Την περασμένη Πέμπτη εισήχθη στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση η έκτη, από το 1997, ρύθμιση για τα αυθαίρετα. Αυτή τη φορά υπάρχουν διευκολύνσεις για την καταβολή των προστίμων και σημαντικές εκπτώσεις. Αυτές είναι δέκα σημαντικές ερωτήσεις και απαντήσεις για τα νέα δεδομένα για τα αυθαίρετα.
Ποιες είναι οι διευκολύνσεις πληρωμής του προστίμου που προβλέπει ο νέος νόμος
Οσοι υπαχθούν στη νέα ρύθμιση μέσα στο πρώτο εξάμηνο θα μπορούν να αποπληρώσουν σε 8,5 χρόνια και 102 μηνιαίες δόσεις. Οσοι ξεκινήσουν τη διαδικασία νομιμοποίησης το δεύτερο εξάμηνο, θα διευκολυνθούν με 84 δόσεις, αποπληρώνοντας σε 7 χρόνια. Για το τρίτο εξάμηνο προβλέπονται 60 δόσεις. Η κατώτατη δόση είναι 50 ευρώ το μήνα και 300 το εξάμηνο.
Ποιοι δικαιούνται έκπτωση;
Το 20% του προστίμου θα γλιτώσουν όσοι καταβάλουν εφάπαξ το σύνολο του ποσού. Για την άμεση καταβολή του 30% θα γίνει έκπτωση 10%. Ατομα με ποσοστό αναπηρίας πάνω από 80% και τα πρόσωπα που επιβαρύνονται φορολογικά από αυτούς θα καταβάλλουν μόνο το 15% του προστίμου. Οι παλιννοστούντες ομογενείς και οι Ελληνες μουσουλμάνοι της Θράκης θα καταβάλλουν το 20%, ενώ το μισό πρόστιμο θα πληρώσουν τα παιδιά των παλιννοστούντων ομογενών.
Οι πολύτεκνοι και οι τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα ως 25.000 ευρώ και οικογενειακό ως 40.000 θα καταβάλουν το 20% και το 30% αντίστοιχα. ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας πάνω από 67% και τα άτομα που επιβαρύνονται φορολογικά από αυτούς, με ατομικό εισόδημα ως 12.000 ευρώ ή οικογενειακό ως 18.000, θα δώσουν το 20% του ποσού.
Στις ειδικές ομάδες μπήκαν και οι μακροχρόνια άνεργοι οι οποίοι καταβάλλουν το 70% του προστίμου.
Ολες οι διευκολύνσεις αφορούν την πρώτη κατοικία που δεν μπορεί να ξεπερνά τα 70 τ.μ. με προσαύξηση 15 τ.μ. για κάθε παιδί. Εξαίρεση οι πολύτεκνοι που μπορούν να νομιμοποιήσουν και τη δεύτερη κατοικία τους, έως 80 τ.μ., με το 50% του προστίμου.
Υπάρχει περίπτωση να κερδίσει χρήματα ο αυθαιρετούχος με τη νομιμοποίηση;
Αν κάνει ενεργειακή αναβάθμιση του αυθαιρέτου ή εργασίες για τη στατική επάρκεια για σπίτια χτισμένα πριν από το 2003. Για αυτές τις περιπτώσεις οι υπουργοί Οικονομικών και Περιβάλλοντος θα καθορίσουν το συμψηφισμό του κόστους για τις υπηρεσίες, τις εργασίες και τα υλικά με το πρόστιμο της νομιμοποίησης (ως 50% του προβλεπόμενου προστίμου).
Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού του προστίμου;
Μόνο για τις κατασκευές πριν από την 1.1.1983 που για τη νομιμοποίησή τους απαιτείται καταβολή παράβολου και 15% του προστίμου. Επίσης για τις κατοικίες πριν από το 1975 και οι μικροπαραβιάσεις- ανεξάρτητα από τον αριθμό τους σε κάθε κτίριο- μπορούν να εξαιρεθούν οριστικά από την κατεδάφιση με 500 ευρώ.
Μικροπαραβιάσεις είναι φούρνοι σε ακάλυπτο χώρο, εξωτερική μόνωση, υπέρβαση της επιφάνειας των εξωστών ως 10%, πέργολα κτλ. Σε αυτές προστέθηκε και η υπέρβαση ύψους επαγγελματικών, βιομηχανικών βιοτεχνικών και αγροτικών αποθηκών ως 20% του ύψους που προβλέπεται στην οικοδομική άδεια.
Τα αυθαίρετα με μεγάλες παραβάσεις μπορούν να νομιμοποιηθούν οριστικά και όχι για 30 χρόνια όπως ίσχυε;
Για να νομιμοποιηθούν οριστικά οι κατασκευές χωρίς άδεια ή με υπέρβαση συντελεστή δόμησης πάνω από το 40% ή επιτρεπόμενου ύψους πάνω από 20% απαιτείται η εξαγορά τίτλου μεταφοράς συντελεστή ίσου με την παρανομία. Σε όλα τα αυθαίρετα με μεγάλες παραβάσεις θα γίνεται έλεγχος μέσα σε επτά χρόνια.
Τι προβλέπεται για όσους είχαν υπαχθεί στον Ν.4014/11 αλλά δεν ολοκληρώθηκε η διαδικασία;
Με ηλεκτρονική αίτηση θα γίνεται η μετάβαση από την προηγούμενη στη νέα ρύθμιση. Τα ποσά που έχουν καταβληθεί θα αφαιρούνται από την τελευταία δόση και τις αμέσως προηγούμενες ώσπου να γίνει συμψηφισμός.
Υπάρχει περίπτωση επιστροφής χρημάτων σε περίπτωση που με τις προηγούμενες ρυθμίσεις κάποιος κατέβαλε υψηλότερο πρόστιμο από ότι προβλέπει ο νέος νόμος;
Δεν επιστρέφονται χρήματα αν το ποσό που έχει καταβληθεί υπερβαίνει το ποσό που προβλέπεται με τη νέα ρύθμιση.
Μετά από την υπαγωγή στο νέο νόμο, οφείλονται αναδρομικά εισφορές και φόροι;
Οι ιδιοκτήτες νομιμοποιημένων αυθαιρέτων δεν οφείλουν αναδρομικά βεβαιωμένες ασφαλιστικές εισφορές, φόρο και οποιαδήποτε μορφής πρόστιμα και τέλη, όπως τέλος ακίνητης περιουσίας, καθαριότητας, φωτισμού κτλ.
Για κατοικίες, στον υπολογισμό της αξίας προκειμένου να επιβληθεί φόρος- μεταβίβασης, κληρονομιάς, ακίνητης περιουσίας, ΤΑΠ, προσδιορισμός τεκμηρίου διαβίωσης- εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής 50% για όλους τους χώρους, τόσο σε υπόγεια όσο και σε εσωτερικούς εξώστες και σοφίτες.
Τι αλλάζει για τα αυθαίρετα σε παραδοσιακούς οικισμούς ή παραδοσιακά τμήματα πόλης;
Σε οικισμό άνω των 5.000 κατοίκων και σε παραδοσιακά τμήματα μπορούν να υπαχθούν και αυθαίρετα που ολοκληρώθηκαν μετά τη δημοσίευση της πράξης χαρακτηρισμού εφόσον προσκομίζεται έκθεση αρμόδιου μηχανικού στην οποία αναλύεται ότι η αυθαίρετη κατασκευή προσαρμόζεται και δεν αντίκειται στις ειδικές διατάξεις.
Το ίδιο μπορεί να γίνει για αυθαιρεσίες σε παραδοσιακούς οικισμούς κάτω των 5.000 κατοίκων. Εκεί τα στοιχεία πρέπει να εξεταστούν από επιτροπή, που μπορεί να απορρίψει ή να δεχθεί την αίτηση επιβάλλοντας εργασίες προσαρμογής.
Σε παραδοσιακούς οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων δεν επιτρέπεται η υπαγωγή ανεξάρτητων νέων κατασκευών, πέρα από τα υφιστάμενα κτίσματα μετά την κήρυξη του οικισμού ως παραδοσιακού, αν έχουν υπέρβαση πάνω από το 10% για οποιονδήποτε όρο δόμησης.
Ποια αυθαίρετα δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν;
Αυθαίρετα κτίσματα σε ρέμα, κρίσιμη παράκτια ζώνη ή προστατευόμενη περιοχή, εκτός αν δεν απαγορεύονταν οι οικοδομικές εργασίες όταν κατασκευάστηκαν ή αν βρίσκονται στην Ξάνθη, τη Ροδόπη ή τον Εβρο. Σε αυτές τις περιοχές η αναστολή από την κατεδάφιση των συγκεκριμένων αυθαιρέτων ισχύει για δύο χρόνια.
Τα αυθαίρετα που βρίσκονται στον παλιό αιγιαλό, τη ζώνη παραλίας, σε αρχαιολογικό χώρο, ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό, περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους,εκτός αν προϋφίστανται της κήρυξης των χώρων.
Κτίσματα σε αιγιαλό, δάση, δασική ή αναδασωτέα έκταση. Εκτός αν ανήκουν στο Δημόσιο, την Εκκλησία, τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων ή αν είναι αθλητικές εγκαταστάσεις της ΓΓΑ και όλων των νομικών τους προσώπων, όπως και των δήμων. Μάλιστα η νομιμοποίηση γίνεται χωρίς την καταβολή παραβόλου και προστίμου.
Πηγή: Βήμα