Σπάνιες και εντυπωσιακές σαρκοφάγοι ενός χαμένου λαού στο Περού, έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι. Πρόκειται για τις σπάνιες σαρκοφάγους-αγάλματα των Τσατσαπόγιας, γνωστών και ως «πολεμιστών του ουρανού»
Μέχρι τη στιγμή που οι Ισπανοί έφτασαν στο Περού στις αρχές του 16ου αιώνα, ο λαός των Τσατσαπόγιας είχε ήδη κατακτηθεί και σχεδόν εξ ολοκλήρου απορροφηθεί από τον πολιτισμό των Ινκας.
Παρά το γεγονός ότι αντιστάθηκαν, τα εδάφη των «πολεμιστών των ουρανών» σταδιακά προσαρτήθηκαν στους Ινκας και οι άνθρωποι αναγκάζονταν να υιοθετήσουν τα έθιμα και τον πολιτισμό των κατακτητών τους. Ωστόσο, άφησαν ένα πράγμα πίσω τους ως μνήμη της ύπαρξής τους: τις παράξενες σαρκοφάγους τους.
Τριάντα μίλια μακριά από την πόλη της Τσατσαπόγιας βρίσκεται η κοιλάδα Ουτκουμπάμπα, όπου το 1928 ένας σεισμός κατέστρεψε τους λόφους και αποκάλυψε τις τεράστιες πήλινες τετραγωνισμένες φιγούρες που ήταν θαμμένες μέσα στα βράχια.
Οι αρχαιολόγοι κλήθηκαν να διερευνήσουν αυτό το εξαιρετικά σπάνιο εύρημα. Οι περισσότερες σαρκοφάγοι Πουρουμάντσους, είχαν μερικώς ή ολικώς καταστραφεί από αρχαιοκάπηλους στο παρελθόν, αλλά οι αρχαιολόγοι βρήκαν επτά σχεδόν ανέπαφες στον ψηλό βράχο, όπου η δύσκολη πρόσβαση τους τις προστάτευσε από την καταστροφή.
Η χρονολόγηση με άνθρακα, έδειξε ότι οι σαρκοφάγοι κατασκευάστηκαν γύρω στο 1470, την ίδια περίοδο που οι Ινκας κατέκτησαν και κατέλυσαν τον πολιτισμό των Τσατσαπόγιας
Σύμφωνα με την Αντριάνα βον Χαγκεν, που μελέτησε τις μουμιες, πρώτα κατασκευαζόταν ένα στρογγυλό περίβλημα, σαν πήλινο δοχείο στο οποίο έμπαινε το τυλιγμένο σώμα. Στη συνέχεια το άγαλμα χτιζόταν γύρω του με μακριά κοντάρια που στήριζαν την κατασκευή. Η δομή καλυπτόταν με ένα μίγμα από λάσπη και άχυρο και λευκό χρώμα και στολιζόταν με περιδέραια και πόρπες.
Εναν αιώνα μετά την άφιξη των Ισπανών, ο λαός των Τσατσαπόγιας, είχε σχεδόν εξαφανιστεί, με τις εκθέσεις απογραφής δείχνουν μια δραματική πτώση.
«Συνοδευόμενος από 3.000 στρατιώτες, ο Αλόνσο ντε Αλβαράδο επιτέθηκε σε αυτά τα εδάφη το 1539», εξηγεί ο χρονογράφος Πέδρο ντε Σιέζα ντε Λεόν «Η περιοχή ήταν πολύ πυκνοκατοικημένη, και οι Ινκας διατηρούσαν πάντα μια φρουρά εκεί, επειδή ο λαός επαναστατούσε συχνά»
Ωστόσο όταν έφτασε εκεί ο Αλβάρο ήδη το 90% από τους 300.000 ανθρώπους της περιοχής είχαν ήδη χαθεί.
Οταν ο πολιτισμός τους εξαφανίστηκε, οι σαρκοφάγοι βεβηλώθηκαν και καταστράφηκαν από αρχαιοκάπηλους σε αναζήτηση τυχόν θησαυρών που μπορεί να βρίσκονταν στο εσωτερικό τους.