Ένα ή δύο φλυτζάνια καφέ θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ικανότητα του εγκεφάλου να αποθηκεύει μακροπρόθεσμες μνήμες, Αμερικάνοι ερευνητές ισχυρίζονται. Άνθρωποι που είχαν καφεΐνη στον οργανισμό τους, σε μια εξέταση από μια σειρά φωτογραφιών είχαν καλύτερα αποτελέσματα στην διάκριση τους από παρόμοιες εικόνες την επόμενη μέρα, οι επιστήμονες βρήκαν.
Η έρευνα χρειάστηκε να δείξει πως ακριβώς οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον εγκέφαλο, κάτι το οποίο βοήθησε στην διαδικασία που ονομάζεται διαχωρισμός μοτίβου η οποία μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας σε καθημερινές καταστάσεις.
Αν το αποτέλεσμα είναι πραγματικό, παρόλο που κάποιοι επιστήμονες είναι ακόμα αμφίβολοι, τότε θα προσθέτονταν η ενίσχυση της μνήμης στην αυξανόμενη λίστα με τα θετικά οφέλη που παρέχει η μέτρια κατανάλωση καφεΐνης.
Ο Michael Yassa, ο επικεφαλής νευροεπιστήμονας της μελέτης στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη, είπε ότι η δυνατότητα ξεχωρισμού μοτίβου ήταν ζωτικής σημασίας για τη διάκριση παρόμοιων σεναρίων και εμπειριών στη ζωή.
"Εάν σταθμεύετε στην ίδια θέση πάρκινγκ κάθε μέρα, το σημείο που επιλέξατε να μπορούσε να είναι ολόιδιο με πολλά άλλα. Αλλά όταν θα πάτε πίσω στο αυτοκίνητό σας, θα πρέπει να ψάξετε για την θέση στην οποία σταθμεύσατε σήμερα, και όχι εκεί που σταθμεύσατε χθες» είπε.
Γράφοντας στο περιοδικό Nature Neuroscience, ο Yassa περιγράφεται πώς 44 εθελοντές, οι οποίοι δεν ήταν σοβαροί καταναλωτές καφεΐνης και απείχαν από την κατανάλωση για τουλάχιστον μία ημέρα παρακολούθησαν μια γρήγορη ακολουθία εικόνων σε μια οθόνη υπολογιστή. Οι εικόνες που περιλάμβαναν ένα τεράστιο φάσμα αντικειμένων, όπως ένα σφυρί, μια καρέκλα, ένα μήλο, έναν ιππόκαμπο, μια λαστιχένια πάπια και ένα αυτοκίνητο.
Όταν κάθε εικόνα εμφανιζόταν στην οθόνη, το άτομο που παρακολουθούσε έπρεπε να πει που συναντιούνται τα αντικείμενα αυτά συνήθως, σε εσωτερικούς χώρους ή έξω, αλλά δεν κλήθηκαν να απομνημονεύσουν τις εικόνες. Στο τέλος της μελέτης, κάθε εθελοντής πήρε ένα τυχαίο χάπι που περιείχε η 200mg καφεΐνης ή ένα ψευδοφάρμακο (placebo). Ένα τυπικό φλιτζάνι καφέ περιέχει περίπου 150 mg καφεΐνης.
Την επόμενη μέρα, οι επιστήμονες ξανάφεραν τους εθελοντές πίσω και τους κάθισαν μπροστά στους υπολογιστές και πάλι. Αυτή τη φορά, η ακολουθία των εικόνων περιλάμβανε πολλές από τις οποίες είχαν δει την προηγούμενη μέρα, αλλά μερικές ήταν νέες και άλλες παρόμοιες. Κάποιες εικόνες έδειξαν το ίδιο αντικείμενο από διαφορετική οπτική γωνία, ενώ άλλες ήταν παρόμοιες στον τύπο του αντικειμένου, όπως έναν διαφορετικό σχεδιασμό από εκείνο που είχαν δει πριν.
Σε αυτό το μέρος της μελέτης, οι εθελοντές έπρεπε να πούνε αν κάθε εικόνα ήταν είτε νέα, παλιά ή παρόμοια με εκείνη που είχαν δει την προηγούμενη μέρα. Σύμφωνα με τον Yassa, οι ομάδες καφεΐνης και placebo σκόραραν το ίδιο, εκτός από όταν ήρθε στην επιλογή των παρόμοιων εικόνων. Σε αυτήν την έρευνα, η ομάδα της καφεΐνης σκόραρε περίπου 10% υψηλότερα, είπε.
"Αυτό που έχω καταλάβει από την έρευνα αυτή είναι ότι θα πρέπει να συνεχίσω να πίνω καφέ,” είπε ο Yassa στο Guardian. “Η μελέτη μας δείχνει ότι υπάρχει ένα πραγματικό όφελος στην μάθηση και τη μνήμη, αλλά και άλλες μελέτες δείχνουν ότι η καφεΐνη συνδέεται με αυξημένη μακροβιότητα, και την αντίσταση στις ασθένειες του Alzheimer. Σε μέτριες ποσότητες, έχει ευεργετικά αποτελέσματα για την υγεία."
Ο Yassa είπε ότι ήταν ασαφές το πώς η καφεΐνη μπορεί να βοηθήσει στην αποθήκευση αναμνήσεων, αλλά μία θεωρία είναι ότι οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα την ορμόνη του στρες που ονομάζεται νορεπινεφρίνη στον εγκέφαλο, η οποία βοηθά τις αναμνήσεις να αποθηκευτούν.
Ορισμένοι επιστήμονες, ωστόσο, λένε ότι χρειάζονται περισσότερα στοιχεία για να πιστέψουν το αποτέλεσμα. Ο George Kemenes, νευροεπιστήμονας που μελετά τη μνήμη στο Πανεπιστήμιο του Sussex, δήλωσε ότι οι στατιστικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται στο έγγραφο δεν ήταν αρκετά καλές για να αποδειχθεί ότι η επίδραση ήταν πραγματική. "Ακόμη και αν αυτό ισχύει, αυτό δεν θα αποδεικνύει ότι η καφεΐνη έχει την ιδιότητα της ενίσχυσης της μνήμης,” είπε.
Ο Jon Simons, ο οποίος ασχολείται με την μνήμη στο πανεπιστήμιο του Cambridge, είπε ότι η μελέτη ήταν ενδιαφέρουσα και προσεκτικά σχεδιασμένη, αλλά χρειάζονται τα αποτελέσματα να εμφανίζονται σε μεγαλύτερο αριθμό ατόμων. “Ο ισχυρισμός ότι η καφεΐνη επηρεάζει την εδραίωση των αναμνήσεων βασίζεται σε μια αρκετά μικρή επίδραση που πραγματικά θα ωφελούσε σε μεγαλύτερα δείγματα για να είναι πειστική,” είπε.