Η κρίση της Αθήνας θρέφει μία παραγωγική κινητικότητα σε πολλά και διαφορετικά μέτωπα. Προς το παρόν, βρισκόμαστε σε επίπεδο έρευνας. Στην περίπτωση της Συγγρού, ενός βασικού αλλά ιδιότυπου οδικού άξονα με μεικτά χαρακτηριστικά αστικής λεωφόρου και κλειστού αυτοκινητόδρομου, βρισκόμαστε προς το τέλος μιας πυκνής, ερευνητικής περιόδου.
Σύντομα (στις 18 Ιουνίου) θα γίνει στο Περιφερειακό Συμβούλιο και στο πλαίσιο ανοιχτής ημερίδας, η παρουσίαση των συμπερασμάτων της επιστημονικής ομάδας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με υπεύθυνο τον καθηγητή Αρχιτεκτονικής Γιώργο Παρμενίδη και βασικούς συντελεστές τους καθηγητές ΕΜΠ Γιάννη Πολύζο και Παναγιώτη Τουρνικιώτη.
Χωρίς νόημα
Στην αρχή της δεκαετίας του 1980 ένα τμήμα της Συγγρού, από τον Ιλισό ώς το Δέλτα, μας υπενθυμίζει ο καθηγητής Παναγιώτης Τουρνικιώτης, μετατράπηκε σε κλειστό αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας, για να εξυπηρετήσει μια πόλη των γρήγορων μετακινήσεων. Για τον ίδιο, ο αυτοκινητόδρομος «κατέστρεψε την αστική συνέχεια της πόλης και απέκλεισε κάθε περίπτωση βιώσιμης κινητικότητας».
Το νέο σχέδιο «ακουμπάει» στη μετατροπή της οδού Πανεπιστημίου σε δρόμο δημόσιας συγκοινωνίας και πεζών, αλλά και στη δημιουργία του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» στην απόληξη της λεωφόρου. Η Συγγρού δεν θα τροφοδοτεί με τον ίδιο φόρτο την Αθήνα, και άρα χάνει τη λειτουργική σημασία του κλειστού αυτοκινητόδρομου. «Στις δύο πλευρές του "ορύγματός" της», εξηγεί ο κ. Π. Τουρνικιώτης, «έχουν επιπλέον αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια ισχυρές δραστηριότητες πολιτισμού, που θα επεκταθούν δραστήρια στα επόμενα δύο χρόνια, και θα συνδυαστούν δυναμικά με το Πανεπιστήμιο, τους κινηματογράφους, τα ξενοδοχεία, τις επιχειρήσεις. Από το Φιξ (μελλοντικό Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης) ώς το νέο συγκρότημα πολιτισμού στο Δέλτα και το θαλάσσιο μέτωπο η Συγγρού καλείται να αναλάβει ένα νέο σημαντικό ρόλο σύνδεσης του κέντρου πόλης με τη θάλασσα και ταυτόχρονα ένα ρόλο "ειρήνευσης" των δύο πλευρών της. Επιβάλλεται η "επιβράδυνση" της Συγγρού και η μετατροπή της σε αστική λεωφόρο».
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί «με περιορισμό του πλάτους του οδοστρώματος, με επιβράδυνση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων, οργάνωση διαμπερών συνδέσεων επιφανείας των συνοικιών που έχουν αναπτυχθεί στις δύο πλευρές της, ενίσχυση των παρόδιων χρήσεων πολιτισμού, υπηρεσιών και αναψυχής και κατασκευή ευρείας ζώνης με υψηλή φύτευση και στις δύο πλευρές για την κίνηση πεζών και ποδηλάτων. «Είναι προτάσεις που προέκυψαν από την ίδια έρευνα του ΕΜΠ που μελέτησε τη σύζευξη του κέντρου Αθήνας και Πειραιά και πρότεινε τη ανασυγκρότηση του κέντρου με άξονα την Πανεπιστημίου, επειδή θεωρούσε ότι τα δύο έργα βρίσκονται σε λογική και λειτουργική συνέχεια».
Σε δύο φάσεις
Η μετατροπή της Συγγρού σε αστική λεωφόρο είχε περιληφθεί στο Ρυθμιστικό σχέδιο Αθήνα - Αττική 2021, ενώ τον Ιούνιο του 2011 οργανώθηκε από τον ΟΡΣΑ και την ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ, σε συνεργασία με τις αρχιτεκτονικές σχολές του Παρισιού La Villette και του Στρασβούργου. Η Περιφέρεια Αττικής ανέθεσε στο ΕΜΠ έρευνα με θέμα τη «Δικτύωση των αστικών παρεμβάσεων στη μητροπολιτική Αθήνα», η οποία έχει συμπεριλάβει τη Συγγρού ανάμεσα στις πιο σημαντικές αναπλάσεις των επόμενων ετών. Το έργο θα χωριστεί σε δύο φάσεις. Στην πρώτη, που θα είναι άμεσης εφαρμογής, θα «πέσουν» οι μπάρες, θα κατασκευαστούν ισόπεδες διαβάσεις για πεζούς, θα κλείσουν οι υπόγειες και θα μειωθεί η ταχύτητα αυτοκινήτων σε εκείνη που επιβάλλεται σε αστικές περιοχές. Σε δεύτερη φάση θα γίνουν ειδικότερες μελέτες, και με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, για τον σχεδιασμό παρεμβάσεων, την ενσωμάτωση των παράδρομων στο δίκτυο των πεζών, την ενίσχυση των φυτεύσεων, τη δημιουργία ποδηλατόδρομου κ.λπ. Ταυτόχρονα θα εξετασθεί η δυνατότητα κατασκευής μιας γραμμής τραμ, που θα συνδέσει το Φιξ με το Δέλτα και θα αλλάξει δυναμικά τη σχέση του κέντρου με το φαληρικό μέτωπο, όσο και τη σχέση των πυκνών γειτονιών κατοικίας που βρίσκονται στις δύο μεριές της.
Το θετικό είναι πως οι παρεμβάσεις αυτές δεν είναι υψηλού κόστους (στόχος, η ένταξη στο επόμενο ΕΣΠΑ) και θα μπορούσαν να υλοποιηθούν σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. «Η νέα Συγγρού», καταλήγει ο καθηγητής Τουρνικιώτης, «θα είναι δρόμος των αυτοκινήτων και των πεζών, λεωφόρος του πολιτισμού και "μέτρο" των νέων μητροπολιτικών συνθηκών που διεκδικούν οι πόλεις για τον άνθρωπο στον 21ο αιώνα».
Πηγή: Καθημερινή