Έρευνες για τις φορολογικές συμφωνίες κρατών μελών της Ε.Ε., όπως η Ολλανδία, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο με ομίλους όπως οι Starbucks και Apple, με σκοπό τη μείωση των φόρων, ξεκίνησαν οι Βρυξέλλες, σύμφωνα με δημοσίευμα των Alex Barker, Jamie Smyth και Matt Steinglass στους Financial Times.
Σύμφωνα με το άρθρο:
Προκαταρκτική έρευνα εναντίον της Ιρλανδίας, του Λουξεμβούργου και της Ολλανδίας ξεκίνησαν οι Βρυξέλλες για τις φορολογικές συμφωνίες των κυβερνήσεών τους με πολυεθνικές, ανοίγοντας ενδεχομένως το δρόμο και για επίσημη έρευνα στα παράνομα κίνητρα επενδύσεων.
Το ανώτατο αντιμονοπωλιακό όργανο της Ευρώπης ζήτησε από τις κυβερνήσεις των εν λόγω χωρών να εξηγήσουν το σύστημα φορολογικών αποφάσεων και να δώσουν περισσότερες πληροφορίες για τις εγγυήσεις που δόθηκαν σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις – όπως η Apple και τα Starbucks – σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις εξελίξεις.
Με την κίνηση αυτή ενδέχεται να δημιουργηθεί ένα νέο μέτωπο στη διεθνή μάχη κατά της φοροδιαφυγής με την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ περί κρατικής στήριξης, το μοναδικό καθεστώς που απαγορεύει τις σοβαρές στρεβλώσεις που δημιουργούνται στον ανταγωνισμό μέσω φορολογικών κινήτρων σε ευνοούμενους ιδιωτικούς ομίλους.
Το αίτημα αυτό, που διατυπώθηκε τουλάχιστον σε τρεις χώρες της ΕΕ, αντιπροσωπεύει το αρχικό βήμα της ανεπίσημης έρευνας και δεν συνεπάγεται ότι η Κομισιόν έχει διευκρινίσει ότι υπάρχουν παραβάσεις. Ακόμη και αυτή η προκαταρκτική διαδικασία, όμως, έχει ανησυχήσει τους αξιωματούχους των χωρών που βρίσκονται στο στόχαστρο.
Εάν η Κομισιόν βρει «προβληματικά» σημεία τότε θα αρχίσει επίσημη έρευνα και θα ξεκινήσει τη διαδικασία που ίσως τελικά αναγκάσει τα κράτη να ανακτήσουν όλα τα χαμένα έσοδα από οποιοδήποτε παράνομο φορολογικό κίνητρο. «Προς το παρόν, απλώς συλλέγουμε πληροφορίες για τις φορολογικές αποφάσεις» δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν.
Χάγη, Δουβλίνο και Λουξεμβούργο αναγκάζονται να απαντήσουν στις κατηγορίες ότι λειτουργούν ως φορολογικοί παράδεισοι, δίνοντας στις επιχειρήσεις τη βάση για να μειώσουν τις διεθνείς φορολογικές τους δαπάνες. Οι φορολογικές συμφωνίες που βρίσκονται στο μικροσκόπιο δίνουν εγγυήσεις στις επιχειρήσεις – ορισμένες φορές μάλιστα πριν ληφθεί η απόφαση για μεταφορά της έδρας στην εν λόγω χώρα – για το πώς θα γίνεται ο χειρισμός των φορολογικών τους θεμάτων.
Η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου αρνήθηκε να σχολιάσει. Το υπουργείο Οικονομικών της Ιρλανδίας δήλωσε ότι δεν γνωρίζει για κάποια επίσημη έρευνα από την ΕΕ περί κρατικής βοήθειας, αλλά δήλωσε ότι «από καιρού εις καιρόν» λαμβάνει αιτήματα από την Κομισιόν για σειρά ζητημάτων εκ των οποίων και φορολογικά.
Επιτροπή της Γερουσίας των ΗΠΑ προσφάτως ξεχώρισε την Ιρλανδία ως αγωγό για τα κέρδη της Apple ώστε να μπορέσει να παρακάμψει μεγάλες φορολογικές πληρωμές ανά τον κόσμο. Η έκθεση αναφέρει ότι το Δουβλίνο επέτρεψε στην Apple να εφαρμόσει φορολογικό συντελεστή 2% ή ακόμη και μικρότερο, πολύ λιγότερο δηλαδή από το 12,5% που είναι ο κανονικός φορολογικός συντελεστής της χώρας. Η Ιρλανδία απορρίπτει σθεναρά τις κατηγορίες για «ειδικές συμφωνίες».
Τα Starbucks εν τω μεταξύ δέχθηκαν έντονες πιέσεις τον προηγούμενο χρόνο στην Βρετανία αναφορικά με κατηγορίες περί μείωσης των φορολογικών δαπανών της εταιρείας, μεταφέροντας τα πνευματικά της δικαιώματα στη θυγατρική της Ολλανδίας, η οποία στη συνέχεια επέβαλε υψηλές χρεώσεις για την χρήση αυτών των δικαιωμάτων στις θυγατρικές του ομίλου. Με τον τρόπο αυτό, η μονάδα στη Βρετανία κατάφερνε να δείχνει ελάχιστα εάν όχι μηδενικά φορολογήσιμα έσοδα.
Στις κοινοβουλευτικές ακροαματικές διαδικασίες τα Starbucks υποστήριξαν ότι δεν μπορούσαν να αποκαλύψουν εάν υπήρχε ή όχι φορολογική συμφωνία με την Ολλανδία, καθώς υπήρχε ζήτημα απορρήτου. Η ολλανδική κυβέρνηση υποστηρίζει πως τα πράγματα δεν είναι έτσι και πως, ενώ η φορολογική της αρχή δεσμεύεται από την αρχή του απορρήτου, η Starbucks μπορεί να δημοσιεύσει ότι επιθυμεί.
Πολλές φορολογικές αρχές κάνουν εκ των προτέρων συμφωνίες με επιχειρήσεις για το πώς θα γίνεται ο χειρισμός των εσόδων, αλλά το Λουξεμβούργο δέχθηκε κριτική επειδή προχώρησε ένα βήμα παραπέρα. Ο επιχειρήσεις πληρώνουν συχνά πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές παρά τον σχετικά υψηλό φορολογικό συντελεστή για τα επιχειρηματικά κέρδη που τίθεται στο 29%.
Τα ερωτήματα της ΕΕ τίθενται σε μία πολιτικά ευαίσθητη περίοδο για τη Χάγη. Η οικονομική επιτροπή του ολλανδικού κοινοβουλίου προχωρά την Τετάρτη σε ακροαματική διαδικασία για τις αποκαλούμενες «εταιρίες θυρίδας», που χρησιμοποιούν οι πολυεθνικές για να εδραιώσουν στην Ολλανδία χρηματοοικονομικά πλεονεκτήματα όπως οι φορολογικές συμφωνίες.
Σε μία προσπάθεια να εξευμενίσει τους επικριτές της, η ολλανδική κυβέρνηση αποκάλυψε αυτό το μήνα σχέδιο καταστολής της φοροδιαφυγής που περιλαμβάνει τη δέσμευση για κοινοποίηση των εν λόγω φορολογικών συμφωνιών σε αντίστοιχες αρχές άλλων χωρών, ειδικότερα στις περιπτώσεις όπου οι επιχειρήσεις δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για φορολογικές ελαφρύνσεις βάσει των διμερών συμφωνιών.