Οι ισχυρές προσωπικότητες δεν «έρχονται» συνήθως σε «ηχηρό» πακέτο. Δεν τις ακούς, δεν τις βλέπεις, γιατί είναι παντού, πίσω από κάθε εξέλιξη και κάτω από κάθε πέτρα.
Μία τέτοια περίπτωση είναι και η Τζάνετ Γιέλεν, κορυφαία Αμερικανίδα οικονομολόγος, καθηγήτρια επί του αντικειμένου και υψηλόβαθμο στέλεχος (αντιπρόεδρος) της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, την οποία όχι τυχαία αποκαλούν «Το Μυαλό» και «Αστέρι των Προβλέψεων», όπως επίσης όχι τυχαία ο Πρόεδρος Ομπάμα επίκειται να της παραδώσει κι επισήμως τα ηνία της FED.
Οπως μεταδίδουν τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ αναμένεται να κάνει την επίσημη ανακοίνωση της υποψηφιότητας σήμερα Τετάρτη στις 15.00 (τοπική ώρα) από τον Λευκό Οίκο, παρουσία του απερχόμενου προέδρου και της υποψηφίας για τη θέση του.
Εαν ο διορισμός εγκριθεί από το Κογκρέσο, η Γιέλεν θα γίνει η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει τα ηνία της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Ο Μπεν Μπερνάνκι αποχωρεί ύστερα από την ολοκλήρωση μιας επιτυχημένης οκταετούς θητείας, στη διάρκεια της οποίας κλήθηκε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που προέκυψαν από την χειρότερη οικονομική κρίση (το 2008) που χτύπησε τις ΗΠΑ μετά το κραχ του '30.
Η υποψηφιότητα της 67χρονης Τζάνετ Γιέλεν αποτελεί τη δεύτερη επιλογή του Μπαράκ Ομπάμα.
Η Τζάνετ Γιέλεν γεννήθηκε στο Μπρούκλιν στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και στην αυγή μιας εποχής που ταυτίστηκε με τη δυναμική οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ. Η Τζάνετ Γιέλεν, ιδιοφυής οικονομολόγος με εξαιρετικά ακαδημαϊκά εύσημα, κατόρθωσε να εξελιχθεί σε ένα κατεξοχήν ανδροκρατούμενο πεδίο, όπως αυτό των χρηματοοικονομικών, όντας μεθοδική, φιλόπονη και φιλόδοξη.
Μετά τη λαμπρή της πορεία στις πανεπιστημιακές αίθουσες εισήλθε στους κύκλους της Ομοσπονδιακής Τράπεζας το 1994, όταν επελέγη από τον τότε πρόεδρο Μπιλ Κλίντον να γίνει μέλος της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της Fed. Το διάστημα 1997-1999 διετέλεσε οικονομική σύμβουλος διαδεχόμενη τον Τζόζεφ Στίγκλιτς.
Προ καιρού, εκντενές δημοσίευμα του Capital.gr (του Κώστα Ράπτη) σκιαγραφούσε το πορτραίτο της ισχυρής κυρίας, αναφέροντας:
Τον Γενάρη του 2014 ο Μπεν Μπερνάνκι θα εγκαταλείψει τη θέση του επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) - και είναι βέβαιο ότι θα λείψει σε πολλούς.
[...] Η επιλογή του επόμενου επικεφαλής της Fed φαινόταν να έχει κριθεί υπέρ της τωρινής αντιπροέδρου της τράπεζας, Τζάνετ Γιέλεν, όταν ο ίδιος ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα άρχισε να καλλιεργεί το κλίμα υπέρ του βασικού συμβούλου του Λάρι Σάμερς (πρώην πρύτανη του Χάρβαρντ και υπουργού Οικονομικών στα τέλη της προεδρίας Κλίντον), με αποτέλεσμα να πυροδοτηθεί μια αναπάντεχα έντονη αντιπαράθεση στα οικονομικά, πολιτικά και δημοσιογραφικά κέντρα εξουσίας της Ουάσινγκτον...
Λιγότερο γνωστή από τον αντίπαλό της στη μάχη της διαδοχής, η Τζάνετ Γιέλεν χαίρει ωστόσο μεγαλύτερου επιστημονικού κύρους.
Σύζυγος νομπελίστα και πεπειραμένη μακροοικονομολόγος η ίδια, υπήρξε από τους πρώτους που έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για την πιθανότητα αποπληθωρισμού, υποστηρίζοντας ότι μια ελεγχόμενη άνοδος του πληθωρισμού μπορεί να οδηγήσει στην αύξηση της απασχόλησης και επ΄ αυτού δεν δίστασε να αντιπαρατεθεί δημόσια το 1996 με τον τότε κεντρικό τραπεζίτη, Άλαν Γκρίνσπαν.
Το 2007 πρόβλεψε ότι η κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος θα οδηγήσει σε ύφεση, την ώρα που άλλα μέλη της διοίκησης της Fed αναζητούσαν σημάδια αισιοδοξίας.
Σε έρευνα σχετικά με τις οικονομικές προβλέψεις των ομοσπονδιακών οικονομικών αξιωματούχων, η Γιέλεν βρέθηκε στην κορυφή της λίστας. Θεωρείται ότι θα εγγυηθεί την πολιτική ανεξαρτησία της Fed και θα ρίξει κατ΄ εξοχήν το βάρος της υπέρ μιας ισορροπίας ανάμεσα στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού και την καταπολέμηση της ανεργίας - σε αντίθεση με άλλους «ιέρακες» στη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας που υποστηρίζουν πιο επιθετική αποπληθωριστική πολιτική.
Σε ακόμη πιο παλιό άρθρο της στην Καθημερνιή, η Κατερίνα Καπερναράκου έγραφε:
Καθ' όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της η διαπρεπής οικονομολόγος συνεργάστηκε με εξέχουσες προσωπικότητες. Οταν εκπονούσε το διδακτορικό της το 1971 στο Γιέιλ, είχε επιβλέποντα καθηγητή τον περίφημο νομπελίστα οικονομολόγο Τζέιμς Τόμπιν, ο οποίος πρότεινε τον φόρο επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών. Δίδαξε στο Χάρβαρντ επί πενταετία, μετά εργάστηκε δύο χρόνια ως οικονομολόγος της Fed, όπου και συνάντησε τον μετέπειτα σύζυγό της, τον νομπελίστα Τζορτζ Ακερλοφ, και κατόπιν βρέθηκε στις αίθουσες στο LSE για δύο χρόνια. Το 1980 αφίχθη στο Μπέρκλεϊ. Παρέμεινε εκεί μέχρι την τοποθέτησή της από τον Μπιλ Κλίντον στην Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της Fed το 1994.
Μία από τις καίριες συγκυρίες, οι οποίες αποκρυστάλλωσαν τόσο τις οικονομικές θέσεις της όσο και τον ρόλο της εντός του ιδρύματος ήταν το 1996. Τον Ιούλιο εκείνης της χρονιάς η Fed υπό την προεδρία του Αλαν Γκρίνσπαν διεξήγαγε μία ασυνήθιστη συζήτηση με το εξής θέμα: να μειωθεί ο πληθωρισμός έως και σε μηδενικά επίπεδα, εξασφαλίζοντας έτσι την επίτευξη του πρωταρχικού στόχου της Κ. Τράπεζας. Η Τζάνετ Γιέλεν, αν και σχετικά «άπειρη» ως στέλεχος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, επιχειρηματολόγησε απευθυνόμενη στον Αλαν Γκρίνσπαν ότι λίγος πληθωρισμός δεν θα ήταν κακό πράγμα. Προς επίρρωση των λεγομένων της ανέλαβε σχετική επιστημονική έρευνα. Το συμπέρασμα ήταν ότι o λίγος πληθωρισμός συντείνει στο να περιοριστεί το βάθος και η συχνότητα των υφέσεων. Με τα δεδομένα αυτά συγκροτήθηκε σταδιακά η άποψη, η οποία κυριάρχησε στη Fed. Οντας, εν τω μεταξύ, και η αντιπρόεδρος της Κ. Τράπεζας από το 2010 και μετά, έχει διαδραματίσει μείζονα ρόλο στο να διαμορφωθεί η θέση για διατήρηση της ανόδου των τιμών στα επίπεδα του 2% σε ετήσια βάση.
[...] Στην Τζάνετ Γιέλεν υπάρχει μία αποχρώσα διαφορά και ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: η εμπειρία, που έχει αποκομίσει από την εικοσαετή θητεία της στη Fed είναι ακαταμάχητη.
Συν τοις άλλοις, αν και η ίδια δεν διατηρεί προσωπική σχέση με τον Μπαράκ Ομπάμα, εκείνος την τοποθέτησε ως δεύτερη τη τάξει στη Fed. «Σε επίπεδο συνέχειας της πολιτικής Μπερνάνκι, η Τζάνετ Γιέλεν είναι αδιαμφισβήτητα το κατάλληλο πρόσωπο», παρατηρεί ο Ντάνι Μπλαντσφλάουερ, πρώην στέλεχος της Τράπεζας της Αγγλίας και καθηγητής στο Ντάρτμουθ Κόλετζ.