Μία από τις πλέον δυναμικές καλλιέργειες για το Νομό Λάρισας, με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα και οικονομικά οφέλη εθνικής εμβέλειας είναι τα μήλα Αγιάς.
Οπως αναφέρει ρεπορτάζ που μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, στον συγκεκριμένο Δήμο παράγονται συνολικά 100.000.000 κιλά μήλα το χρόνο - και αυτό σε μία "μέτρια" χρονιά - και ο αριθμός δέντρων μηλιάς ανέρχεται στις 870.000.
Η "Γιορτή Μήλου", που παραδοσιακά πραγματοποιείται στις αρχές Σεπτεμβρίου στην πόλη, για μία ακόμη φορά φέτος, ανέδειξε τόσο την δυναμική του προϊόντος όσο και τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν για την καλύτερη ανάδειξη και υποστήριξή του.
Όπως χαρακτηριστικά επεσήμανε ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κα Τροφίμων Μάξιμος Χαρακόπουλος, κατά τα εγκαίνια της Γιορτής, "τα μήλα Αγιάς κέρδισαν τη φήμη τους χάρη στην ασύγκριτη ποιότητά τους αλλά και την επιμονή των καλλιεργητών για το καλύτερο". Σημείωσε δε - μεταξύ άλλων - την ανάγκη διατήρησης της υψηλής ποιότητας των μήλων, τη σημασία της αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών με την εισαγωγή πιο δυναμικών ποικιλιών μήλων και την αξία των Οργανώσεων Παραγωγών.
Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο δήμαρχος Αγιάς Αντώνης Γκουντάρας, το 30% της παραγωγής μήλων στην Ελλάδα, καλλιεργείται στην περιοχή Άγιας και αυτοδίκαια αποτελεί τη δυναμικότερη καλλιέργεια του προϊόντος σε όλη την επικράτεια.
Επεσήμανε δε πως, στο πλαίσιο περαιτέρω στήριξης, προώθησης και διαφύλαξης το προϊόντος, ο Δήμος Άγιας, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, φορείς της περιοχής και το ΤΕΙ Λάρισας προωθεί την ένταξη της καλλιέργειας του μήλου σε προϊόν γεωγραφικής ένδειξης. Μέσω αυτή της διαδικασίας, παρατήρησε ο δήμαρχος, θα αναδειχθούν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, ο τρόπος καλλιέργειας, τυποποίησης και διάθεσης του προϊόντος. Σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, σχολίασε, οι συνεργασίες για την ανάδειξη δυναμικών τοπικών προϊόντων είναι το διακύβευμα.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός, ο οποίος επισημαίνει, μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ, ότι το μήλο της Αγιάς είναι "δύναμη ζωής" για την περιοχή και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και ενίσχυση. Όπως παρατηρεί, για την περιοχή του Δήμου Αγιάς, το μήλο είναι σχεδόν μονοκαλλιέργεια και αντιπροσωπεύει σημαντικό μερίδιο στο εισόδημα των δημοτών. Ενώ, υπογραμμίζει και τη σημαντική συμβολή της συγκεκριμένης καλλιεργητικής δραστηριότητας στην εθνική οικονομία λόγω της έντονης εξαγωγικής δραστηριότητας σε ευρωπαϊκές και άλλες αγορές.
"Εμείς", αναφέρει ο Περιφερειάρχης, "δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στον πρωτογενή τομέα και μάλιστα στα ποιοτικά προϊόντα" και συνεχίζει: "Η Θεσσαλία, παράγει ποιοτικά προϊόντα και αναμφίβολα, τα 'μήλα Αγιάς' κατέχουν μία σημαντική θέση. Επειδή στο σύνολό της η Περιφέρεια παράγει μεγάλη ποσότητα ποιοτικών προϊόντων, έχουμε προχωρήσει στην πιστοποίησή τους μέσω του 'Thess Agro'. Ενώ και στο νέο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης, όπου οι Περιφέρειες θα έχουν 'γεωργικό ταμείο', θα έχουμε τη δυνατότητα να προωθήσουμε τα μήλα της Αγιάς, κάνοντας τον σχεδιασμό προώθησής τους σε περιφερειακό επίπεδο, χωρίς να περιμένουμε το κέντρο, από το Υπουργείο, να εγκρίνει ή να απορρίψει τον σχεδιασμό που κάναμε εμείς οι Θεσσαλοί. Επίσης και, μέσω του επενδυτικού νόμου, ενισχύουμε κάθε προσπάθεια που γίνεται στη μεταποίηση του πρωτογενούς τομέα".
Οι ποικιλίες
Η Αγιά καλλιεργεί μήλα περίπου από το 1950. Τα πρώτα μήλα που παρήγαγαν ήταν τα γνωστά φιρίκια. Στη συνέχεια, περίπου το 1950, άρχισαν να καλλιεργούν τα ντελίτσια και τους ρενέδες.
Από το 1980 και μετά μπήκαν οι προωθούμενες ποικιλίες τότε Imperial, Royal, Double Red, Wellspur, Red Chief, Starkimson, οι κίτρινες ποικιλίες Golden, Jona Golden, Smoothy και οι πράσινες ποικιλίες της Granny Smith. Σήμερα πλέον από τις κόκκινες ποικιλίες καλλιεργούνται κατά κόρον οι Starkrimson, Redchief, Superchief και η Jesey Mac, Gala σαν καλοκαιρινή, τα κίτρινα μήλα τα Golden καθώς και η πράσινη ποικιλία Grany Smith.
Η ποικιλία granny smith (πράσινα μήλα) γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη και σήμερα καταλαμβάνει το 40% της ετήσιας παραγωγής.
Τα υπόλοιπα είναι διάφορες κόκκινες ποικιλίες.
Η "Γιορτή Μήλου", που γίνεται κάθε χρόνο στις αρχές του Σεπτέμβρη πέρα από την παρουσίαση του προϊόντος, συνδυάζεται με επταήμερη εμποροπανήγυρη, θρησκευτικές τελετές, πλούσιες μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις και παρουσίαση του βασικού προϊόντος του μήλου.
Αποθήκευση-Διατήρηση
Μετά τη συγκομιδή τους, τα μήλα αποθηκεύονται στα ψυγεία - συσκευαστήρια του Δήμου Αγιάς για 3-6 μήνες, σε ψυκτικούς θαλάμους που διατηρούν τη θερμοκρασία στους 0οC. Υπάρχουν δύο ειδών θάλαμοι συντήρησης, οι ανοικτοί ή απλοί θάλαμοι και οι κλειστοί-αερόψυκτοι ή θάλαμοι ελεγχόμενης ατμόσφαιρας.
Θρεπτική αξία
Το μήλο, έτσι κι αλλιώς είναι γνωστό για τις ευεργετικές του ιδιότητες. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο, το "ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα".
Είναι πλούσιο σε βιταμίνες, διαιτητικές ίνες, μεταλλικά στοιχεία. Περιέχει ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, κάλιο, βιταμίνη A, φολικό οξύ, βιοτίνη, μηλικό οξύ. Βοηθά στην πέψη καθώς και στην καύση του λίπους. Έχοντας πολύ λίγες θερμίδες βοηθά τον οργανισμό να διατηρηθεί υγιής. Είναι καλό να καταναλώνεται μετά από κάποιο γεύμα γιατί έχοντας πολύτιμες θρεπτικές ουσίες βοηθά στο μεταβολισμό του οργανισμού και την γρηγορότερη πέψη.