Αυστηρά κριτήρια κοινωνικής δικαιοσύνης με δίχτυ προστασίας για τους μη έχοντες περιλαμβάνονται στο σχέδιο της κυβέρνησης για το «ξεπάγωμα» της άρσης των πλειστηριασμών.
Καθοριστικά στοιχεία είναι το ανεξόφλητο ποσό του δανείου, η πενταετής προστασία του ακινήτου και η αντικειμενική αξία του. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Καθημερινή» η κυβερνητική πρόταση, την οποία επεξεργάζονται από κοινού τα υπουργεία Ανάπτυξης και Οικονομίας, θα στηρίζεται κατ' αρχήν στα οικονομικά κριτήρια τα οποία θα λαμβάνονται υπόψη για την ένταξη ή μη ενός ακινήτου σε καθεστώς πλειστηριασμού.
Τα κριτήρια είναι τρία και θα ισχύσουν είτε στο σύνολό τους είτε μεμονωμένα. Η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει στη θέσπιση της 5ετούς προστασίας της κύριας κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα αποφευχθεί η μαζική προσφορά ακινήτων και θα υπάρξει σταδιακή εκτόνωση, αφού κάθε χρόνο θα «ξεπαγώνουν» ακίνητα των ετών που έπονται του 2008 (δηλ. το 2015 θα βγουν σε πλειστηριασμό τα ακίνητα του 2010 κ.λπ.).
Η ηγεσία του ΥΠΑΝ εκτιμά ότι ο συνολικός αριθμός των ακινήτων που βρίσκονται σε καθεστώς αναμονής πλειστηριασμού δεν ξεπερνούν τα 15.000 τον χρόνο και αν ισχύσει η σταδιακή απελευθέρωση εκείνων που συμπληρώνουν την πενταετία, δεν θα βγαίνουν «στο σφυρί» περισσότερα από 6.0007.000 ακίνητα τον χρόνο.
Οπως σημειώνουν κυβερνητικοί παράγοντες, δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν με τον ίδιον τρόπο δύο οφειλέτες που έχουν λάβει ισόποσο δάνειο, π.χ. 100.000 ευρώ, και ο ένας έχει καταβάλει μόλις δύο δόσεις και ο άλλος έχει εξοφλήσει πάνω από το 50% της συνολικής οφειλής του.
Ως τώρα, μοναδική προϋπόθεση για την προστασία της κύριας κατοικίας είναι η αντικειμενική αξία του ακινήτου να μην υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο πρώτης κατοικίας (200.000 ευρώ) προσαυξημένο κατά 50% δηλ. για έναν άγαμο είναι 300.000 ευρώ, για έγγαμο ζευγάρι ανεβαίνει στις 375.000 ευρώ και για κάθε παιδί ανεβαίνει 25.000 ευρώ, με απώτατο όριο τις 450.000 ευρώ για τετραμελή οικογένεια. Η κυβέρνηση προσανατολίζεται στη μείωση των παραπάνω ορίων, πιθανότατα κατά 10% τον χρόνο.