Το x, εκτός από γράμμα, αποτελεί ταυτόχρονα και παγκόσμιο μαθηματικό σύμβολο, υποδηλώνοντας μία άγνωστη τιμή, ενώ με παρόμοια έννοια εντοπίζεται σε αρκετές εκφάνσεις της καθημερινότητας. Πώς όμως προέκυψε το x να αποτελεί το «άγνωστο»;
Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα δίνει με χιουμοριστικό τρόπο ο Τέρι Μουρ, διευθυντής του Radious Foundation στη Νέα Υόρκη, ένα ίδρυμα το οποίο, όπως λέει ο ίδιος «αναζητά νέους τρόπους εξερεύνησης και κατανόησης ανόμοιων εννοιολογικών συστήματων ή παραδειγμάτων, επιστημονικών, θρησκευτικών φιλοσοφικών και αισθητικών, με στόχο να βρεθεί μια κοσμοθεωρία πιο ολοκληρωμένη και καινοτόμα.
Οπως εξηγεί ο Μουρ, μιλώντας στην εκπομπή TEDx, το x το συναντάμε πλέον καθημερινά σχεδόν παντού: Ακτίνες, Χ, φάκελοι Χ, βραβείο x, όμως ελάχιστοι γνωρίζουν από που προήλθε.
Πριν από έξι χρόνια, ο Μουρ προσπάθησε να μάθει Αραβικά, που αποδείχθηκαν μία απόλυτα «λογική» γλώσσα όπως τονίζει, αφού το να γράφεις μία λέξη ή μία πρόταση στα αραβικά μοιάζει λίγο πολύ με το να κατασκευάζεις μία εξίσωση.
Γι' αυτό, εξηγεί ο Μουρ ότι τα περισσότερα στοιχεία που έχουμε σήμερα στα μαθηματικά και στη λογική δημιουργήθηκαν κατά την Κοινή εποχή των Αράβων, των Περσών και των Τούρκων. Μάλιστα αναφέρει ως παράδειγμα το σύστημα al-jebra που εισήγαγαν οι Αραβες (κι από το οποίο πήρε το όνομά της η Αλγεβρα) και εξηγεί ότι Al Jebra σημαίνει «σύστημα που συμβιβάζει διαφορετικά μέρη»
Στη συνέχεια ο Μουρ εξηγεί ότι τα Αραβικά κείμενα που εμπεριείχαν όλη τη μαθηματική σοφία των Αραβικών λαών,έφτασαν στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Ισπανία τον 12ο αιώνα και αμέσως εκδηλώθηκε τεράστιο ενδιαφέρον να μεταφραστεί η σοφία τους σε μία Ευρωπαϊκή γλώσσα, ωστόσο εμφανίστηκαν αρκετές δυσκολίες ως προς αυτό, αφού υπήρχαν αρκετοί ήχοι της Αραβικής γλώσσας που δεν μπορούσαν να μεταφερθούν σε Ευρωπαϊκή γλώσσα χωρίς πολλή εξάσκηση.
Ο Μουρ αναφέρει ως παράδειγμα τη λέξη Shalan που στα Αραβικά σημαίνει «κάτι» και είναι αδύνατον να μεταφραστεί στην Ισπανική γλώσσα αφού δεν υπάρχει το παχύ «sh» σε αυτή. Επειδή όμως η λέξη Shalan εμφανιζόταν αρκετά στις Αραβικές εξισώσεις, οι Ισπανοί αναγκάστηκαν να ορίσουν τη λέξη, δανειζόμενοι το «χι» της Κλασσικής Ελληνικής που ήταν πιο εύκολο να προφέρουν.
Αργότερα, όταν τα ίδια κείμενα μεταφράστηκαν σε μία πιο κοινή Ευρωπαϊκή γλώσσα, τα Λατινικά, οι μεταφραστές αντικατέστησαν απλώς το ελληνικό «χι» με το λατινικό «x». Η Λατινική μετάφραση, αποτέλεσε τη βάση για τα εγχειρίδια μαθηματικών παγκοσμίως για τα επόμενα 600 χρόνια με αποτέλεσμα το «άγνωστο» x να καθιερωθεί, αντικαθιστώντας εν τέλει το αντίστοιχο «κάτι» sh της Αραβικής.