Μία συνέντευξη χείμαρρο παραχώρησε ο σπουδαίος Έλληνας διανοούμενος, συγγραφέας και ακτιβιστής Σάββας Μιχαήλ στη δημοσιογράφο Νόρα Ράλλη, για λογαριασμό του νεότευκτου online περιοδικού «Χρόνος» (chronosmag.eu).
Θιγόμενα θέματα η ακροδεξιά, η έμμεση πριμοδότησή της από την κυβερνώσα δεξιά, η «συνενοχή» των ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, ο φασισμός στην Ελλάδα και τα κατάλοιπα του εμφυλίου, αλλά κυρίως και πάνω απ' όλα το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί μία τόσο επικίνδυνη και κοινωνικά εκρηξιγενής κατάσταση.
Στην εισαγωγή της, η οποία συνοδεύει το κείμενο της συνέντευξης, η Νόρα Ράλλη μας «εξοικειώνει» με την πολυσχιδή φυσιογνωμία του υπερδραστήριου Σάββα Μιχαήλ, σκιαγραφώντας εν τάχει το προφίλ του:
Ο Σαμπεθάι Μάτσας, ευρύτατα γνωστός με το ψευδώνυμο Σάββας Μιχαήλ, σπούδασε γιατρός, ειδικεύτηκε στον καρκίνο και δούλεψε σε μεγάλα νοσοκομεία αλλά παράλληλα αφιέρωσε τη ζωή του στην εξερεύνηση και τη θεραπεία των πληγών της κοινωνίας. Τροτσκιστής, μέλος και παλιότερα γραμματέας του Εργατικού Επαναστατικού Κόμματος (Ε.Ε.Κ.) ανέπτυξε διεθνή και ενεργό πολιτική δράση στον χώρο της Αριστεράς, όχι όμως από την ασφάλεια του γραφείου του. Αντίθετα, βρισκόταν σχεδόν πάντα στην καρδιά των γεγονότων ως ακτιβιστής σπεύδοντας από τη βομβαρδισμένη Γιουγκοσλαβία ώς τις διαδηλώσεις στην Ελλάδα, συχνά μαζί με τη σύζυγό του Κατερίνα Μάτσα, γνωστή ψυχίατρο και επιστημονικά υπεύθυνη της κοινότητας του 18 ΑΝΩ. Προσωπικός φίλος πολλών διανοητών με ριζοσπαστική σκέψη όπως ο Τάρικ Άλι ή ο Αλαίν Μπαντιού, έχει επιπλέον μεταφράσει σημαντικά έργα πολιτικού στοχασμού (Μαρξ, Ένγκελς, Νόαμ Τσόμσκι, Έντουαρντ Σαΐντ, Μπαντιού, Άλι κ.ά.), ενώ είναι και ο ίδιος συγγραφέας, ειδικός στην ιστορία και την κριτική της λογοτεχνίας, έχοντας μάλιστα αναδειχτεί σε έναν από τους πλέον ενδιαφέροντες μελετητές του Ανδρέα Εμπειρίκου. Εκρηκτικός και πληθωρικός, διανοούμενος με απίστευτες γνώσεις σε πολλά επίπεδα, κάνει χρήση όλων όσα γνωρίζει για να δικαιώσει τα πιστεύω μέσα από τον αγώνα του, σε κάθε γωνιά του πλανήτη, όπου κι αν βρεθεί.
Ακολουθούν αποσπάσματα από το κείμενο της συνέντευξης του Σάββα Μιχαήλ:
-Πώς εξηγείτε ότι στη σημερινή Ελλάδα, μια χώρα με αναρίθμητα θύματα και αγώνες κατά του φασισμού, εκτινάσσεται εκλογικά, και όχι μόνον, ένα ακραιφνές ναζιστικό μόρφωμα σαν τη Χρυσή Αυγή;
Κινητήρια δύναμη βέβαια είναι η παγκόσμια συστημική κρίση του καπιταλισμού που ξεπερνάει κι εκείνην της δεκαετίας του 1930. Η κρίση της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης ξεκίνησε από την Αμερική, με την Ευρώπη να γίνεται σύντομα το επίκεντρό της και την Ελλάδα να είναι ο «αδύναμος κρίκος» της ευρωπαϊκής αλυσίδας που έσπασε πρώτος, βυθίζοντας τον λαό της στον εφιάλτη των μνημονίων, στην τραγωδία της μαζικής ανεργίας και της εξαθλίωσης. Η δημιουργία, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ενός ωκεανού ανθρωπίνων υπάρξεων χωρίς στοιχειώδεις όρους ύπαρξης, η απαξίωση του δικομματικού διεφθαρμένου αστικού κοινοβουλευτικού συστήματος με το οποίο κυβερνήθηκε η χώρα μετά την κατάρρευση της χουντικής δικτατορίας, η κοινωνική ερείπωση προκαλούν πολιτική πόλωση: από τη μια, στροφή προς τα αριστερά, γεγονός που εκτίναξε εκλογικά τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., αλλά, από την άλλη, αποπροσανατολισμό ενός μέρους της κοινωνικής απόγνωσης με στροφή προς τη ναζιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής που παριστάνει την «αντισυστημική». Το τελευταίο φαινόμενο δεν είναι κάποια αυτόματη, αυθόρμητη διαδικασία. Έχει τη στήριξη ενός τμήματος του μεγάλου κεφαλαίου (π.χ. εφοπλιστών) και την προστασία των μηχανισμών της κλυδωνιζόμενης κρατικής και κυβερνητικής εξουσίας.
-Είδαμε να εκτυλίσσεται μια σειρά επεισοδίων σχετικά με την κατάθεση του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου, θέμα που κατά πολλούς έβαλε σε δοκιμασία τις σχέσεις συνεργασίας της τριμελούς ελληνικής κυβέρνησης. Ποιο θεωρείτε ότι είναι το διακύβευμα στην περίπτωση αυτή και γιατί τόση διαμάχη στο κυβερνών σχήμα;
Θα πρέπει πρώτα πρώτα να διαχωρίσουμε τη φαγωμάρα στους κόλπους της τρικομματικής κυβέρνησης Σαμαρά από τις επιφυλάξεις που εκφράζουν διάφοροι χώροι κι αγωνιστές της Αριστεράς που γνωρίζουν πώς έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν, παλιότερο και πρόσφατο, η υποτιθέμενη «αντιρατσιστική» κι «αντιφασιστική» νομοθεσία, η οποία αφήνει ουσιαστικά αλώβητους τους φασίστες για να γίνει όπλο καταστολής του εργατικού και λαϊκού κινήματος, των κομμουνιστών, των αριστερών, των αναρχικών κ.λπ. Ο φασισμός καταπολεμάται χτυπώντας την κοινωνική ρίζα του, με λαϊκή κινητοποίηση και οργάνωση για μια πραγματική διέξοδο από την κρίση και το σύστημα που τη γεννά, όχι με νομοθετικά μαγειρέματα των κρατούντων στη Βουλή. Πάντως, το ζήτημα τέτοιων νομοσχεδίων πρέπει να αντιμετωπίζεται κάθε φορά συγκεκριμένα, από άποψη τακτικής, και λαμβάνοντας υπόψη τις αντιφασιστικές ευαισθησίες του λαού. Η κυβερνώσα Δεξιά του Σαμαρά, του Βορίδη και του Φαήλου Κρανιδιώτη θέλει να συνεχίσει να κρατά τα ηνία της εξουσίας ενσωματώνοντας τους ψηφοφόρους και τη ρατσιστική ατζέντα της ναζιστικής Χρυσής Αυγής. Κάτι ανάλογο γινόταν στη Γερμανία, στις αρχές της δεκαετίας του '30, όταν η παραδοσιακή εθνικιστική-μιλιταριστική Δεξιά, για να σταθεροποιηθεί, έκανε ανοίγματα και συμμαχίες με τους ναζί μέχρι να χάσει τελικά κάθε έλεγχο. Από την άλλη, το υπόλειμμα μεταλλαγμένου ΠΑ.ΣΟ.Κ. του Βενιζέλου και η ΔΗΜ.ΑΡ. του Κουβέλη, που λέει «παρών» στα μνημόνια, συνειδητοποιούν με φρίκη πως κινδυνεύουν να μην ξαναδούν Βουλή. Επιχειρούν να βρουν άλλοθι κι επιβίωση με «αντιρατσιστικά» νομοσχέδια, τη στιγμή που συμμετέχουν και συνεργούν σε μια κυβέρνηση και μια πολιτική που πριμοδοτεί τη Χρυσή Αυγή.
[...]
-Ήθος σφυρηλατημένο από την προπαγάνδα, σκέψη δομημένη σύμφωνα με τα αξιώματα της ιδεολογίας και μια ταυτότητα συγκροτημένη από την ιστορία μόνο της ομάδας στην οποία εκείνος ανήκει...» γράφει η Χάννα Άρεντ στο βιβλίο της για την κοινοτοπία του κακού (Ο Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ). Αυτό είναι πράγματι το προφίλ ενός νεοναζιστή;
Ο νεοναζιστής δεν έχει προφίλ. Ο μαυροφορεμένος κουρεμένος εν χρω «φουσκωτός» και τις άναρθρες κραυγές «εγέρθητος» είναι μια κακότεχνη μάσκα που επιχειρεί να κρύψει, ουσιαστικά να συγκαλύψει, το υπαρκτό κι οδυνηρό κενό, την κρίση υποκειμενοποίησης που γεννά η διάλυση του κοινωνικού ιστού.
[...]
-Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου σας αναφέρεστε στην καίρια επισήμανση του Εμμανουέλ Λεβινάς ότι με τον ναζισμό, το διακύβευμα δεν είναι απλώς η δημοκρατία και ο κοινοβουλευτισμός, αλλά το ίδιο το ανθρώπινο μέσα στον άνθρωπο. Ώσπου να φτάσουμε στο «υπάνθρωπο». Πόσο νομίζετε ότι οι έννοιες αυτές έχουν διαπεράσει τον ιδεολογικό κορμό, τον ηγετικό πυρήνα αλλά και τους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής;
Πρώτον, ο «ιδεολογικός» κορμός και ο ηγετικός πυρήνας της ναζιστικής συμμορίας δεν ταυτίζονται με τους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής, τουλάχιστον την πλειοψηφία τους. Η τελευταία γίνεται, στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, αντικείμενο εκμετάλλευσης και στόχος χειραγώγησης από τις δυνάμεις που βρίσκονται πίσω από τον αρχηγίσκο που παριστάνει τον φίρερ, τους κασιδιαροπαναγιωταροκαιάδες του και την καρικατούρα ιδεολογίας, μια βαλκανική παρωδία φρίκης του Τρίτου Ράιχ. Μια καρικατούρα και μια παρωδία δεν παύουν, κάτω από ορισμένους όρους, να είναι και εξαιρετικά επικίνδυνες, στον βαθμό που δεν γίνεται ορατή και πειστική μια εναλλακτική λύση και προοπτική αληθινά αντισυστημική, επαναστατική, αυθεντικά σοσιαλιστική. Το δίλημμα που έχει θέσει πριν από έναν αιώνα η Ρόζα Λούξεμπουργκ «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» είναι όσο ποτέ επίκαιρο. Στις μέρες μας μπορεί να διατυπωθεί και ως εξής: «Ή καθολική ανθρώπινη χειραφέτηση ή καθολική εξολόθρευση του ανθρώπινου μέσα στον άνθρωπο».
-Τι προτείνετε να γίνει άμεσα;
Το τρίπτυχο: ενιαίο μέτωπο του εργατικού-λαϊκού κινήματος και των οργανώσεών του κατά του φασισμού, δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης, λαϊκή αυτοοργάνωση συμπεριλαμβανομένης και της οργάνωσης εργατικής-λαϊκής αυτοάμυνας ενάντια στον ναζιστικό γκανγκστερισμό.
*Η Νόρα Ράλλη είναι δημοσιογράφος. Έχει σπουδάσει Φυσική και συνεχίζει τις σπουδές της στο Τμήμα Ευρωπαϊκών Σπουδών. Το 2004 εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή Πες το απόγευμα. Συνεργάζεται με διάφορα έντυπα, μεταξύ των οποίων η Εφημερίδα των Συντακτών, η Athens Voice και το i-typos.gr. Είναι ραδιοφωνική παραγωγός των «Εκτός Ύλης», μιας εκπομπής που λατρεύει τα κολάζ, τη Virginia Woolf, τους Monty Python, τα μιούζικαλ, τους μπιτ ποιητές, τα πολιτικά τραγούδια το κατακαλόκαιρο, τον λόγο υψηλής αισθητικής, τα εγκαταλειμμένα νεοκλασικά της Αθήνας, τον Dries Van Noten, τα αποτρόπαια άρθρα, τα καλογραμμένα βιβλία, την πολυχρωματική μουσική. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης, μεταφερθείτε στη σελίδα του chronosmag.eu ή, διαφορετικά πατήστε εδώ.
Πηγή: chronosmag.eu