Το νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ για τα αυθαίρετα έχει κατατεθεί στη Βουλή και εάν δεν υπάρξουν μικροαλλαγές της τελευταίας στιγμής τότε μιλάμε για την πρώτη προσπάθεια νομιμοποίησης όλων των αυθαιρέτων με νόμο. Από το υπουργείο υποστηρίζουν πως τα 8,5 χρόνια διάρκειας που δίδονται στους πολίτες είναι κάτι παραπάνω από ελκυστικά ώστε όλοι οι κάτοχοι αυθαιρέτων να σπεύσουν να κλείσουν την εκκρεμότητα και το κράτος να γεμίσει τα ταμεία του.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο -Τι θα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες
- Από 60 και ως 102 δόσεις, και με δόση από 50 έως και 300 ευρώ το υπουργείο καλεί όσους έχουν στην κατοχή τους αυθαίρετο να το νομιμοποιήσουν.
- Οι αυθαίρετες κατοικίες που χτίστηκαν πριν το 1975, με αποκλειστική χρήση κατοικίας, εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης με την καταβολή παραβόλου 500 ευρώ και χωρίς την καταβολή ενιαίου ειδικού προστίμου.
- Στις ειδικές ομάδες πληθυσμού για μειώσεις προστίμων εντάσσονται και οι μακροχρόνια άνεργοι, καταβάλλοντας το 70% του ενιαίου ειδικού προστίμου.
- Το μέσο πρόστιμο για τη ρύθμιση των αυθαιρέτων θα κυμαίνεται μεταξύ 5.000 και 7.000 ευρώ
- Τα αυθαίρετα διαχωρίζονται σε κατηγορίες, όσα έχουν μικροαυθαιρεσίες αλλά διαθέτουν οικοδομική άδεια, όσα έχουν μεσαίες αυθαιρεσίες, παραβίαση μέχρι 40% στην κάλυψη και τη δόμηση και μέχρι 20% στο ύψος.
- Εδώ υπάγονται και οι κλειστοί ημιυπαίθριοι, οι πιλοτές και τα υπόγεια που άλλαξαν χρήση και δεν υπάρχει καθόλου οικοδομική άδεια.
- Σε διαφορετική κατηγορία εντάσσονται τα κτίσματα με μεγαλύτερες παραβάσεις και δεν διαθέτουν οικοδομική άδεια.
Ποια είναι τα έξι παράβολα για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων
Για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, ανάλογα με την κατηγορία τους, καθιερώνονται έξι παράβολα υπέρ του ελληνικού Δημοσίου. Οπως αναφέροθυν και τα ΝΕΑ για τις αυθαίρετες κατοικίες το κόστος των παραβόλων θα ανέρχεται σε 500 έως 1.000 ευρώ, ενώ για τους επαγγελματικούς χώρους μπορεί να φθάνει ακόμα και τις 10.000 ευρώ. Τα παράβολα αποτελούν έσοδο του κρατικού προϋπολογισμού και διαχωρίζονται ως εξής:
- Υψους 500 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή/χρήση μέχρι 50 τ.μ. ή για κτίριο κύριας και μοναδικής κατοικίας μέχρι 100 τ.μ.
- Υψους 1.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 50 τ.μ. και μέχρι 100 τ.μ. ή για κτίριο κύριας και μοναδικής κατοικίας άνω των 100 τ.μ. και μέχρι 200 τ.μ.
- Υψους 2.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 100 τ.μ. και μέχρι 1.000 τ.μ.
- Υψους 4.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 1.000 τ.μ. και μέχρι 2.000 τ.μ.
- Υψους 8.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 2.000 και μέχρι 5.000 τ.μ.
- Υψους 10.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μεγαλύτερα των 5.000 τ.μ.
Τα παράβολα αυτά δεν θα επιστρέφονται σε καμία περίπτωση.
Ποιες είναι οι εκπτώσεις για τις ειδικές κατηγορίες
Σημαντικές μειώσεις προστίμων προβλέπει το σχέδιο νόμου για ειδικές ομάδες πληθυσμού.
- Για άτομα με ποσοστά αναπηρίας 80% και άνω και πρόσωπα που επιβαρύνονται φορολογικά από αυτά προβλέπεται καταβολή του 15% του προστίμου.
- Μείωση 20% του προστίμου προβλέπεται για άτομα με ειδικές ανάγκες με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και ατομικό εισόδημα έως 12.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 18.000 ευρώ, και πρόσωπα που επιβαρύνονται φορολογικά από αυτά τα άτομα.
- Αντίστοιχη είναι η έκπτωση και για παλιννοστούντες ομογενείς.
- Εκπτωση 20% στο πρόστιμο θα έχουν και οι πολύτεκνοι εάν πρόκειται για την κύρια κατοικία τους, ενώ εάν θέλουν να δηλώσουν δευτερεύουσα κατοικία η οποία όμως δεν θα είναι μεγαλύτερη των 80 τ.μ. θα δικαιούνται έκπτωση 50% επί του ενιαίου ειδικού προστίμου.
- Οι τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως 40.000 ευρώ θα καταβάλουν το 30% του προστίμου.
- Ειδική ρύθμιση προβλέπεται και για τους μακροχρόνια ανέργους, οι οποίοι προκειμένου να εντάξουν στον νόμο ακίνητο που αποτελεί την κύρια κατοικία τους θα καταβάλουν μόνο το 70% του προστίμου που τους αναλογεί.
Τι συμβαίνει με τις τακτοποιήσεις
Ως τις 31.5.2013 είχαν κατατεθεί 562.231 δηλώσεις για αυθαίρετες κατασκευές από τις οποίες:
- 77.531 βρίσκονταν σε στάδιο αρχικής υποβολής
- 166.344 βρίσκονταν σε στάδιο προσωρινής υπαγωγής
- 145.784 βρίσκονταν σε στάδιο ολοκληρωμένης υπαγωγής
Από τις παραπάνω δηλώσεις υπαγωγής μόνο το 27% αφορά ακίνητα χωρίς οικοδομική άδεια. Μάλιστα από το σύνολο των φακέλων το μεγαλύτερο ποσοστό (69%) αφορά αυθαίρετα ακίνητα ή ακίνητα με αυθαιρεσίες εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμών.
Τι αλλαγές φέρνει η Τράπεζα Γης
Με την Τράπεζα Γης καθορίζεται αποκλειστικά ηλεκτρονική διαδικασία καταγραφής και διαχείρισης τίτλων δικαιώματος συντελεστή δόμησης που ονομάζεται Τράπεζα Γης.
Συγκεκριμένα θα μπορεί να:
- Να προβαίνει σε αγορά τίτλων δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης που δεν θα ανήκουν στο Δημόσιο ή στο ευρύτερο Δημόσιο, με σκοπό τη δημιουργία ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων και τη δημιουργία χώρων στάθμευσης, κυρίως σε περιοχές όπου υπάρχει πολεοδομική επιβάρυνση. Υπολογίζεται ότι σήμερα υπάρχουν 432.000 τίτλοι από διατηρητέα και ρυμοτομούμενα ακίνητα οι οποίοι είναι άχρηστοι, καθώς δεν υπάρχει πλαίσιο για την αξιοποίησή τους (έχει ακυρωθεί δύο φορές από το ΣτΕ αλλά, παρά ταύτα, το ΥΠΕΚΑ συνεχίζει μέχρι σήμερα να εκδίδει νέους τίτλους).
- Να μεταβιβάζει αποκτηθέντες τίτλους δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης σε ακίνητα όπου υφίστανται πολεοδομικές παραβάσεις, εφόσον αυτά έχουν ενταχθεί στον νέο νόμο ή σε ωφελούμενα ακίνητα εντός Ζωνών Συγκέντρωσης Δικαιώματος Δόμησης.
- Να προχωρεί ταυτόχρονα σε αγορά και πώληση του δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης ακινήτων τα οποία δεν ανήκουν στο Δημόσιο ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με σκοπό τη δημιουργία ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων, καθώς και υπόγειων/ υπέργειων χώρων στάθμευσης σε περιοχές όπου υπάρχει υπέρμετρη πολεοδομική επιβάρυνση.
- Να προβαίνει σε αγορά ακινήτων ή τμημάτων αυτών, ιδιοκτησίας οικοδομικών συνεταιρισμών ή ενώσεων οικοδομικών συνεταιρισμών, που βρίσκονται (είτε ολόκληρη η έκτασή τους είτε μέρος της) εντός ιδιωτικών δασικών εκτάσεων, με σκοπό τη δημιουργία τίτλων δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Αυτούς τους τίτλους θα παραχωρεί έναντι ανταλλάγματος στον συνεταιρισμό ή στην ένωση, εντός ακινήτων που χαρακτηρίζονται ακίνητα υποδοχής συντελεστή δόμησης οικοδομικών συνεταιρισμών.
- Να προβαίνει σε διαχειριστικές πράξεις των δημόσιων ακινήτων, έπειτα από ειδική εξουσιοδότηση του αρμόδιου φορέα.