Την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της αίσθησης ασφάλειας της αμερικανικής κεφαλαιακής αγοράς προς την ευρωζώνη καταγράφει άρθρο των Christopher Thompson (Λονδίνο) και Dan McCrum (Νέα Υόρκη) στους Financial Times, επισημαίνοντας τους λόγους για τους οποίους το αμερικανικό χρήμα αρχίζει και πάλι να ρέει, υπό μορφή δανεισμού, στις ευρωτράπεζες.
Συγκεκριμένα, το άρθρο αναφέρει:
Η αυξανόμενη εμπιστοσύνη στην ευρωπαϊκή ανάκαμψη έχει πείσει τα μεγάλα κεφάλαια της αγοράς χρήματος των ΗΠΑ (money market funds - MMFs) ότι είναι ασφαλές να αρχίσουν και πάλι να δανείζουν στις τράπεζες της ευρωζώνης, αλλά όχι σε όλες.
"Η όλη αγωνία για το αν θα συνεχίσει να υπάρχει το ευρώ έχει σε μεγάλο βαθμό εκτονωθεί και οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν κάνει μεγάλη πρόοδο όσον αφορά τα πιστωτικά τους ζητήματα", σχολιάζει η Deborah Cunningham, διευθύνουσα σύμβουλος διεθνών αγορών χρήματος της Federated Investors. "Η σχετική τους αξία συγκριτικά με τράπεζες αλλού το αξίζει".
Όμως ορισμένες τράπεζες είναι πιο αξιόχρεες από άλλες. "Δεν είμαστε ούτε καν κοντά στον δανεισμό προς περιφερειακές τράπεζες... Δανείζουμε μόνο στις τράπεζες 'επιπέδου' κεντρικής τράπεζας σε κάθε χώρα", τονίζει η D. Cunningham.
Το καλοκαίρι του 2011, καθώς η ευρωκρίση άρχιζε να δυναμώνει και η προοπτική τραπεζικών καταρρεύσεων στην Ελλάδα βάραινε πολύ τις επενδυτικές σκέψεις, τα αμερικανικά money market funds μείωσαν κάθετα τα ανοίγματά τους στις τράπεζες της ευρωζώνης.
Τα κεφάλαια, που ιστορικά είναι κρίσιμοι δότες βραχυπρόθεσμου δανεισμού προς τις ευρωπαϊκές τράπεζες, αρχίζουν τώρα και πάλι να συγκεντρώνονται. Ο δανεισμός προς τις τράπεζες της ευρωζώνης έχει αυξηθεί 9% από τις αρχές του έτους, ενώ ο δανεισμός προς τις αμερικανικές τράπεζες έχει μειωθεί 13%, σύμφωνα με την JP Morgan.
Οι τράπεζες της Αυστραλίας, του Καναδά και της Ιαπωνίας ίσως θεωρούνται ασφαλέστερες, αλλά σε έναν κόσμο που διψάει για απόδοση, τα funds αρχίζουν παράλληλα να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στο δυνητικό έσοδο από την Ευρώπη.
"Υπάρχει πλεονέκτημα αποτίμησης για τις αγορές χρήματος στην ευρωζώνη, παρότι οι τράπεζες δεν θεωρούνται οι ασφαλέστερες", σχολιάζει Λονδρέζος τραπεζίτης.
Στο πρώτο εξάμηνο του έτους, τα 10 μεγαλύτερα money market funds των ΗΠΑ τοποθέτησαν περίπου το 15% των ενεργητικών τους ύψους 652 δισ. δολ. σε βραχυπρόθεσμες καταθέσεις και σε ομολογιακά χρεόγραφα στις τράπεζες της ευρωζώνης, σύμφωνα με τη Fitch.
Το ποσοστό είναι σχεδόν διπλάσιο από το ναδίρ του Ιουνίου 2012, όταν οι φόβοι για διάλυση της ευρωζώνης είχαν κορυφωθεί. Είναι όμως περίπου το μισό από τα επίπεδα που επικρατούσαν την περίοδο 2006-11, όταν τα MMFs των ΗΠΑ κατά κανόνα τοποθετούσαν το 30% των ενεργητικών τους στις τράπεζες της ευρωζώνης.
"Οι πιέσεις που προωθούν αυτούς τους νέους συντελεστές προέρχονται και από τις δύο πλευρές", σχολιάζει ο Robert Grossman της Fitch. "Οι τράπεζες έχουν μειωμένες ανάγκες δανεισμού εξαιτίας των ρυθμίσεων και από την πλευρά ενός MMF, βλέπουν μια βελτιωμένη εικόνα, αλλά παραμένουν επιφυλακτικοί για εναπομένοντες κινδύνους".
Η απόσυρση των money market funds από την ευρωζώνη το 2011 αντικατόπτρισε την εμπειρία τους από τη χρηματοπιστωτική κρίση των ΗΠΑ, όταν το πάγωμα στις αγορές βραχυπρόθεσμης πίστωσης, υποχρέωσε ορισμένα κεφάλαια να σπάσουν το δολάριο ή να πληρώσουν λιγότερα από τη σταθερή τιμή του 1 δολ.
Στην Ευρώπη, ενώ οι τράπεζες της περιφέρειας είδαν τον δανεισμό από MMFs να στεγνώνει εντελώς, οι γαλλικές υπέστησαν επίσης πλήγματα λόγω των φόβων για τις υποχρεώσεις τους προς τις ελληνικές θυγατρικές.
Για πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες ισχύει ότι κάηκαν στον χυλό.
"Οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές επέβαλαν στις τράπεζες να είναι επιφυλακτικές όσον αφορά τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό", εξηγεί ο κ. Grossman. "Επιπλέον οι μαζικές εκροές στο δεύτερο εξάμηνο του 2011 είναι ακόμη φρέσκες στη μνήμη τους και τους θυμίζουν πόσο ευμετάβλητος είναι ο δανεισμός των MMFs και πόσο γρήγορα μπορεί να εξαφανιστεί".
Αν και τα MMFs άρχισαν δειλά να επανεμφανίζονται πέρσι μετά την υπόσχεση του διοικητή της ΕΚΤ, Mario Draghi, ότι θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να σωθεί το ευρώ, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν μειώσει τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό τους σε δολάρια.
Μολονότι οι τράπεζες δεν αποκαλύπτουν το μέγεθος των αναγκών τους από τη χρηματοδότηση των αμερικανικών MMFs, τα στοιχεία της Bank of International Settlements δείχνουν ότι ο δανεισμός των γαλλικών και των γερμανικών τραπεζών από το εξωτερικό μειώθηκε κατά 1 τρισ. δολ. ή 23% από τον Ιούλιο του 2011 μέχρι τα τέλη του 2012. Πολλά από αυτά, λένε οι αναλυτές, λογικά ήταν δανεισμός σε δολάρια και η μείωση του δανεισμού, με τη σειρά της μείωσε την ανάγκη για κάτι τέτοιο.
Την ίδια περίοδο, ο δανεισμός των γερμανικών τραπεζών από MMFs μειώθηκε κατά 57% και των γαλλικών κατά 50% περίπου, σύμφωνα με τη Fitch.
Οι γαλλικές τράπεζες είναι οι κύριοι παραλήπτες της αναθέρμανσης της χρηματοδότησης από αμερικανικά MMFs, καθώς οι τοποθετήσεις σε αυτές έχουν αυξηθεί 255% από τα μέσα του 2012, εκτιμά η Fitch. Οι τράπεζες της Βρετανίας, της Ολλανδίας και της Γερμανίας απολαμβάνουν επίσης μεγαλύτερες τοποθετήσεις τελευταία, σύμφωνα με στοιχεία από τη Citi, που ευθυγραμμίζονται με την άκρως συντηρητική στρατηγική "μόνο στον πυρήνα" των funds.
Την περίοδο 2011-12 τα US MMFs περιόριζαν τον δανεισμό τους σε πολύ μικρές διάρκειες και απέφευγαν να δανείσουν για πάνω από έναν μήνα τη φορά.
Ο Alex Roever της JP Morgan σχολιάζει ότι τα αμερικανικά κεφάλαια νιώθουν πιο άνετα τώρα να δανείσουν για μεγαλύτερες περιόδους, ειδικά σε γαλλικές τράπεζες. Πάντως τα ανοίγματά τους στην ευρωζώνη συνολικά περιορίζονται σε μικρό αριθμό μεγάλων παικτών.
"Πριν από έναν χρόνο, η συμμετοχή των MMFs ΗΠΑ στις γαλλικές τράπεζες περιοριζόταν κυρίως στον έναν μήνα και λιγότερο, ενώ τώρα γίνεται τρίμηνος και εξάμηνος δανεισμός. Συνολικά όμως η συμμετοχή επικεντρώνεται σε μικρό αριθμό μεγάλων τραπεζών. Πριν από την κρίση, υπήρχε αρκετά μεγάλος αριθμός τραπεζών που θα δάνειζαν τα MMFs των ΗΠΑ, αλλά δεν έχουν ανακτήσει την εμπιστοσύνη σε ορισμένες τράπεζες στην Ιταλία και στην Ισπανία".