Εντός φαρμακείων, αλλά εκτός διατίμησης είναι η λύση που προκρίνει η κυβέρνηση για την πώληση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων.Η πρόταση που θα υποβληθεί στην Τρόικα είναι εισήγηση του υπουργείου Υγείας και έλαβε την έγκριση των κ.κ. Σαμαρά και Βενιζέλου, κατά την συνάντησή τους την περασμένη Παρασκευή, ενώ χθες την περιέγραψε στους ομολόγους του στο Eurogroup, ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας. Ωστόσο, εξακολουθεί να διατυπώνει επιφυλάξεις ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος είναι υπέρμαχος της απελευθέρωσης και των σημείων πώλησης, ώστε να πωλούνται τα συγκεκριμένα σκευάσματα και από τα σούπερ μάρκετ.
Σύμφωνα με την πρόταση που καταλήγει η κυβέρνηση, τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα θα συνεχίσουν να πωλούνται μόνο στα φαρμακεία, αλλά η τιμή τους θα απελευθερωθεί .
Για την ακρίβεια θα τεθεί εκτός διατίμησης, αλλά εξετάζεται να τεθεί ένα πλαφόν σε ενδεχόμενη άνοδο. Αυτό το πλαφόν θα είναι είτε οι σημερινές τιμές, είτε μια μέγιστη επιτρεπόμενη αύξηση κατά 10%. Βέβαια, η εμπειρία έχει δείξει ότι η θεσμοθέτηση πλαφόν έχει ως αποτέλεσμα το πλαφονάρισμα των τιμών. Ετσι, μπορεί να ακυρώσει de facto την μεταρρύθμιση, αφού στόχος της υποτίθεται πως είναι η μείωση των τιμών των συγκεκριμένων σκευασμάτων.
Το υπουργείο Ανάπτυξης σε ενημερωτικό σημείωμά του υποστηρίζει ότι:
• Η Ελλάδα είναι σήμερα μία από τις 4 εναπομείνασες χώρες της Ευρώπης που καθορίζει τις τιμές των Mη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ) και τα ανώτατα περιθώρια κέρδους όλων των επιμέρους σταδίων (χονδρική και λιανική πώληση). Παράλληλα, τα ΜΗΣΥΦΑ πωλούνται σήμερα αποκλειστικά από τα φαρμακεία -απαγορεύεται η πώλησή τους από οποιοδήποτε άλλο σημείο λιανικής. Στην Ευρώπη τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα διατίθενται και από άλλα σημεία πλην των φαρμακείων: είναι χαρακτηριστικό ότι η πώληση σε καταστήματα που εξειδικεύονται στην πώληση φαρμακευτικών προϊόντων χωρίς να είναι φαρμακεία επιτρέπεται σε 11 χώρες της Ευρώπης (μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Φινλανδία, η Ελβετία, η Ουγγαρία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία, η Αγγλία), σε σούπερ μάρκετ σε 12 χώρες (όπως η Ιταλία, η Γερμανία, η Νορβηγία, η Δανία, η Πορτογαλία, η Σουηδία, η Ιρλανδία και η Αγγλία), σε περισσότερα σημεία (παντοπωλεία κτλ.) σε 9 χώρες και από το διαδίκτυο σε 10 χώρες (όπως Δανία, Γερμανία, Ολλανδία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο).
Επιπλέον, το νομικό πλαίσιο ορίζει ότι για να τεθεί σε κυκλοφορία ένα ΜΗΣΥΦΑ θα πρέπει να κυκλοφορεί ήδη σε 5 κράτη μέλη.
Οι περιοριστικές ρυθμίσεις που ισχύουν στην Ελλάδα αποτελούν εμπόδιο για την κυκλοφορία νέων προϊόντων στην ελληνική αγορά και για την είσοδο νέων επαγγελματιών στο χώρο. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε περιορισμένη δυνατότητα επιλογής προϊόντων και ενίοτε ανεπάρκεια ειδών ΜΗΣΥΦΑ (πχ πρόσφατη κρίση της ασπιρίνης), που εντέλει βλάπτουν τον καταναλωτή.
Σημειωτέον ότι στην Ελλάδα το μερίδιο των ΜΗΣΥΦΑ είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, το 11,9% του συνόλου των φαρμακευτικών προϊόντων το 2012 (372 εκατ. ευρώ) έναντι 16% που είναι ο μέσος όρος της ευρωζώνης.
Η απελευθέρωση των τιμών και το άνοιγμα της αγοράς θα έχει πολλαπλά οφέλη.
- Σε καθεστώς ελεύθερης διαμόρφωσης των τιμών και σε συνθήκες ανταγωνισμού, οι επιχειρήσεις εκτιμούν πλέον οι ίδιες την εμπορική τους πολιτική και, απαλλαγμένες από το περιοριστικό καθεστώς, αναμένεται να υιοθετήσουν ανταγωνιστικές τιμές.
Κατά την έκθεση του ΟΟΣΑ, οι τιμές στα ΜΗΣΥΦΑ από την απελευθέρωση της τιμής και των σημείων διάθεσης αναμένεται να πέσουν, καθώς «σε χώρες όπου η πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων γίνεται μόνο από τα φαρμακεία και οι τιμές ελέγχονται σε επίπεδο χονδρικής και λιανικής, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα, η λιανική προ φόρων τιμή ανά μονάδα δραστικής ουσίας είναι υψηλότερη κατά μέσο όρο κατά 27,6 %».
Στην Ιταλία, στον ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση της αγοράς, οι τιμές των ΜΗΣΥΦΑ μειώθηκαν κατά 6,6%. Στη Δανία, οι τιμές μειώθηκαν κατά 5%-15% μετά την απελευθέρωση. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι διαφορές τιμής ανάμεσα σε εναλλακτικά σημεία.