Στη σκιά ενός ογκόλιθου της ευρωπαϊκής τέχνης του 20ου αιώνα τελεί από σήμερα Τετάρτη 19 Ιουνίου η Αθήνα, ενός μεγάλου Έλληνα τον οποίο η Ελλάδα είχε επί μακρόν ξεχάσει - όπως είχε γράψει κάποτε ελληνική εφημερίδα - εκείνος όμως τη θυμόταν πάντα.
Πρόκειται για τον εμπνευσμένο εκδότη, τεχνοκριτικό και ζωγράφο Στρατή Ελευθεριάδη-Teriade, ο οποίος γεννήθηκε στη Μυτιλήνη το Μάιο του 1897 και πέθανε στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1983.
Ο Teriade άρχισε να εκδίδει βιβλία τέχνης που απέκτησαν παγκόσμια φήμη εξαιτίας της πρωτοτυπίας και της μοναδικής τους ποιότητας. Έτσι στα 40 του χρόνια, εκδίδει το περιοδικό VEVRE με το οποίο κατάφερε να δημιουργήσει μια διαλεκτική σχέση ανάμεσα στους καλλιτέχνες και τους συγγραφείς αλλά και οι εκδόσεις του να μείνουν ως μνημεία λόγου και τέχνης.
Τα τεύχη έχουν τη σφραγίδα μεγάλων δημιουργών όπως του Ματίς, Μπράκ, Μπονάρ, Ρουό, Μαγιόλ και πολλών άλλων συγγραφέων. Παράλληλα με τα VEVRE εκδίδει 26 εικονογραφημένα βιβλία τα αποκαλούμενα «Grand’s Livres» με συνδυασμό κειμένου και εικόνας.
Ενώ τα τεύχη VEVRE είναι αναπαραγωγές ήδη υπαρχόντων πινάκων ζωγραφικής και σχεδίων, τα «Grand’s Livres» είναι πρωτότυπα έργα τέχνης, χειροποίητα και σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων.
Μετά την προσφορά του στη Μυτιλήνη του Μουσείου Θεόφιλου (1964), έργο χρηματοδοτημένο από τον ίδιο, είχε τη διορατικότητα να συλλάβει την ιδέα ενός Μουσείου-Βιβλιοθήκης, το οποίο παρουσιάζει ενιαίο το εκδοτικό του έργο.
Ο Teriade παρέμεινε στη μνήμη της διεθνούς κοινότητας για το ρόλο που διαδραμάτισε ως εμπνευστής του πρωτοφανούς φαινομένου της προσέγγισης ποιητών και καλλιτεχνών αλλά και της πρωτόγνωρης σύζευξης λέξεων και εικόνας.
Από αυτή τη συλλογή του εγκαινιάζεται σήμερα στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο η έκθεση «Βιβλία καλλιτεχνών της συλλογής Tériade».
Η έκθεση διοργανώνεται από το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο σε συνεργασία με το Μουσείο-Βιβλιοθήκη Στρατή Ελευθεριάδη -Tériade στη Μυτιλήνη και τη Διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Γενικής Γραμματείας Πολιτισμού, ενώ τελεί υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Γαλλίας στην Ελλάδα.
Στο Βυζαντινό Μουσείο φιλοξενούνται 350 περίπου έργα από τα βιβλία καλλιτεχνών της συλλογής του Στρατή Ελευθεριάδη-Tériade (1897-1983).
Τα έργα συντηρήθηκαν στα εργαστήρια συντήρησης χαρτώων αντικειμένων του Μουσείου ενόψει της επανέκθεσης των συλλογών του Μουσείου-Βιβλιοθήκης του Έλληνα κοσμοπολίτη στη Βαρειά Μυτιλήνης.
Στα βιβλία αποτυπώνεται η εκδοτική δραστηριότητα του Tériade για τέσσερις ολόκληρες δεκαετίες (1943-1975) σε συνεργασία με κορυφαίους καλλιτέχνες και συγγραφείς του 20ού αι.: ο Tériade πρότεινε στους καλλιτέχνες κείμενα για εικονογράφηση αφήνοντάς τους να φιλοτεχνούν ελεύθερα τα βιβλία από το εξώφυλλο ως την τελευταία σελίδα.
Στην έκθεση αποτυπώνονται οι σημαντικότερες καλλιτεχνικές τάσεις του 20ού αι. μέσα από έργα που φιλοτέχνησαν οι Picasso, Matisse, Leger, Chagall, Le Corbusier, Giacometti, Miró, Rouault, Bonnard, Laurence, Gris, Gromaire, αρχιτέκτονες, ζωγράφοι και γλύπτες που συμμετείχαν στην εξαιρετική για τον εκδοτικό και εικαστικό χώρο του 20ού αι. προσπάθεια του Tériade.
Διάρκεια έκθεσης: 19 Ιουνίου έως 25 Αυγούστου 2013