«Πόλεμος» χαρακωμάτων για το ελληνικό χρέος και την ανάγκη νέου «κουρέματος» έχει ξεσπάσει μεταξύ Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και Ευρωπαίων, με διαξιφισμούς και δηλώσεις εκατέρωθεν.
Για επικείμενο διαζύγιο κάνει λόγο σε δημοσίευμά της η Wall Street Journal, επισημαίνοντας τη συχνότητα των «καυγάδων» τα τελευταία χρόνια.
«Ευρωζώνη και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αγκαλιάστηκαν σφιχτά για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης, αλλά μπορεί να οδεύουν προς διαζύγιο», γράφει η εφημερίδα, με τις συγκρούσεις των δύο πλευρών να έχουν αυξηθεί τα τελευταία τρία χρόνια και να κορυφώνονται καθώς εκπρόσωποί τους συναντώνται στην Ουάσιγκτον στο τέλος της εβδομάδας για να συζητήσουν τις ανάγκες της Ελλάδας και την ελάφρυνση του βάρους του χρέους της.
Η εφημερίδα παραπέμπει σε δηλώσεις που είχε κάνει ο πρώην Διευθυντής του ΔΝΤ για την Ευρώπη Αντόνιο Μπόρχες τον Ιούνιο, λίγο πριν πεθάνει. «Το διαζύγιο μεταξύ της Ευρώπης και του ΔΝΤ είναι πραγματικό. Το Ταμείο επιστρέφει στο συνήθη τρόπο λειτουργίας του. Είναι ένα ίδρυμα που έχει συνηθίσει να αποφασίζει μόνο του», είχε δηλώσει ο Μπόρχες.
Σύμφωνα με τη WSJ, αξωματούχοι του ΔΝΤ ανέφεραν ότι το Ταμείο δεν θέλει να παρακολουθεί την αξιοπιστία του να διαβρώνεται.
Σε άλλο δημοσίευμά της η εφημερίδα σημειώνει ότι η εμπλοκή του ΔΝΤ στην κρίση της Ευρωζώνης είχε θεωρηθεί ως ορόσημο, καθώς επρόκειτο για την πρώτη φορά που έδινε χρηματοδοτική βοήθεια σε αναπτυγμένες οικονομίες.
«Μειώθηκε η αποτελεσματικότητα του ΔΝΤ»
Ωστόσο, με την εμπλοκή του ΔΝΤ, μειώθηκε η αποτελεσματικότητά του στην αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων χρέους, σύμφωνα με έκθεση του Κέντρου για την Καινοτομία στη Διεθνή Διακυβέρνηση (Center for International Governance Innovation) με έδρα το Οντάριο του Καναδά.
Η έκθεση επικρίνει την απόφαση του ΔΝΤ να χαλαρώσει τους κανόνες διάσωσης που είχε υιοθετήσει το 2002. Το πλαίσιο των κανόνων αυτών είχε ως στόχο να ενθαρρύνει τις χώρες και τους πιστωτές τους να προχωρούν σε αναδιάρθρωση του χρέους και να αποφεύγεται έτσι η πίεση στο Ταμείο να προσφέρει οικονομική βοήθεια, όταν ήταν περιορισμένες οι ελπίδες να καταστεί βιώσιμο το επίπεδο χρέους μίας χώρας.
Σύμφωνα με την έκθεση, το πλαίσιο αυτό άλλαξε στην περίπτωση της Ελλάδας, παρά το ότι το χρέος της ήταν σαφώς μη βιώσιμο . Για την αλλαγή αυτή, η έκθεση επιρρίπτει ευθύνες εν μέρει στην «ανεπαρκή αντίσταση σε περιφερειακές πολιτικές πιέσεις» του ΔΝΤ.
Το αποτέλεσμα ήταν, όπως σημειώνεται, ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που κατείχαν ιδιώτες επενδυτές «ήρθε πολύ αργά και ήταν ...πολύ λίγη για να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα».
Ανοικτή διαφωνία για την ανάγκη νέου «κουρέματος»
Η διχογνωμία ανάμεσα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τους Ευρωπαίους για το ελληνικό χρέονς αναδείχθηκε για μια ακόμη φορά, και κατά την ετήσια Σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας που πραγματοποιείται στην Ουάσιγκτον.
Σε συνέντευξη Τύπου η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, ανέφερε πως δεν έχει κανένα λόγο να αμφισβητήσει ότι «οι Ευρωπαίοι θα είναι έντιμοι και θα τηρήσουν όσα έχουν συμφωνήσει, επαναβεβαιώνοντας τη δέσμευσή τους εάν χρειαστεί», όπως με νόημα επεσήμανε, και στο σημείο αυτό υπενθύμισε ότι μέσα του 2014 αναμένεται να πραγματοποιηθούν διαβουλεύσεις για το θέμα του ελληνικού χρέους.
Την προηγούμενη μέρα, είχε δοθεί η έκθεση Fiscal Monitor του ΔΝΤ, στην οποία καταγράφεται η γνωστή θέση του Ταμείου για την ανάγκη νέου «κουρέματος» με την εμπλοκή του επίσημου τομέα, ώστε το χρέος της Ελλάδας να μειωθεί στο 124% του ΑΕΠ έως το 2020 και να γίνει βιώσιμο.
Από την πλευρά τους, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξέφρασαν τη διαφωνία τους για τη θέση του ΔΝΤ περί νέου «κουρέματος».
Σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα Μπέρτελζμαν, στην Ουάσινγκτον, υπό τον τίτλο «Εuro 5», συμμετείχαν ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ Όλι Ρεν, το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Γιόργκ 'Ασμουσεν, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ, και ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Βέρνερ Χόγιερ.
Ο πέμπτος που θα συμμετείχε στη συζήτηση, θα ήταν ο επικεφαλής του Eurogroup και υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, Γερούν Ντάισελμπλουμ, αλλά τελικά δεν βρίσκεται στις ΗΠΑ, επειδή, όπως ανακοινώθηκε επισήμως, παρέμεινε στη χώρα του λόγω της συζήτησης για την έγκριση του προϋπολογισμού.
Ο Επίτροπος Όλι Ρεν επανέλαβε πως δεν θεωρεί ότι είναι αναγκαίο ένα νέο «κούρεμα». Όπως είπε, ύστερα από «δυο γύρους απομείωσης του χρέους προς τον ιδιωτικό τομέα, δεν είναι λογικό να υπάρξει και νέο "κούρεμα", αλλά αντίθετα, η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στα επιτόκια και τον χρόνο ωρίμανσης», για να προσθέσει ότι η «ουσιαστική διαδικασία» για τις αποφάσεις θα ξεκινήσει μετά τη βεβαίωση πρωτογενούς πλεονάσματος από την Eurostat, τον ερχόμενο Απρίλιο και ότι θα ολοκληρωθεί «κάποια στιγμή μέσα στο επόμενο καλοκαίρι».
Με τη σειρά του και ο Γιοργκ Ασμουσεν παρατήρησε πως για το ΔΝΤ είναι εύκολο να προωθεί τη λύση του «κουρέματος» αφού «μιλάει για τα λεφτά των άλλων», έχοντας διασφαλίσει ότι «θα πάρει στο ακέραιο πίσω» τα χρήματα που δάνεισε στην Ελλάδα.
Για το ίδιο θέμα, τοποθετήθηκε και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, επισημαίνοντας ότι η Ευρωζώνη «έχει ήδη κάνει πολλά» για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, με τη μείωση των επιτοκίων και την επιμήκυνση, με τις συγκεκριμένες επιλογές να λειτουργούν στην ουσία ως ένα «κούρεμα».
Ο κ. Ρέγκλινγκ δεν παρέλειψε να επαναλάβει τη θέση του ότι σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, η Ελλάδα θα χρειαστεί και τρίτο πρόγραμμα στήριξης.
Στην αντίπερα όχθη, ο επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ολιβιέ Μπλανσάρ, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο περαιτέρω ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους για την Ελλάδα.
«Το ΔΝΤ έχει συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους ότι το επίπεδο χρέους θα είναι χαμηλότερο από το 110% του ΑΕΠ το 2022. Θα πρέπει να δούμε πώς θα φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο», ανέφερε σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Der Handelsblatt.
Παράλληλα εξέφρασε την ανησυχία ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα προχωρήσουν πολύ αργά στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, καθώς ενισχύεται η εμπιστοσύνη ότι τα χειρότερα της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης έχουν περάσει.
«Το ακούτε όλο και περισσότερο:'Έχουμε κάνει αρκετές μεταρρυθμίσεις και βλέπουμε τώρα τα αποτελέσματα. Μην έχετε άλλες απαιτήσεις από εμάς'. Αυτό με ανησυχεί», ανέφερε και υπογράμμισε την ανάγκη περαιτέρω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων «εάν θέλουμε να φθάσουμε ένα αποδεκτό επίπεδο απασχόλησης». «Ακόμη και η Γερμανία, η οποία δεν έχει περάσει κρίση ανεργίας, δεν αναπτύσσεται θεαματικά», παρατήρησε ο κ. Μπλανσάρ.
Ο οικονομολόγος του ΔΝΤ επανέλαβε τη θέση του ότι πρέπει να αυξηθούν οι στόχοι για τον πληθωρισμό στο 4% από περίπου 2% σήμερα, σημειώνοντας ότι αυτό θα δημιουργούσε περιθώριο για τη μείωση των επιτοκίων κατά τη διάρκεια των κρίσεων. Γι αυτό, όπως σημείωσε, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα πρέπει να εξετάσει τρόπους για να μειωθεί το κόστος των δανείων στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.