Σοκάρουν οι λεπτομέρειες της τύχης του δασικού πλούτου της Ελλάδας, σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στη νέα έρευνα «Δασικές Πυρκαγιές Ελλάδας: 1983-2008». Την έρευνα διεξήγαγε το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων (ΙΜΔΟ &ΤΔΠ) του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) και η περιβαλλοντική μη κυβερνητική οργάνωση WWF Ελλάς.
«Πάνω από 10% της έκτασης της χώρας έχει πληγεί από διαδοχικές πυρκαγιές. Το 50% περίπου των πυρκαγιών, που έχουν εκδηλωθεί στην Ελλάδα, μεταξύ 1983 και 2008, παραμένει "ορφανό" ως προς τη διαλεύκανση των αιτίων ενώ το σύνολο των καμένων εκτάσεων, για την ίδια περίοδο, ανέρχεται σε 13.613.121 στρέμματα, αναλογώντας σε 1,2 στρέμματα καμένης έκτασης ανά κάτοικο της χώρας, είναι κάποια απ'τα πιο χαρακτηριστικά ευρήματα.
Η πλήρης έκθεση είναι προσβάσιμη στη διεύθυνση http://www.oikoskopio.gr/pyroskopio/pdfs/pyrkagies-ellada.pdf και τα στοιχεία της παρουσιάζονται στο ευρύ κοινό, μέσα από τη χρηστική διαδικτυακή εφαρμογή του WWF Ελλάς και του ΕΘΙΑΓΕ, «Πυροσκόπιο» (http://www.oikoskopio.gr/pyroskopio/index.php).
«Η συγκεκριμένη έρευνα έρχεται να αναλύσει ενδελεχώς το φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών και τη διαχρονική εξέλιξή του, δίνοντας πληθώρα συγκριτικών στοιχείων, τόσο σε γεωγραφικό επίπεδο όσο και βάσει χρονικών, μετεωρολογικών και άλλων παραμέτρων. Ο απώτερος στόχος δεν είναι άλλος από την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων, που θα συνδράμουν στο έργο των εμπλεκόμενων φορέων, σε ερευνητικό και επιχειρησιακό επίπεδο», τονίζει η επιστημονική υπεύθυνη της έρευνας και ερευνήτρια στο ΕΘΙΑΓΕ, Κωνσταντίνα Τσάγκαρη.
Η έρευνα καλύπτει την περίοδο 1983 -χρονιά από την οποία η Δασική Υπηρεσία έχει ξεκινήσει την καταγραφή μεγάλου αριθμού παραμέτρων ανά περιστατικό πυρκαγιάς- έως το 2008. Η παρουσίαση των αναλυτικών αποτελεσμάτων γίνεται σε δέκα αυτοτελή τεύχη, ένα για κάθε ένα από τα εννιά γεωγραφικά διαμερίσματα και ένα για το σύνολο της χώρας.
Σταχυολογώντας από τα στοιχεία της έκθεσης, μόνον αισιόδοξος δεν μπορεί να είναι κανείς.
Στην Ελλάδα εκδηλώνονται κάθε χρόνο 1.465 δασικές πυρκαγιές. Καίγονται περίπου 524.000 στρέμματα δασικών και γεωργικών εκτάσεων. «Πρωταθλήτρια» σε συμβάντα και καμένες εκτάσεις είναι η Πελοπόννησος, με ποσοστά 19% και 27%, αντιστοίχως.
Το 47% των καμένων εκτάσεων είναι αποτέλεσμα πυρκαγιών με άγνωστες αιτίες. Το 11% των πυρκαγιών προκλήθηκαν από εξακριβωμένο ή πιθανό κακόβουλο εμπρησμό και το 9% από κάψιμο αγρών.
Ο μήνας με τις μεγαλύτερες καταστροφές και τα περισσότερα περιστατικά είναι ο Αύγουστος. Ωστόσο, οι δριμύτερες πυρκαγιές εκδηλώνονται τον Ιούλιο. Τα περιστατικά του Σαββατοκύριακου θεωρούνται δριμύτερα σε σχέση με αυτά των υπόλοιπων ημερών της εβδομάδας, ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός πυρκαγιών εκδηλώνεται μετά τις 2 το απόγευμα.
Ο μέσος χρόνος επέμβασης των πυροσβεστικών δυνάμεων από την αναγγελία μιας πυρκαγιάς είναι 36 λεπτά, ενώ ο μέσος χρόνος διάρκειας των πυρκαγιών είναι περίπου 15 ώρες.
Η έκθεση δεν εξαντλείται σε τεκμηριωμένες διαπιστώσεις. Κρίσιμα συμπεράσματα συνάγονται, όπως η ανάγκη εξειδίκευσης, σε τοπικό επίπεδο, του σχεδιασμού της πρόληψης και της καταστολής, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής. 'Η, το γεγονός ότι έχει διαφανεί διαχρονικά πως στην πρώτη προσβολή της πυρκαγιάς τα εναέρια μέσα παίζουν βασικό ρόλο, αλλά δεν είναι αποτελεσματικά στη διαχείριση των μεγάλων μετώπων. Κατά συνέπεια, πρέπει διερευνηθεί περαιτέρω ο τρόπος χρήσης τους.
«Έχουμε επανειλημμένως επισημάνει την ανάγκη κατάρτισης ενός αποτελεσματικού και ολοκληρωμένου συστήματος δασοπροστασίας της χώρας μας. Ελπίζουμε ότι η πολιτεία θα λάβει σοβαρά υπόψη τα νέα δεδομένα, που θέτουμε στη διάθεσή της και θα τα αξιοποιήσει ανάλογα», επισημαίνει ο διευθυντής του WWF Ελλάς, Δημήτρης Καραβέλλας.