Πέντε χρόνια μετά την πτώχευση της Lehman, η οποία συμπαρέσυρε το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ούτε ένα υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος της Wall Street δεν έχει διωχθεί ή καταδικαστεί για την ευθύνη και το ρόλο που διαδραμάτισε σε μία πλανητικού βεληνεκούς κρίση, της οποίας οι επιπτώσεις επεκτείνονται και βιώνονται μέχρι σήμερα.
Και δεν είναι ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπάθησε να διώξει τους υπεύθυνους, αλλά απέτυχε. Τουναντίον, δεν έγινε καμία απολύτως σοβαρή προσπάθεια! Πράγμα που σημαίνει ότι οι υπεύθυνοι κυκλοφορούν ελεύθεροι. Τη «νύφη», όπως συμβαίνει συνήθως, την πλήρωσαν ορισμένοι μικρο-χρηματιστές και άλλα δευτερεύοντα στελέχη, τα οποία διαδραμάτισαν ήσσονος σημασίας ρόλο στην κρίση.
Όπως γράφει και ο αρθρογράφος της Washington Post και οικονομικός αναλυτής του Wonkblog, Neil Irwin: «σοκάρει το γεγονός ότι – για τα δεδομένα και τον όγκο μιας κρίσης που έσπρωξε την παγκόσμια οικονομία στον γκρεμό, που είχε ως συνέπεια εκατομμύρια άνθρωποι να χάσουν τα σπίτια τους και έφερε τη μαζική εξαθλίωση σε κάθε γωνιά της γης – κανείς ακόμα δεν έχει προσαχθεί ενώπιον της δικαιοσύνης και καταδικαστεί. Κανένα από τα διευθυντικά στελέχη των μεγάλων φιρμών που φέρουν άμεσα την ευθύνη της παρούσας κατάστασης δεν βρίσκεται πίσω από τα σίδερα της φυλακής... Τόσο καλοί είναι οι δικηγόροι της Wall Street».
Και πράγματι, πέραν των «μεγάλων κεφαλών» που εξακολουθούν να διαφεύγουν της δικαιοσύνης, μείζονα γεγονότα με παγκόσμιο αντίκτυπο, όπως η πτώχευση της Lehman, είχε ως αποτέλεσμα τον πλουτισμό μιας ολόκληρης στρατιάς «εντεταλμένων», προερχόμενων κυρίως από τις τάξεις των δικηγόρων, συμβούλων και λογιστών των εταιρικών κολοσσών.
Η εν λόγω πτώχευση αποδείχθηκε μία αληθινή φλέβα χρυσού 3 δισ. δολαρίων για όλους εκείνους που ανέλαβαν τη διαχείριση των πτωχευτικών διαδικασιών: μόνο τα νομικά έξοδα της Lehman στη Νέα Υόρκη αγγίζουν τα $2 δισ.. Η θυγατρική στο Λονδίνο έχει ήδη καταβάλει $1 δισ. και ο λογαριασμός συνεχίζει να μεγαλώνει. Καθώς γράφει η Tracy Alloway σε σχετικό δημοσίευμά της στους Financial Times:
Όταν κατέρρευσε η Lehman Brothers πριν από πέντε χρόνια, πυροδότησε την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση αλλά και μία φλέβα χρυσού 3 δισ. δολ. για δικηγόρους και λογιστές. Οι τελευταίες εκτιμήσεις των διοικητικών αμοιβών που καταβάλλονται από τη Lehman στις ΗΠΑ και τη Βρετανία δείχνει πόσο μεγάλο έργο είναι να μαζευτούν τα κομμάτια την επομένη της κατάρρευσης της τέταρτης μεγαλύτερης επενδυτικής τράπεζας της Wall Street.
Στη Νέα Υόρκη, η Lehman Brothers Holdings έχει πληρώσει περισσότερα από 2 δισ. δολ. σε νομικά έξοδα και άλλες δαπάνες όπου συμπεριλαμβάνονται οι αμοιβές των συμβούλων Weil, Gotshal & Manges και των ειδικών επί θεμάτων αναδιάρθρωσης Alvarez & Marsal, σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα.
Μέχρι τις 15 Μαρτίου, ο ευρωπαϊκός βραχίονας της Lehman με έδρα στο Λονδίνο, γνωστός και ως Lehman Brothers International Europe είχε καταβάλει 650 εκατ. στερλίνες (1 δισ. δολ.) σε αμοιβές ή περίπου 2,3% των κεφαλαίων που σκοπεύει να επιστρέψει στους πιστωτές, σύμφωνα με τον επικεφαλής διαχειριστή PwC.
Αν και ειδικοί σε θέματα πτωχεύσεων αναφέρουν ότι οι αμοιβές είναι εντός των φυσιολογικών ορίων για ένα τόσο μεγάλο οργανισμό, το ποσό εξακολουθεί να αυξάνεται. Στη Βρετανία, οι αμοιβές για περιπτώσεις μεγάλων οργανισμών είναι της τάξεως του 4% - 9% της πληρωμής προς τους πιστωτές.
Όταν η εταιρεία holding της Lehman κατέθεσε αίτηση για υπαγωγή στο Άρθρο 11, τις πρώτες ώρες της 15ης Σεπτεμβρίου του 2008, πυροδότησε ένα κύμα πτωχευτικών διαδικασιών στις θυγατρικές της και πολύπλοκες διασυνοριακές αντιδικίες.
«Η Lehman ήταν παγκόσμια και εξαιρετικά μεγάλη», δήλωσε ο Harvey Miller, επικεφαλής σύμβουλος επί θεμάτων πτώχευσης της Lehman και συνέταιρος στην Weil, Gotshal & Manges και συμπλήρωσε: «Μέσα σε λίγες ημέρες ξεκίνησαν περίπου 80 πτωχευτικές διαδικασίες εναντίον της Lehman».
Το ποσό των 3 δισ. δολ. είναι μικρότερο από τα κέρδη που είχε η Lehman προ της κρίσης. Το 2005 ανακοίνωσε κέρδη 2,36 δισ. δολ., κι αυτό πριν το ράλι στα subprime «φουσκώσει» ακόμα περισσότερο τα κέρδη.
Οι πιστωτές της Lehman εκτιμάται ότι θα λάβουν υψηλότερες πληρωμές από ότι προβλέπουν οι δικηγόροι της. Οι συνολικές επιστροφές της LBHI μπορεί να αγγίξουν τα 26 σεντ στο δολάριο. Οι μη εξασφαλισμένοι πιστωτές πιθανότατα θα πάρουν όλα τα χρήματά τους πίσω, ίσως και με τόκο.
Ο κ. Miller επέκρινε την απόφαση των ρυθμιστικών αρχών να αφήσουν τη Lehman να καταρρεύσει. «Η Lehman ήταν σεισμικό γεγονός που πυροδότησε μία παγκόσμια πυρκαγιά δήλωσε και συμπλήρωσε: «Οι ενέργειες κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακού 12 – 15 Σεπτεμβρίου ήταν το αποτέλεσμα σοβαρών λαθών».
Πηγές: Washington Post, Financial Times