Οι υπουργοί Οικονομικών των κρατών μελών της ευρωζώνης έδωσαν το πράσινο φως για να εκταμιευθεί η πρώτη δόση, ύψους 1,5 δισεκ. ευρώ, του δανείου που συμφωνήθηκε να λάβει η Κύπρος στο πλαίσιο της προγράμματος στήριξης της οικονομίας της ως τα τέλη του Σεπτεμβρίου, εξαίροντας την πρόοδο που έχει επιτύχει η κυβέρνηση της νήσου για την ανάταξη των δημοσιονομικών της και του τραπεζικού της τομέα.
«Οι αρχές της Κύπρου έκαναν αποφασιστικά βήματα για την σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού τομέα, την τήρηση των δημοσιονομικών στόχων (οι οποίοι τέθηκαν) και την προώθηση της υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», επισήμαναν οι 17 υπουργοί σε κοινή τους ανακοίνωση.
Παράλληλα, κάλεσαν την Λευκωσία να συνεχίσει τις προσπάθειές της, δοθέντος ότι η βραχυπρόθεσμη «οικονομική προοπτική παραμένει δύσκολη και υπόκειται σε αξιοσημείωτη αβεβαιότητα».
Ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η κυβέρνηση της Κύπρου έχει δεσμευτεί να προχωρήσει, επισημαίνοντας πως «ξέρουμε ποια είναι τα προβλήματα, ξέρουμε ποιες θα πρέπει να είναι οι λύσεις και κάνουμε την δουλειά που πρέπει».
Η άτυπη σύνοδος του Γιούρογκρουπ έγινε εν μέσω ενδείξεων περί ανάκαμψης της οικονομίας της ευρωζώνης, αλλά το κλίμα ήταν κάθε άλλο παρά εορταστικό, εν μέσω των εντάσεων σχετικά με την προώθηση της τραπεζικής ένωσης και της αβεβαιότητας για το μέλλον των κρατών που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα.
«Φυσικά δεν είναι αυτή η στιγμή για να αρχίσουμε να διαλαλούμε πως η κρίση τέλειωσε. Αυτό θα ήταν σαφώς πρόωρο», είπε ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Όλι Ρεν μετά τη συνάντησή του με τους υπουργούς Οικονομικών της 17μελούς Ευρωομάδας στο Βίλνιους. «Πολύ απλά, δεν έχουμε την πολυτέλεια να αρχίσουμε να δίνουμε συγχαρητήρια στους εαυτούς μας», πρόσθεσε.
Οι άτυπες συνομιλίες του Γιούρογκρουπ έγιναν εν μέσω των νέων εικασιών πως η Σλοβενία ενδέχεται να γίνει η έκτη χώρα της ευρωζώνης που θα χρειαστεί διεθνή στήριξη.
Ο Σλοβένος υπουργός Οικονομικών Ούρος Τσούφερ επέμεινε πάντως ότι η Λιουμπλιάνα βρίσκεται «σε πολύ καλή θέση» αναφερόμενος στις προσπάθειες της κυβέρνησής του να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του τραπεζικού τομέα της χώρας, ενώ και άλλοι υπουργοί υποβάθμισαν τις πληροφορίες περί του ότι η χώρα θα χρειαστεί σύντομα δανεισμό από την διεθνή τρόικα των πιστωτών (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ).
Πάντως ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών και πρόεδρος του Γιούρογκρουπ Γερούν Ντάισελμπλουμ εκτίμησε ότι θα ήταν καλό «να ενταθεί ακόμη περισσότερο ο ρυθμός, ώστε η Σλοβενία να φθάσει σε στέρεο έδαφος».
Αποφάσεις για τις άλλες χώρες που βρίσκονται σε προγράμματα χρηματοοικονομικής στήριξης —την Ισπανία, την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία— δεν ανακοινώθηκαν, αν και οι τρεις τελευταίες εκτιμάται από ευρωπαίους αξιωματούχους ότι θα χρειαστούν επιπλέον στήριξη με κάποιο τρόπο. Αυτή η εξέλιξη ήταν αναμενόμενη για τους περισσότερους αναλυτές, που δεν περιμένουν να ληφθεί καμιά απόφαση πριν από την διεξαγωγή των ομοσπονδιακών εκλογών στη Γερμανία την 22α Σεπτεμβρίου.
Οι εξελίξεις στη Γαλλία και στην Ιταλία επίσης προβληματίζουν τους υπουργούς, καθώς το Παρίσι ανακοίνωσε ότι δεν θα επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους που είχε ανακοινώσει η κυβέρνηση του Φρανσουά Ολάντ φέτος ενώ στη Ρώμη προβάλλει ξανά το φάσμα της πολιτικής αστάθειας λόγω των συνεχιζόμενων νομικών προβλημάτων του Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Όμως το μεγαλύτερο πρόβλημα παρέμεινε η προώθηση της τραπεζικής ένωσης, που θεωρείται κλειδί για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών στην ευρωζώνη. Ο πρώτος πυλώνας της, ένας ενιαίος μηχανισμός εποπτείας υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία εντός του 2014, έπειτα από ένα νέο γύρο ελέγχων αντοχής των ευρωπαϊκών πιστωτικών ιδρυμάτων. Ωστόσο ο δεύτερος πυλώνας της συμφωνίας, η δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού εκκαθάρισης τραπεζών, είναι αυτός που προκαλεί τις μεγαλύτερες εντάσεις. Αξιωματούχοι της ΕΕ προωθούν την δημιουργία του, που θεωρούν κλειδί ώστε να μην υπάρξουν άλλες «διασώσεις» τραπεζών με χρήματα των φορολογουμένων—αλλά ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες, και ιδίως η Γερμανία, προσκόπτουν την εξέλιξη αυτή.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει πει επανειλημμένα ότι δεν θεωρεί πως υφίσταται η νομική βάση για κάτι περισσότερο από την δημιουργία ενός δικτύου βασισμένου σε εθνικές εποπτικές αρχές και επανέλαβε αυτή τη θέση στο Βίλνιους. Η ΕΚΤ διαφωνεί: ο Γεργκ Άσμουσεν, μέλος του εκτελεστικού της συμβουλίου, είπε ότι οι συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχουν μια «στέρεη και ισχυρή νομική βάση» για την δημιουργία ενός μηχανισμού εκκαθάρισης τραπεζών. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί παραδέχθηκε ότι ο Σόιμπλε και ο ίδιος συνεχίζουν να «μην έχουν ακριβώς την ίδια άποψη» όσον αφορά το θέμα αυτό. «Εμείς (σ.σ. η Γαλλία) θέλουμε μια φιλόδοξη σύλληψη της τραπεζικής ένωσης. Δεν είναι δυνατόν να κάνουμε εκπτώσεις σε αυτό», πρόσθεσε.
Ο Ντάισελμπλουμ είπε ότι επιδιώκει το Γιούρογκρουπ να καταλήξει σε μια κοινή θέση στο ζήτημα αυτό πριν από το τέλος του έτους.
«Θα είναι ένας δύσκολος δρόμος, ένας μακρύς δρόμος», σχολίασε ο υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου, Λικ Φρίντεν. «Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η τραπεζική ένωση δεν θα περιοριστεί σε μια απλή επίβλεψη. Αυτό δεν θα ήταν παραγωγικό», επισήμανε.
«Η εκκαθάριση γενικά πρέπει να γίνεται από τις εθνικές αρχές, όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», επέμεινε ο Σόιμπλε, σε δηλώσεις πριν από το Γιούρογκρουπ που δημοσίευσε η Börsen Zeitung. Στις περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητο, «θα πρέπει να είναι σε θέση να λαμβάνει δεσμευτικές αποφάσεις μια κεντρική αρχή εκκαθάρισης ώστε να επιλύονται οι συγκρούσεις ανάμεσα στις εθνικές αρχές», πρόσθεσε.
Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί και στο σημερινό ευρύτερο άτυπο Εκοφίν, τη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών των 28 κρατών μελών της ΕΕ, αλλά χωρίς να αναμένεται καμιά ουσιαστική πρόοδος.