Ολοι νιώθουμε κάπως διαφορετικά τις νύχτες που έχει πανσέληνο, ωστόσο δεν μπορούμε να εξηγήσουμε αυτή μας τη διάθεση. Την απάντηση έρχονται να δώσουν οι ειδικοί, αποδεικνύοντας ότι η πανσέληνος ευθύνεται για τα προβλήματα ύπνου αλλά και τις συναισθηματικές διαταραχές μας.
Συγκεκριμένα, μία έρευνα από την Ελβετία, κατάφερε να αποδείξει ότι τη νύχτα που το φεγγάρι είναι γεμάτο κάνουμε το χειρότερο ύπνο όλου του μήνα: Ο χρονοβιολόγος Κριστιαν Καχοτσεν από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία και η ομάδα του, υποστηρίζουν ότι κατά την πανσέληνο, το άτομο κοιμάται τουλάχιστον 20 λεπτά λιγότερα και η ποιότητα ύπνου είναι λιγότερο καλή, ενώ ο σεληνιακός κύκλος φαίνεται να επηρεάζει τον ανθρώπινο ύπνο, ακόμη και όταν το άτομο δεν έχει δει το φεγγάρι και δεν γνωρίζει την φάση στην οποία βρίσκεται.
Οι ερευνητές μελέτησαν 33 εθελοντές στο εργαστήριο ενώ κοιμόντουσαν παρατηρώντας τα πρότυπα του εγκεφάλου τους, τις κινήσεις των ματιών και τις εκκρίσεις των ορμονών. Η ανάλυση αυτή έδειξε ότι κατά την πανσέληνο, οι εθελοντές κοιμόντουσαν λιγότερο και η δραστηριότητα του εγκεφάλου τους που σχετίζονται με βαθύ ύπνο μειωνόταν κατά 30%. Επίσης χρειάζονταν περίπου 5 λεπτά παραπάνω για να αποκοιμηθούν και έδειξαν μειωμένα επίπεδα μελατονίνης, μιας ορμόνης που είναι γνωστή για τη ρύθμιση του ύπνου. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ανέφεραν επίσης την αίσθηση ότι ο ύπνος τους ήταν χειρότερος όταν το φεγγάρι ήταν γεμάτο.
Ουσιαστικά, φαίνεται πώς στους ανθρώπους λειτουργεί ένα «σεληνιακό ρολόι» ακριβώς όπως το κιρκαδικό, βοηθώντας τους να συγχρονίσουν φυσικές λειτουργίες και αλλαγές συμπεριφοράς τους σε ένα 24ωρο κύκλο ημέρας-νύχτας.
Στοιχεία ενός σεληνιακού ρολογιού έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα σε έντομα και ερπετά, ωστόσο είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια μελέτη σε ανθρώπους
Οπως εξηγεί ο Καχοτσεν, ο σεληνιακός κύκλος στους ανθρώπους είναι πιθανόν ένα κατάλοιπο από ένα παρελθόν στο οποίο η σελήνη συγχρόνιζε τις συμπεριφορές των προγόνων μας για την αναπαραγωγή ή για την προστασία της φυλής.
Ωστόσο εκτός από τον ύπνο η Σελήνη επηρεάζει και την συμπεριφορά και τα συναισθήματά μας, όχι όμως με τον τρόπο που νομίζουμε.
Οπως αναφέρει ο Ο Δρ. Ιωάννης Γ. Μάλλιαρης, BSc., PhD., κλινικός ψυχολόγος, διδάκτωρ του πανεπιστημίου του Λονδίνου και Πρόεδρος της Ελληνικής Διπολικής Οργάνωσης (ΕΔΟ), διαχωρίζει την κατάσταση της «τρέλας» από τις φάσεις της Σελήνης και εξηγεί σε ποιό βαθμό μας επηρεάζει εν τέλει συναισθηματικά.
Συγκεκριμένα, ο Δρ. Μάλλιαρης διευκρινίζει ότι οι περισσότερες έρευνες τα τελευταία 50 χρόνια δεν δείχνουν αυξημένα ποσοστά τρέλας κατά τη διάρκεια των φάσεων της πανσελήνου, ωστόσο είναι πιθανό αυτή να επηρεάζει τους διπολικούς ασθενείς (μανιοκατάθλιπτικούς), οι οποίοι αποτελούν μόλις το 1% του πληθυσμού.
Ωστόσο σε μεγάλο βαθμό επηρεάζει την ψυχική μας κατάσταση ο ύπνος: Οπως εξηγεί ο Δρ. Μαλλιάρης, το φως επηρεάζει τον ύπνο και ο ύπνος τη διάθεση η οποία μπορεί να οδηγήσει σε φαινόμενα «μετάλλαξης» (αλλαγής από νορμάλ συμπεριφορά σε μανία), «έρωτα»(αύξηση λίμπιντο) και «τρέλας» (άρση αναστολών). Παρόλο που οι περισσότερες ψυχιατρικές μελέτες δεν δείχνουν την όποια συσχέτιση με τη πανσέληνο και την τρέλα, οι αλλαγές στο φως, τον ύπνο και τη διάθεσή μας συνεχίζουν να υπάρχουν αλλά σε μικρότερο βαθμό απ'ότι πιστεύαμε, ενώ τα σύγχρονα συστήματα φωτισμού έχουν αλλάξει σε μεγάλο βαθμό τη σχέση που κάποτε είχαμε με το φεγγάρι και τη πανσέληνο.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη σχετική δημοσίευση του δρ. Μαλλιάρη πατήστε εδώ