"Η υποχρέωση της Πολιτείας για την παροχή δωρεάν Παιδείας στους φοιτητές και σπουδαστές των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων είναι αδιαπραγμάτευτη." Αυτό επισημαίνεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας, ύστερα από το θόρυβο που δημιουργήθηκε για την αλλαγή του συστήματος μετά το 2014-15.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι με δεδομένη αυτή τη δέσμευση, η δωρεάν παροχή και διανομή όλου του απαιτούμενου εκπαιδευτικού υλικού είναι εξασφαλισμένη και εγγυημένη από την πολιτεία, ενώ ο τρόπος με τον οποίο παρέχεται εκσυγχρονίζεται.
Ειδικότερα, μετά το μεταβατικό στάδιο της τριετίας (2012-2014), το σύνολο των ακαδημαϊκών συγγραμμάτων, σημειώσεων και βοηθημάτων, θα είναι αναρτημένα στο Διαδίκτυο και οι φοιτητές και σπουδαστές θα έχουν άμεση πρόσβαση σε αυτά, χωρίς καμία δέσμευση ή οικονομική υποχρέωση. Πρόσβαση θα δίνεται όχι μόνο στο εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος σπουδών, αλλά και σε όλα τα ηλεκτρονικά βιβλία, συγγράμματα και βοηθήματα που διδάσκονται σε όλα τα πανεπιστήμια και ΤΕΙ της χώρας.
Επιπλέον, οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες ενισχύονται και εμπλουτίζονται ακόμα περισσότερο ώστε, αφενός, να διαθέτουν τα πιο σύγχρονα και ενημερωμένα βιβλία, σε ικανοποιητικό αριθμό αντιτύπων και, αφετέρου, να προσφέρουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικές πηγές επιστημονικού περιεχομένου, τόσο του εσωτερικού, όσο και του εξωτερικού.
Η διασφάλιση της ελεύθερης, άμεσης και χωρίς κόστος πρόσβασης στο επιστημονικό υλικό που είναι απαραίτητο για τις σπουδές των φοιτητών, μέσα από το νέο αυτό σύστημα διανομής είναι εγγυημένη από την πολιτεία και εναρμονίζεται με τη διεθνή πρακτική και τις παιδαγωγικές επιταγές, για πολύπλευρη και έγκυρη πρόσβαση σε αξιόπιστες πηγές περιεχομένου.
Ο νέος νόμος-πλαισίο ο οποίος περιέχει τις αλλαγές στη λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, δώθηκε χθες στη δημοσιότητα, προκαλώντας αρκετές αντιδράσεις.
Το νομοσχέδιο εστάλη στους πρυτάνεις και σήμερα η υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου θα έχει συναντήσεις με τους καθηγητές Πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Από το ακαδημαϊκό έτος 2014-15 σταματά η δωρεάν διανομή συγγραμμάτων στα Ιδρύματα με δαπάνες του δημοσίου. Αυτό περιλαμβάνεται στο προσχέδιο του νομοσχεδίου που έδωσε αργά απόψε στη δημοσιότητα η υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου.
Οι φοιτητές από το 2014 και μετά θα προμηθεύονται τα συγγράμματα μέσω διαδικτύου, όπου οι διδάσκοντες θα αναρτούν αναλυτικές σημειώσεις. Επίσης θεσπίζονται τριετείς σπουδές, ενώ για τη λήψη του πτυχίου, απαιτείται η γνώση τουλάχιστον μίας ξένης γλώσσας. Δίδακτρα θα πληρώνουν μόνο όσοι σπουδάζουν στα ελληνικά πανεπιστήμια και είναι αλλοδαποί εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συγχρόνως ιδρύονται ανώνυμες εταιρείες στα Πανεπιστήμια που θα διαχειρίζονται την περιουσία τους, αλλά και θα αναζητούν πόρους.
Όσον αφορά στους φοιτητές, αν κάποιος δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα διαγράφεται από τη σχολή, εκτός και αν είναι εργαζόμενος, οπότε εγγράφεται ως «μερικής φοίτησης».
Σχετικά με το ακαδημαϊκό άσυλο αναφέρεται ότι «η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία καθώς και η ελεύθερη διακίνηση ιδεών τηρούνται με ευθύνη του πρύτανη, ενώ κάθε Πανεπιστήμιο ορίζει τη διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής του ελευθερίας».
Με το προσχέδιο τίθενται και οι βάσεις για συγχωνεύσεις - καταργήσεις τμημάτων ή ακόμη και Ιδρυμάτων, δηλαδή ο «Καλλικράτης» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι καταργήσεις ή οι συγχωνεύσεις τμημάτων θα γίνουν με σχετικά προεδρικά διατάγματα.
Το κάθε Ίδρυμα διοικείται από το 15μελές Συμβούλιό του, το οποίο αποτελείται από επτά εκλεγμένα εσωτερικά μέλη του, επτά εξωπανεπιστημιακούς και έναν εκπρόσωπο των φοιτητών. Ο πρόεδρος, ο αναπληρωτής πρόεδρος και τα λοιπά εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου εκλέγονται από τα εσωτερικά μέλη, με φανερή ψηφοφορία. Να σημειωθεί ότι ο πρύτανης εκλέγεται μετά από διεθνή διαγωνισμό, με φανερή ψηφοφορία και με πλειοψηφία των 4/5 των μελών του Συμβουλίου.
Επίσης καταργούνται οι λέκτορες και η μονιμοποίηση πανεπιστημιακών γίνεται στην βαθμίδα του αναπληρωτή καθηγητή. Οι επίκουροι καθηγητές εκλέγονται για τετραετή θητεία, με δυνατότητα ανανέωσης για άλλη μία θητεία ύστερα από κρίση.
Οι σπουδές διαρθρώνονται σε τρείς κύκλους. Ο πρώτος είναι τριετής, εφόσον το αποφασίσουν τα ίδια τα Ιδρύματα και οι άλλοι δύο αφορούν στις μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές.
Ακόμη, ιδρύεται Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, ως ανώνυμη εταιρεία, που θα ασχολείται με την αξιοποίηση της περιουσίας, τα κονδύλια και τα ερευνητικά προγράμματα. Η δημόσια χρηματοδότηση θα γίνεται με κριτήρια τους ενεργούς φοιτητές, το μέγεθος του Ιδρύματος και προβλέπεται «μπόνους» σε όσα Ιδρύματα έχουν «πιάσει» υψηλούς στόχους.
Πάντως, αν δεν καταρτιστούν 4ετείς προγραμματικές συμφωνίες του Ιδρύματος με το υπουργείο Παιδείας, όπως προέβλεπε και ο προηγούμενος νόμος, τότε δεν θα παίρνουν χρηματοδότηση, παρά μόνο για τα λειτουργικά τους έξοδα.
Δείτε εδώ ολόκληρο το σχέδιο νόμου για τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ.