Η τακτική, αλλά με μέτρο, κατανάλωση καφέ, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, σύμφωνα με νεότερες επιστημονικές μελέτες, που επικαλείται το Ινστιτούτο Επιστημονικής Πληροφόρησης για τον Καφέ, με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Διαβήτη.
Όπως επισημαίνει, σύμφωνα με μια σειρά από πρόσφατα επιδημιολογικά στοιχεία, όσοι πίνουν τρεις έως τέσσερις καφέδες τη μέρα, έχουν περίπου 25% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, σε σχέση με όσους δεν πίνουν καθόλου καφέ ή πίνουν λιγότερους από δύο καθημερινά. Μάλιστα, κάθε πρόσθετο φλιτζάνι καφέ φαίνεται να μειώνει κατά 7% έως 8% τον σχετικό κίνδυνο για διαβήτη, ενώ προστατευτικά φαίνεται να δρα ακόμα και ο καφές «ντεκαφεϊνέ» (χωρίς καφεϊνη).
Οι έρευνες ακόμα δείχνουν ότι ο καφές φίλτρου πλεονεκτεί όσον αφορά την μείωση του κινδύνου για διαβήτη, ενώ η προστασία φαίνεται να είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες.
Όσον αφορά την αιτία που ο καφές μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για διαβήτη, έχουν προταθεί κυρίως δύο θεωρίες: η «υπόθεση της ενεργειακής δαπάνης» (η καφεΐνη ενεργοποιεί τον μεταβολισμό, αυξάνοντας έτσι την ενεργειακή κατανάλωση του οργανισμού) και η «υπόθεση του μεταβολισμού υδατανθράκων» (τα συστατικά του καφέ παίζουν ρόλο - κλειδί στην καλή ισορροπία της γλυκόζης στο σώμα).
Έχει προταθεί και η εναλλακτική θεωρία ότι ο καφές βελτιώνει την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη μέσω διαφόρων βιολογικών μηχανισμών (μείωση φλεγμονών, μετρίαση οξειδωτικού στρες κυττάρων, ορμονικών επιδράσεων κ.α.).
Εξάλλου, μια άλλη φετινή ιταλική επιστημονική μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο καφές φαίνεται να αποτελεί μια γενικότερη ασπίδα προστασίας έναντι της θνησιμότητας από κάθε αιτία.
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον ειδικό στη βιοστατιστική Στέφανο Μαλέρμπα του Φαρμακευτικού Ινστιτούτου Μάριο Νέγκρι του Μιλάνου, που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο ευρωπαϊκό περιοδικό επιδημιολογίας «European Journal of Epidemiology» αξιολόγησε (μετα-ανάλυση) 23 μεγάλες μελέτες, οι οποίες διερεύνησαν σε ποιό βαθμό η συχνότητα κατανάλωσης καφέ μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο θνησιμότητας από οποιαδήποτε αιτία και ειδικότερα από συγκεκριμένες παθήσεις (καρδιαγγειακά νοσήματα, στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό επεισόδιο και καρκίνο).
Η ανάλυση έδειξε πως τα άτομα που πίνουν καφέ, είναι πιθανό να έχουν χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία. Συγκεκριμένα, τρία ή και περισσότερα φλιτζάνια καφέ ημερησίως, μπορούν ενδεχομένως να μειώσουν έως και 12% τον κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία, σε σχέση με ένα ή κανένα φλιτζάνι καφέ.
Η προστατευτική αυτή δράση του καφέ βρέθηκε όχι μόνο στη θνησιμότητα γενικά, αλλά ειδικότερα στον κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα. Όσον αφορά όμως την θνησιμότητα από καρκίνο ή εγκεφαλικό επεισόδιο, η κατανάλωση καφέ δεν βρέθηκε να έχει κάποια θετική επίδραση.
Ο μειωμένος κίνδυνος θνησιμότητας παρατηρήθηκε και στην κατανάλωση «ντεκαφεϊνέ» καφέ, πράγμα που δείχνει ότι η ενδεχόμενη ευεργετική επίδραση είναι πιθανό να οφείλεται στα υπόλοιπα συστατικά του καφέ και όχι στην ίδια την καφεΐνη. Ωστόσο ο ακριβής βιολογικός μηχανισμός δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί και νέες έρευνες στο μέλλον θα ρίξουν περισσότερο φως στο ζήτημα.