Η αγορά ακινήτων (real estate), σαφώς επηρεασμένη από την τρέχουσα οικονομική κατάσταση, εμφανίζει πτωτικές τάσεις και αναμένεται να παρουσιάσει περαιτέρω απώλειες το προσεχές διάστημα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα κλαδικής μελέτης που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group.
Με βάση τη φύση των υπηρεσιών που προσφέρουν, οι εταιρείες του κλάδου κατατάσσονται σε μεσίτες, σε σύμβουλους ακίνητης περιουσίας και διαχείρισης ακινήτων, επιχειρήσεις ανάπτυξης ακινήτων και επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία και εκμισθωτές ακινήτων. Ο τομέας των μεσιτών αποτελείται από ένα μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, η πλειοψηφία των οποίων είναι επιχειρήσεις μικρού μεγέθους, συνήθως ατομικής μορφής. Ο αριθμός των εταιρειών συμβούλων ακινήτων είναι σχετικά περιορισμένος, ενώ ορισμένες εξ΄ αυτών αντιπροσωπεύουν στην εγχώρια αγορά μεγάλους οίκους του εξωτερικού με παγκόσμια παρουσία.
Στον τομέα ακινήτων δραστηριοποιούνται κυρίως τεχνικές ή κατασκευαστικές εταιρείες, είτε αυτόνομα είτε μέσω θυγατρικών, καθώς και θυγατρικές επιχειρήσεις μεγάλων οργανισμών, οι οποίες ασχολούνται κυρίως με την αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας.
Ο κλάδος της ανάπτυξης ακινήτων επηρεάζεται άμεσα από το γενικότερο οικονομικό κλίμα που επικρατεί, καθώς η ζήτηση εξαρτάται από την πορεία της οικοδομικής δραστηριότητας. Η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα παρουσίασε πτώση το 2010 έναντι του προηγούμενου έτους, κατά 10,9% βάσει αριθμού αδειών, κατά 19,8% βάσει επιφάνειας και κατά 23,7% βάσει όγκου.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, η μέση τιμή των ακινήτων στην Αττική παρουσίασε σημαντική πτώση το πρώτο εξάμηνο του 2010, σε σχέση με το αντίστοιχο προηγούμενο διάστημα, η οποία κυμαίνεται μεταξύ 4%-10%, με τα ακίνητα παλαιότητας να εμφανίζουν μείωση σε ποσοστό που κυμαίνεται από -6% έως και -10% και τα νεόδμητα σε ποσοστό από -4% έως -9%.
Όσον αφορά στην εξέλιξη των ενοικίων, ο Δείκτης Τιμών Ενοικίων και ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή ακολούθησαν σε γενικές γραμμές ανοδική πορεία τη χρονική περίοδο 2000 - 2010. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ο ρυθμός ανόδου του δείκτη τιμών ενοικίων, παρουσιάζεται σταθερά υψηλότερος από τον αντίστοιχο ρυθμό μεταβολής του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή τα τελευταία χρόνια.
Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του κλάδου «Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας», παρουσίασε μέση ετήσια αύξηση 6,1% την περίοδο 2000-2009. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στη συνολική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία είχε ο κλάδος της «Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας» το 2003 (11,6%), ενώ την μικρότερη συμμετοχή είχε το 2006 (10,5%).
Όπως προκύπτει από τον ομαδοποιημένο ισολογισμό ορισμένων εκ των κυριότερων επιχειρήσεων συμβούλων ακινήτων, οι συνολικές πωλήσεις των επιχειρήσεων του δείγματος παρουσίασαν το 2009 μείωση κατά 14,8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Τα EBITDA μειώθηκαν κατά 13,1%, ενώ τα κέρδη προ φόρου κατά 5% περίπου, την ίδια περίοδο.
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις ανάπτυξης ακινήτων, οι συνολικές πωλήσεις των επιχειρήσεων του δείγματος ήταν μειωμένες κατά 20,2% το 2009 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ τα EBITDA αυξήθηκαν κατά 10,94% το 2009. Παρά τα σημαντικά κέρδη EBITDA και τα αυξημένα λειτουργικά αποτελέσματα, τα προ φόρου κέρδη ήταν πολύ χαμηλά, λόγω των ιδιαίτερα υψηλών μη λειτουργικών εξόδων.
Τέλος, όσον αφορά στις επιχειρήσεις εκμίσθωσης ακινήτων, οι συνολικές πωλήσεις των επιχειρήσεων του δείγματος ήταν αυξημένες κατά 2,1% το 2009 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ωστόσο τα κέρδη προ φόρου περιορίστηκαν σημαντικά (μείωση 71,3%), παρά το γεγονός ότι τα EBITDA αυξήθηκαν κατά 53,9% το ίδιο έτος.