανεβαίνουν στα κακαόδεντρα και κόβουν τους καρπούς χρησιμοποιώντας ένα μαχαίρι. Αυτά τα μεγάλα, βαριά και επικίνδυνα μαχαίρια είναι τα συνηθισμένα εργαλεία για τα παιδιά, στις φυτείες κακάο. Μόλις οι καρποί κοπούν από τα δέντρα, τα παιδιά τούς βάζουν σε μεγάλους σάκους και τους μεταφέρουν μέσα στο δάσος. «Ορισμένες από τις σακούλες ήταν πιο ψηλές από μένα. Χρειάστηκαν δύο άνθρωποι για να τη στηρίξουν πάνω μου κι αν δεν κάνουμε γρήγορα μας χτυπούν» αναφέρει ο Αλι Ντιαμπάτε, πρώην σκλάβος σε φυτείες κακάο.
Κρατώντας τη φλούδα με το ένα χέρι το παιδί την κόβει και την τραβάει με το μαχαίρι, για να βγάλει τον σπόρο του κακάο, ωστόσο αυτό ενέχει το ρίσκο να χάσουν ακόμη και τα δάχτυλά τους, ενώ πολλά παιδιά είναι σημαδεμένα από αυτή τη διαδικασία.
Εκτός από τους κινδύνους που ενέχει η χρήση ενός τόσο μεγάλου μαχαιριού, τα παιδιά είναι επίσης, συχνά, εκτεθειμένα σε γεωργικά χημικά προϊόντα στις φυτείες κακάο της Δυτικής Αφρικής. Τροπικές περιοχές όπως η Ακτή του Ελεφαντοστού, βρίσκονται αντιμέτωπες με τεράστιους πληθυσμούς εντόμων τα οποία ψεκάζουν με γεωργικές χημικές ουσίες. Ωστόσο, χωρίς προστατευτικό εξοπλισμό , τα παιδιά από την ηλικία των 12 είναι απολύτως εκτεθειμένα.
Οι ιδιοκτήτες αγροκτημάτων παρέχουν συχνά στα παιδιά τα πιο φθηνά τρόφιμα που διατίθενται, όπως πάστα από καλαμπόκι και μπανάνες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα παιδιά κοιμούνται σε ξύλινες σανίδες και δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό ή είδη υγιεινής.
Τα περισσότερα από τα παιδιά δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο, ενώ εργάζονται, γεγονός που αποτελεί παραβίαση του νόμου του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ΔΟΕ) περί παιδικής εργασίας. Παράλληλα, η στέρηση της εκπαίδευσης σε αυτά τα παιδιά έχει πολλές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη ζωή τους, αφού τα παιδιά των φυτειών έχουν αμυδρές ελπίδες να σπάσουν το κύκλο της φτώχειας.
Μέχρι σήμερα, σχετικά μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί, όσον αφορά τη μείωση και την εξάλειψη της παιδικής εργασίας και της δουλείας στη βιομηχανία κακάο της Δυτικής Αφρικής.
Οι κυβερνήσεις της Γκάνα και της Ακτής του Ελεφαντοστού δεν διαθέτουν τους πόρους που απαιτούνται για τη δίωξη και τιμωρία των εργοδοτών που παραβιάζουν διεθνείς κανόνες εργασίας.
Τουλάχιστον, έχουν συμφωνήσει να εργαστούν από κοινού για την εξάλειψη αυτού που η ΔΟΕ αποκαλεί «τις χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας». Αυτές ορίζονται ως πρακτικές που «ενδέχεται να βλάψουν την υγεία, την ασφάλεια ή την ηθική των παιδιών» και περιλαμβάνουν τη χρήση των «επικίνδυνων εργαλείων». Επί του παρόντος , η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών της Δυτικής Αφρικής στις φυτείες κακάο βιώνουν «τις χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας» κάθε μέρα.