Στη δίνη των σκανδάλων κλυδωνίζεται η τουρκική κυβέρνηση και στη βουλή της χώρας τα πράγματα έχουν ξεφύγει από τον έλεγχο.
Τούρκοι κοινοβουλευτικοί ενεπλάκησαν σε ένα επεισόδιο στο οποίο σημειώθηκαν προπηλακισμοί, ανταλλάχθηκαν γροθιές, πετάχτηκαν μπουκάλια με νερό κι ακόμη και ένα iPad σήμερα, κατά την διάρκεια της συνεδρίασης μιας επιτροπής της εθνοσυνέλευσης με θέμα ένα νομοσχέδιο που δίνει μεγαλύτερες δυνατότητες κυβερνητικής παρέμβασης στον διορισμό δικαστών και εισαγγελέων, καθώς η σύγκρουση σχετικά με τους χειρισμούς του κυβερνώντος κόμματος όσον αφορά το σκάνδαλο διαφθοράς που είχε ξεσπάσει τον Δεκέμβριο συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.
Ένας βουλευτής ανέβηκε πάνω σε ένα γραφείο κι αποπειράθηκε να καταφέρει μια κλωτσιά πηδώντας από αυτό, άλλοι πάλεψαν και γρονθοκοπήθηκαν, ενώ φάκελοι με έγγραφα, πλαστικά μπουκάλια με νερό κι ακόμα και μια ταμπλέτα εκτοξεύτηκαν από τους αντιπάλους, σύμφωνα με έναν ανταποκριτή του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς ο οποίος ήταν παρών στην αίθουσα.
Το επεισόδιο ξέσπασε όταν τα μέλη της επιτροπής Δικαιοσύνης της τουρκικής βουλής συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν για ένα νομοσχέδιο που έχει καταρτίσει το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) και το οποίο δίνει στην κυβέρνηση περισσότερη επιρροή στο δικαστικό σώμα.
Η αφορμή δόθηκε όταν ένας εκπρόσωπος μιας ένωσης των δικαστικών έφτασε στο χώρο για να υποβάλει μια έγγραφη διαμαρτυρία στην οποία υποστηριζόταν ότι το νομοσχέδιο αυτό είναι αντισυνταγματικό, αλλά δεν του επιτράπηκε να μιλήσει, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.
«Αν κλωτσούν εμένα εδώ ως εκπρόσωπο του δικαστικού σώματος, θα ποδοπατήσουν όλους τους δικαστές και τους εισαγγελείς όταν αυτός ο νόμος εγκριθεί», δήλωσε ανάστατος ο Ομέρ Φαρούκ Εμιναγάογλου, επικεφαλής του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων (ΑΣΔΕ), μετά το επεισόδιο.
Ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει χαρακτηρίσει την ευρεία έρευνα για διαφθορά στις τάξεις του AK —η οποία χαρακτηρίζεται η σημαντικότερη πρόκληση κατά την διάρκεια της 11ετούς κυριαρχίας του στο πολιτικό σκηνικό— μια απόπειρα «δικαστικού πραξικοπήματος» με στόχο την υπονόμευση του ιδίου και του κόμματός του ενόψει των τοπικών και των προεδρικών εκλογών μέσα στη χρονιά. Αντέδρασε εκδιώκοντας εκατοντάδες αστυνομικούς από το σώμα κι επιζητώντας να αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο επί του δικαστικού σώματος.
Πάνω από 10.000 άνθρωποι συμμετείχαν νωρίτερα σε μια πορεία στην Άγκυρα στην οποία κάλεσε ένα εργατικό συνδικάτο για να καταγγελθεί η διαφθορά, κουνώντας πλακάτ που έγραφαν συνθήματα όπως «αντίο Ταγίπ», ή «τα λεφτά του Ταγίπ είναι ασφαλή, σε κουτιά παπουτσιών», σε ένα έμμεσο σχόλιο για τις εικόνες που μεταδόθηκαν από τουρκικά μέτρα ενημέρωσης και περιλάμβαναν κουτιά παπουτσιών με χρήματα που βρέθηκαν κατά την διάρκεια της έρευνας. Άλλοι μοίραζαν ψεύτικα δολάρια με τυπωμένη τη φωτογραφία του πρωθυπουργού της Τουρκίας.
ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΟΥΝ
Ένας από τους πιο σημαντικότερους δικαστικούς της Τουρκίας προειδοποίησε το κυβερνών κόμμα ότι οι προτάσεις του για την μεταρρύθμιση του ΑΣΔΕ παραβιάζουν το σύνταγμα. Ο Αχμέτ Χαμσιτζί, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου, είπε ότι ο μεγαλύτερος έλεγχος στο σώμα αυτό, που είναι αρμόδιο για τους διορισμούς δικαστών κι εισαγγελέων, θα αντέβαινε στην θεμελιώδη αρχή της διάκρισης των εξουσιών.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ, ο οποίος βρισκόταν στην αίθουσα όταν σημειώθηκε το επεισόδιο, άφησε να εννοηθεί ότι θα υποχωρήσει και θα αποσύρει το νομοσχέδιο αυτό εάν η αντιπολίτευση συμφωνήσει σε αλλαγές στον κανονισμό λειτουργίας του δικαστικού σώματος.
«Αν όλα τα πολιτικά κόμματα συμφωνήσουν σε μια αλλαγή άρθρων και το ανακοινώσουν, θα μπορούσαμε να αποσύρουμε αυτό το νομοσχέδιο», είπε.
Όμως η δήλωση αυτή του Μποζντάγ έγινε δεκτή με γιουχαΐσματα αποδοκιμασίας από βουλευτές της αντιπολίτευσης, ενώ μια πηγή του κυβερνώντος κόμματος άφησε να εννοηθεί πως ο Ερντογάν δεν έχει καμιά πρόθεση να υποχωρήσει.
«Το AKP προσπαθεί να περάσει αυτό το φασιστικό νομοθέτημα διά της βίας. Δεν θα το επιτρέψουμε αυτό», δήλωσε ο Μουσλίμ Σαρί, ο οποίος είπε ότι κάποιος πέταξε ένα iPad εναντίον του κατά την διάρκεια του επεισοδίου.
Οι υποστηρικτές του Ερντογάν διατείνονται ότι η έρευνα για τις υποθέσεις διαφθοράς αποτελεί μέρος μιας εκστρατείας δυσφήμισης που απεργάστηκε ένας ισλαμιστής ιμάμης ο οποίος εδρεύει στις ΗΠΑ, ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος ασκεί ευρεία, αν και κρυφή, επιρροή στα μέσα ενημέρωσης και στο δικαστικό σώμα. Θεωρούν ότι στο ΑΣΔΕ κυριαρχούν οπαδοί του Χιζμέτ, του θρησκευτικού τάγματος του Γκιουλέν που ως πρότινος ήταν στενά συνδεδεμένο με το κυβερνών κόμμα.
Το σκάνδαλο και η σύγκρουση πίσω του συνέβαλαν στην πτώση του τουρκικού νομίσματος, της λίρας, σε ιστορικά χαμηλά και προκάλεσε κλυδωνισμούς στην οικονομική εμπιστοσύνη σε μια χώρα όπου η πολιτική σταθερότητα απέρρεε τα τελευταία χρόνια κυρίως από την προσωπική ισχύ του Ερντογάν.
Αλλά οι σπασμωδικές αντιδράσεις της κυβέρνησης, που επιδιώκει να αποκτήσει ευρύτερο έλεγχο στο δικαστικό σώμα, στην αστυνομία και ακόμη και στο Διαδίκτυο, θα μπορούσε να προκαλέσει πολύ μεγάλη ζημιά στην ίδια και στην Τουρκία, όπως και να πλήξει την προσπάθεια της Άγκυρας να επιτύχει την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ. Και οι δύο αυτοί εταίροι της Τουρκίας επικρίνουν συχνά την κατάσταση σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία.
Την εβδομάδα που πέρασε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε ότι τάσσεται υπέρ της βούληση του τουρκικού λαού να έχει ένα νομικό σύστημα το οποίο θα διέπεται από διαφάνεια, ενώ η ΕΕ προειδοποίησε την Άγκυρα, με την οποία βρίσκεται σε ενταξιακές διαπραγματεύσεις, εναντίον κάθε απειλής για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.