Πολλοί, κυρίως επαγγελματίες, στον χώρο της πληροφορικής αναφέρονται συχνά στο πόσο πολύτιμες είναι οι πληροφορίες που συλλέγονται από τους καταναλωτές κατά την περιήγησή τους στο διαδίκτυο και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την «παρακολούθησή» τους.
Όπως είναι γνωστό οι περισσότερες ιστοσελίδες «παρακολουθούν» τις κινήσεις των επισκεπτών τους στο διαδίκτυο με σκοπό να παρέχουν στοχευμένες διαφημίσεις, δηλαδή για τα προϊόντα που τους ενδιαφέρουν και όταν τους ενδιαφέρουν. Η πραγματικότητα είναι λίγο πιο περίπλοκη. Ο εκάστοτε «πωλητής» βασίζεται σε πολλά και διαφορετικά στοιχεία εκτός από το επίπεδο του ενδιαφέροντος μας με σκοπό να μας πουλήσει το προϊόν του στην ευνοϊκότερη για αυτόν τιμή.
Κλασσικό παράδειγμα εφαρμογής του παραπάνω μηχανισμού είναι οι ιστοσελίδες κράτησης αεροπορικών εισιτηρίων και δωματίων ξενοδοχείων. Οι συγκεκριμένες υλοποιούν ένα πολύπλοκο σύστημα διαμόρφωσης τιμών, το οποίο λαμβάνει υπόψη του πολλές και διαφορετικές πληροφορίες για ένα χρήστη όπως για παράδειγμα πως κατέληξε στην σελίδα που βρίσκεται και άλλες που έχουν σχέση με κοινωνικά δίκτυα. Έτσι με βάση αυτά τα στοιχεία μπορεί να αποκρύψει από κάποιους χρήστες συγκεκριμένες προσφορές και να κοστολογήσει διαφορετικά για τον καθένα τα ίδια προϊόντα ή υπηρεσίες.
Ας υποθέσουμε ότι δύο χρήστες ψάχνουν σε μια κατηγορία ξενοδοχείων για να κάνουν μια κράτηση. Ο πρώτος συνδέεται στην ιστοσελίδα με το iPad του και ο δεύτερος με έναν Η/Υ και λειτουργικό Windows. Ο ιστοσελίδα έχει πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με την συσκευή που χρησιμοποιούμε και στον πρώτο χρήστη είναι πιο πιθανό να εμφανίσει τα ακριβότερα ξενοδοχεία και αυτός θα πρέπει να ψάξει περισσότερο για να βρει μια καλύτερη τιμή, τη στιγμή που ο δεύτερος θα βρει τα φθηνότερα πιο εύκολα. Η λογική πίσω από αυτό λέει πως ο χρήστης με το iPad μπορεί να διαθέσει ένα μεγαλύτερο χρηματικό ποσό για μια κράτηση (εφόσον έχει κάνει το ίδιο για το iPad σε σχέση με τον δεύτερο χρήστη) οπότε η ιστοσελίδα δίνει προτεραιότητα στις πιο ακριβές προσφορές.
Ακόμη συστήματα όπως το παραπάνω μπορούν να αναγνωρίσουν την δραστηριότητα του χρήστη και να προσαρμόσουν τα αποτελέσματα που επιστρέφουν σε πραγματικό χρόνο. Για παράδειγμα όταν κάποιος αναζητά ένα αεροπορικό εισιτήριο, συχνά μπορεί να ελέγξει και μια δεύτερη εταιρεία, αναζητώντας κάτι οικονομικότερο. Όταν όμως επιστρέψει στην πρώτη τα εισιτήρια που αρχικά είχε βρει πλέον είναι «μη διαθέσιμα» και στη θέση τους υπάρχουν άλλα ακριβότερα.
Ορίστε λοιπόν μερικές συμβουλές για να αποφύγετε τέτοιου είδους παγίδες:
- Μην βιάζεστε Όταν μια ιστοσελίδα σας λέει πως το εισιτήριο ή το δωμάτιο που ψάχνετε είναι το τελευταίο διαθέσιμο, μην βιαστείτε να το αγοράσετε. Προσπαθούν να σας αναγκάσουν να κάνετε για γρήγορη και απερίσκεπτη επιλογή. Η καλύτερη λύση είναι να κάνετε μερικά τηλεφωνήμα στο ξενοδοχείο ή την αεροπορική εταιρεία και να εξακριβώσετε την ακριβή διαθεσιμότητα. Μπορεί να πετύχετε ακόμα και χαμηλότερη τιμή.
- Μην βιάζεστε (μέρος 2ο) Η αρχική προσφορά που εμφανίζεται είναι συχνά αρκετά δελεαστική (αυτός είναι ο σκοπός άλλωστε) αλλά στην συνέχεια μπορεί μέσω κάποιων πρόσθετων φόρων το ποσό να αυξηθεί πολύ ή αυτή να μην είναι πια διαθέσιμη. Ειδικά σε περιπτώσεις όπου κάνετε ένα μεγάλο ταξίδι με ενδιάμεσους προορισμούς και διανυκτερεύσεις, το σύστημα το αναγνωρίζει και προσπαθεί να επωφεληθεί από αυτό προτείνοντας ακριβές ενδιάμεσες πτήσεις με συνέπεια το τελικό ποσό να είναι ακόμα και 50% παραπάνω από αυτό που θα έπρεπε.
- Μην γίνεστε «ο καλύτερος αγοραστής» Μην επικεντρώνεστε στις πολυδιαφημισμένες «hot deals». Συχνά αυτές είναι συμφέρουσες μόνο για τις σελίδες οι οποίες τις διαφημίζουν και υπάρχουν πολύ πιο συμφέρουσες, οπότε είναι καλύτερα να αφιερώσετε λίγο χρόνο για μια πιο ενδελεχή αναζήτηση.
- Η πρώτη εντύπωση παίζει μεγάλο ρόλο Στην πραγματική ζωή οι υπόλοιποι σας κρίνουν με βάση την εξωτερική σας εμφάνιση, το ντύσιμό σας κλπ. Έτσι λοιπόν και σε ένα διαδικτυακό κατάστημα ο «πωλητής» μπορεί να καταλάβει που βρίσκεστε και τι χρησιμοποιείτε για να κάνετε τις αγορές σας. Αν έχετε μια συσκευή της Apple και ζείτε στις ΗΠΑ ή την δυτική Ευρώπη, το πιο πιθανόν είναι ότι έχετε τη οικονομική ευχέρεια να δαπανήσετε ένα μεγάλο ποσό για τις αγορές σας, οπότε θα σας προσφερθούν και ακριβά αγαθά. Προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε έναν ενδιάμεσο διακομιστή (proxy server) που βρίσκεται σε μια φτωχή χώρα και ένα παλιό Η/Υ με Windows ή ακόμα και Linux.
- Ανωνυμία Όταν ψάχνεται για ένα προϊόν σε κάποια ιστοσελίδα πολύ συχνά αναζητείτε το ίδιο και σε κάποια άλλη. Έτσι όταν επιστρέψετε στην πρώτη, αυτή το αντιλαμβάνεται και υποθέτοντας πως δεν καταφέρατε να βρείτε κάτι καλύτερο, τότε σας δείχνει την δεύτερη φορά προσφορές λιγότερο συμφέρουσες. Αν χρησιμοποιήσετε κάποιον proxy server, τότε έχετε μια καλή πιθανότητα να βρείτε την πρώτη προσφορά
Ενδεικτικά μπορείτε να πάρετε μια γεύση από τις πληροφορίες που ο περιηγητής σας παρέχει σε μια ιστοσελίδα κάθε φορά που συνδέεστε εδώ.
Το παραπάνω δημοσιεύθηκε στο ιστολόγιο της Kaspersky με τον τίτλο The Price of Privacy