Ελάχιστα γνωρίζουμε για τον Κινέζο πολεμιστή και φιλόσοφο Σουν Τζου (544-496 π.Χ.) και τη ζωή του κατά τη λεγόμενη «Περίοδο των Εμπόλεμων Κρατών», αμέσως μετά την παρακμή της δυναστείας Ζου.
Πιθανολογείται ότι γεννήθηκε στο κράτος Qi (Κι) - τη σημερινή επαρχία Σαντόγκ, στα βόρεια παράλια της Κίνας.
Από το 512 π.Χ. υπηρέτησε στο Βασίλειο του Γου ως στρατηγός και στρατιωτικός σύμβουλος. Οι στρατιωτικές του επιτυχίες τον ώθησαν να γράψει της «Τέχνη του Πολέμου», αναμφισβήτητα ένα από τα πιο σπουδαία και θεμελιώδη έργα της κινέζικης λογοτεχνίας τα τελευταία 2.500 χρόνια, η ηθική του οποίου ορίζεται από τον ταοϊσμό, δηλαδή από το αίσθημα δικαίου και τον σεβασμό στον αντίπαλο και στους κανόνες.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
«Η τέχνη του πολέμου» αποτελεί την αρχαιότερη απ' όλες τις γνωστές πραγματείες για τον σχεδιασμό και τη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων, αλλά παραμένει αξεπέραστη ως προς την περιεκτικότητά της και τη βαθιά γνώση του αντικειμένου. Θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως ένα συμπυκνωμένο απόσταγμα σοφίας για τη διεξαγωγή του πολέμου.
Από όλους τους στοχαστές του παρελθόντος που μελέτησαν την τέχνη του πολέμου, μόνο ο Κλαούζεβιτς μπορεί να συγκριθεί με τον Σουν Τζου· ωστόσο, ακόμη κι αυτός είναι πιο «παρωχημένος», και εν μέρει απαρχαιωμένος, παρότι δύο χιλιετίες μεταγενέστερος: ο Σουν Τζου έχει πιο ξεκάθαρες αντιλήψεις και βαθύτερη επίγνωση του θέματος, ενώ το έργο του διαπνέεται από διαχρονική φρεσκάδα.
Οι ιδέες και οι προτάσεις του Σουν Τσου για την επίτευξη της νίκης στο πεδίο της μάχης, οι οποίες δίνονται με αποφθεγματικό και περιεκτικό τρόπο, βρίσκουν εφαρμογή και στον σύγχρονο επιχειρηματικό και πολιτικό κόσμο, που χαρακτηρίζεται από σκληρό και έντονο ανταγωνισμό.
Το έργο του παραμένει επίκαιρο και βοηθά να κατανοήσουμε σε βάθος τις έννοιες του σύγχρονου μάνατζμεντ, της ηγεσίας και της στρατηγικής. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που συμβούλευε Κινέζους στρατηγούς της αρχαιότητας, βοηθά και κατευθύνει σήμερα όσους επιδιώκουν:
- Να είναι αποτελεσματικοί και ικανοί ηγέτες.
- Να αναπτύξουν την καλύτερη στρατηγική για την επίτευξη του στόχου τους.
- Να κατανοήσουν τους ανταγωνιστές και αντιπάλους τους.
- Να επιβιώσουν στο δικό τους πεδίο μάχης.
Εδώ κι έναν αιώνα, θεωρείται η επιτομή της στρατηγικής γενεών managers, που στη σημερινή εποχή διεξάγουν τον καθημερινό δικό τους «πόλεμο», κυρίως σε προσωπικό επίπεδο, στο πεδίο των συγχρόνων επιχειρήσεων.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΤΟΥ
Οι συμβουλές του κινέζου στρατηγού Sun Tzu εκτείνονται σε πολλά επίπεδα. Το πρακτικό, το πνευματικό, το ψυχολογικό, το γνωστικό, το ρεαλιστικό.
«Στην πρακτική τέχνη του πολέμου, το καλύτερο απ' όλα είναι να καταλάβεις τη χώρα του εχθρού σε καλή κατάσταση και τάξη. Το να συντρίβετε και να καταστρέφετε δεν είναι καλό».
«Αν γνωρίζεις τον εχθρό και τον εαυτό σου, δεν έχεις ανάγκη να φοβάσαι το αποτέλεσμα εκατό μαχών».
«Βλέπετε τους στρατιώτες σας σαν τους αγαπημένους σας γιους και θα σταθούν στο πλευρό σας ακόμη και στο θάνατο».
«...Ο πόλεμος βασίζεται στην εξαπάτηση. Έτσι, όταν μπορούμε να επιτεθούμε πρέπει να δείχνουμε ανήμποροι· όταν χρησιμοποιούμε τις δυνάμεις μας, πρέπει να δείχνουμε αδρανείς· όταν είμαστε κοντά, πρέπει να κάνουμε τον εχθρό να πιστεύει ότι είμαστε μακριά· όταν είμαστε μακριά, πρέπει να τον κάνουμε να πιστεύει ότι είμαστε κοντά. Ρίχνε δολώματα για να παραπλανήσεις τον εχθρό. Προσποιήσου αταξία και τσάκισέ τον. Αν είναι ασφαλής απ' όλες τις απόψεις ετοιμάσου να τον αντιμετωπίσεις. Αν έχει ανώτερες δυνάμεις, απόφυγέ τον. Αν ο αντίπαλός σου είναι ευερέθιστος, προσπάθησε να τον εκνευρίσεις. Να υποκρίνεσαι ότι είσαι αδύναμος, ώστε να γίνει αλαζόνας. Αν ξεκουράζεται, μην τον αφήσεις σε ησυχία. Αν οι δυνάμεις του είναι ενωμένες, διάσπασέ τες. Κάνε επίθεση, όταν είναι απροετοίμαστος. Να εμφανίζεσαι εκεί που δεν σε περιμένει... Σε όλη την ιστορία δεν υπάρχει περίπτωση μιας χώρας που να ωφελήθηκε από έναν παρατεταμένο πόλεμο. Μόνο κάποιος που γνωρίζει τα καταστροφικά αποτελέσματα ενός μακροχρόνιου πολέμου, μπορεί να κατανοήσει τη μεγάλη σπουδαιότητα της γρήγορης λήξης του. Μόνο κάποιος βαθύς γνώστης των δεινών του πολέμου μπορεί να βρει τρόπο να τον διεξαγάγει επωφελώς...»
Η ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
Το βιβλίο κυκλοφορεί από πολλούς εκδοτικούς οίκους, όπως οι: Παπασωτηρίου. Αιώρα. Βάνιας. Οξύ. Περίπλους. Οδυσσέας. Επικοινωνίες Α. Ε.